بررسی جامعه‌شناختی تبعات فردی- اجتماعیِ چندگانگیِ نقشِ زنانِ شاغل در شهرداری تهران

پژوهش های جامعه شناسی

دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 53، آذر 1400، صفحه 70-93   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

آدینه ادیب¹؛ باقر ساروخانی^{* 2}؛ منصور وثوقی³

¹دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی گروه های اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در مقاله حاضر به بررسی جامعه­شناختی تبعات فردی- اجتماعیِ چندگانگیِ نقشِ زنانِ شاغل در شهرداری تهران در سال 1397 پرداخته شد. با استعانت از روش تحقیق پیمایشی و بر اساس قواعد آماری مربوط به تعیین حجم نمونه، 360 نفر از زنان شاغل در مناطق مختلف شهرداری شهر تهران از بین 5600 نفر جامعه آماری؛ به عنوان نمونه آماری و با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شدند. جهت جمع­آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته متشکل از گویه­هایی در مقیاس 5 گزینه­ای طیف لیکرت با پایایی بالای 7/0 و اعتبار محتوایی قابل قبول استفاده گردید. سوال اصلی تحقیق این بود که آیا بین تبعات فردی و اجتماعی با تعارض در ایفای نقش های چندگانه رابطه وجود دارد؟ در تدوین چارچوب نظری تحقیق در باب متغیرهای مورد مطالعه؛ از نظریه­ها و آراء تعارضِ نقش گرینهاوس و بیوتل(1985)، رویکرد کمیابی و انباشتگی و نظریه امتداد استفاده شد. نتایج حاصل از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی نشان داد؛ بین تعارض در ایفای نقش­های چندگانه زنان با استرس کاری، تعجیل و تأخیر در کارها، فرسودگی جسمی و درگیری خانوادگی آنها رابطه مستقیم وجود دارد. بین تعارض در ایفای نقش­های چندگانه زنان با حمایت اجتماعی، رضایت از شغل و رضایت از زندگی آنها نیز رابطه معکوس مشاهده شد. در نتیجه با شاغل شدن زنان در عصر مدرنیته و عدم همکاری مردان در کارهای خانه به زنان و مدیران در محل کار با پیشینه مستحکم مردسالاری؛ تعارض در ایفای نقش­های چندگانه آنها در خانه و محل کار ایجاد می­شود که تبعات فردی و اجتماعی متفاوتی بر جای می­گذارد.

کلیدواژه‌ها

چندگانگی نقش؛ تعارض؛ تبعات فردی - اجتماعی؛ زنان

مراجع