بررسی و ارزیابی نقش شهروندان و مشارکت اجتماعی آنان در دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: شهر تبریز)

برنامه ریزی و توسعه محیط شهری

مقاله 9، دوره 1، شماره 1، اردیبهشت 1400، صفحه 95-112   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عین الله جمالی حاجی حسن سفلی^{* 1}؛ سیمین دخت نعمت اللهی بناب^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز ، تبریز، ایران

²عضوهیات علمی گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مشارکت شهروندی به عنوان یک کنش اجتماعی یکی از مهم ترین مولفه ها جهت رسیدن به توسعه پایدار شهری است. در حقیقت مشارکت اجتماعی فقط کار جمعی نیست بلکه یک نوع تفکر جمعی، مشارکت جمعی، تصمیم گیری جمعی، تولید جمعی و در نهایت استفاده جمعی است. که سبب افزایش درک و آگاهی شهروندان از مسائل مربوط به خودشان و نیاز متقابل به یکدیگر می شود، به ایجاد جامعه بهتر کمک می کند و توانایی های یک جامعه را برای هماهنگ کردن کنش های افراد به منظور توسعه و بهبود کالاهای جمعی ارزشمند، تقویت کرده و حکومت گری بهتری را ایجاد می کند و همچنین فرصت های تدوین سیاست های هوشمندانه را افزایش داده و به توسعه پایدار شهری کمک می کند. توسعه پایدار از یک سو به حفظ محیط زیست و از سوی دیگر به حفظ ساختارهای اجتماعی و اقتصادی شهر کمک می کند. هدف اصلی این نوشتار شناخت عواملی است که می توانند در گسترش مشارکت شهروندان درتوسعه پایدار شهری موثر باشند.این پژوهش از نظر روش شناسی از نوع توصیفی- تحلیلی، روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای، اسنادی و روش نمونه گیری، پیمایشی که حجم نمونه برابر 384 نفر بوده است. برای بررسی و ارزیابی نقش شهروندان و مشارکت اجتماعی آنان و دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری  و جهت بررسی رابطه ای و معناداری بین مشارکت و توسعه پایدار از آزمون کرلموگراف و اسمیرنوف برای شناخت موثر ترین عامل که در مشارکت تاثیر دارد از رگرسیون و برای ضریب پایایی پژوهش از آزمون الفای کرونباخ استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که براساس آزمون های استفاده شده بین مشارکت شهروندان و توسعه پایدار شهری رابطه معناداری وجود دارد. نتایج بیانگر این است: مشارکت شهروندان در توسعه پایدار شهری در شهر تبریز وضعیت متوسط برخوردار است ، بین مشارکت شهروندان و توسعه پایدار شهری رابطه معناداری وجود دارد و ارتقای پایگاه اجتماعی - اقتصادی شهروندان تا حد زیاد در میزان علاقه مندی شهروندان به مشارکت در توسعه پایدار شهری موثر می باشد.

کلیدواژه‌ها

نقش شهروندان؛ مشارکت اجتماعی؛ مدیریت شهری؛ اهداف توسعه پایدار شهری

مراجع

1. Azizi, Mohammad Mehdi (2001), Sustainable Urban Development, Perception and Analysis of Global Perspectives, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Eleventh Year, No. 33, fall and Winter.
2. Bahraini, Hossein, 1999, Urban Planning and Sustainable Development, Rahyafat Magazine, No. 17
3. Bemanian, Mohammad Reza and Hadi Mahmoudinejad (2006); Welfare-oriented urban planning to improve the quality of life, Publisher: Organization of Municipalities
4. Blanchard, T., & Matthews, T. L. (2015). The configuration of local economic - power and civic participation in the global economy. Social Forces, 84(4), 22412257.
5. Meadows Michael (2020), Geography Education for Sustainable Development, Geography and Sustainability, Volume 1, Issue 1, March 2020, Pages 88-92
6. Gholami, Sepideh (2015), A Study of the Role of Citizens' Participation in Sustainable Urban Development (Case Study of Mellatabad Neighborhoods and Each of Amol City), Supervisor: Dr. Gholamreza Malekshahi, Consultant Professor: Dr. Amer Nikpour, M.Sc. Thesis, Mazandaran University , Faculty of Humanities and Social Sciences
7. Harvey, David (2000), Social Justice and the City, translated by Farrokh Hesamian, Urban Planning and Processing Company Publications, Tehran.
8. Mactin, Cliff (2008): Urban Space Design; With a focus on sustainable development, Translator: Narcissus Sohrabi Malayosef, Tehran, Samen Al-Hajj Publications, p. 15
9. Madanipour, Mehdi (2016), The Impact of Citizens' Social Participation on the Sustainable Development of Mahdasht Neighborhoods, Instructor: Dr. Mansourpour Soleimani, Consulting Professor: Dr. Nahid Fallahian, Master Thesis in Urban Management, Islamic Azad University, Safadasht Branch, Department of Management
10. Manzari Shoorkchali, Hamzeh (2014), The Role of Citizens' Participation in Good Urban Management Sample of Pol-e-Sefid, Supervisor: Dr. Hassan Ahmadi and Consultant: Dr. Pari Shokri, Master Thesis in Geography and Urban Planning, Payame Noor University Mazandaran province, Payame Noor Babol center
11. Moezi Moghadam, Hossein (2006), Evaluation of Urban Development Plans and the Reasons for Their Unachievability in Iran, Abadi Magazine, No. 50, Spring, p. 96.
12. Nik Shijani, Hossein (2016), An Analysis of the Place of Citizens' Participation in Sustainable Urban Development of Rasht, Supervisor: Dr. Shahab Nobakht Haghighi, Advisor: Dr. Hossein Ghanbari, Master Thesis in Geography and Urban Planning (major: Land Management) , Faculty of Humanities, Rasht Center
13. Pandeya, G. P. (2015). Does Citizen Participation in Local Government DecisionMaking Contribute to Strengthening Local Planning and Accountability Systems? An Empirical Assessment of Stakeholders' Perceptions in Nepal. International Public Management Rew. 16(1), 67-98.
14. Schumacher, EF (1986), Small is beautiful, translated by Ali Ramin, Soroush Publications, second edition.
15. Shulla Kalterina& Leal Filho Walter& Henning Sommera Jan& Lange Salvia Amanda& Borgemeister Christian (2020), Channels of collaboration for citizen science and the sustainable development goals, Journal of Cleaner Production, Volume 264, 10 August 2020, 121735
16. Van Groenou, M. B., Deeg, H. D. (2010). Formal and informal social participation of the Young-old in The Netherlands in 1992 and 2002. Ageing & Society, 30 (3), 445-465.
17. Wheeler, S. and Beatle, T. (2005), An article on sustainable urban development, translated by Kianoosh Zakir Haghighi, Housing Research Center, Tehran.