بررسی امکان شناخت حق دسترسی به اینترنت به عنوان یک حق بشری

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 4، دوره 14، شماره 54، دی 1400، صفحه 59-74   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2021.1945679.2220

نویسنده

مهشید یراقی اصفهانی^*

دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه برونل، لندن، انگلستان. عضو هیئت‌علمی موسسه آموزش عالی صفاهان. رایانامه:[e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: گسترش روزافزون نفوذ اینترنت در جوامع بشری در دو دهه اخیر، منجر به تلاش برخی از دولت‏ها در جهت اعمال کنترل و نظارت گسترده بر فضای اینترنت شده است. این عمل دولت‏ها از منظر حقوق بشر قابل مداقه و بررسی است. درحالی ‌که بسیاری از محققان معتقدند، دولت‏ها باید متعهد به ارائه زیرساخت‌های کافی برای تضمین دسترسی به اینترنت باشند، برخی دیگر برآنند که معرفی حق دسترسی به اینترنت به‌عنوان یک حق بشری نوعی افراط و بزرگ‌نمایی است.
روش: این مقاله در چارچوب مطالعات کتابخانه‌ای و روش تحقیق توصیفی تقریر یافته است.
یافته‌ها و نتایج: این مقاله به بررسی استدلال‌های له و علیه اینکه دسترسی به اینترنت به‌عنوان یک حق بشری تلقی شود، پرداخته و به این سؤال پاسخ می‏دهد که آیا دسترسی به اینترنت را می‌توان تحت عنوان حقوق بشر طبقه‌بندی کرد؟ ازآنجایی‌که در عصر حاضر، در رابطه با حق دسترسی به اینترنت یکپارچگی بین‏المللی وجود ندارد، این مقاله بر این باور است که وجود چنین ابهام حقوقی در راستای موضوعی که به‌ناچار با زندگی روزمره بشر به‌شدت آمیخته ‌شده است، موجب اختلاف در عرصه بین‌المللی شده و می‏تواند از عوامل نقض اساسی حقوق بشر در جوامع مختلف باشد. در این راستا، تدوین یک اعلامیه رسمی از سوی جامعه بین‌المللی که به ارائه یک تعریف ساختاریافته از حق دسترسی به اینترنت بپردازد، پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

حقوق اینترنت؛ دسترسی به اینترنت؛ حق بشری؛ فضای مجازی؛ آزادی بیان

مراجع

- آل کجباف، حسین. (۱۳۹۲). مفهوم و جایگاه حق بر سلامت در اسناد بین‌المللی حقوق بشر. حقوق پزشکی، 7(24)، 170-140.

https://ijmedicallaw.ir/article-1-255-fa.html

- آیتی، حمید. (۱۳۷۳). آزادی عقیده و بیان. فردوسی.

- انصاری، باقر. (۱۳۸۶). حقوق ارتباط‌جمعی. سمت.

- دربیگی، بابک. (۱۳۷۹). چالش‌های حقوقی، اخلاقی و اجتماعی فضای رایانه‌ای. خانه کتاب.

- رضایی، مهدی؛ بابازاده مقدم، حامد. (۱۳۹۳). اصول تدوین قوانین و مقررات برای اینترنت با تأکید بر مصوبات یونسکو و شورای اروپا. مطالعات حقوق عمومی، 15(42)، 82-44.

https://qjpl.atu.ac.ir/article_254.html

- حبیب‌نژاد، احمد؛ عصاره، عبدالله. (۱۳۹۰). محدودیت‌های دسترسی به اطلاعات در اینترنت. حقوق اسلامی، 8(28)، 219-191.

http://hoquq.iict.ac.ir/article_18265.html

 

- Brownsword, R., Goodwin, M. (2012). Law and the Technologies of the Twenty-first Century: Text and Materials. Cambridge University Press.

‏- Griffin, J. (2008). On Human Rights.Oxford University Press.

- Greer, S. (2006). The European Convention on Human Rights. Achievements, Problems and Prospects, Cambridge University Press.

- Kaku, M. (2012).  Physics Of The Future: The Inventions that Will Transform Our Lives,  Penguin.

- Emerson, T. (1963). Toward a General Theory of the First Amendment. Yale Law Journal,72, 877-956 .

https://heinonline.org/hol-cgi-bin/get_pdf.cgi?handle=hein.journals/ylr72&section=63

- Grammatis, K. (2012). Vint Cerf: Internet Is a Human Right. New Scientist, 2(5).

- Koops, B. J. (2011). Forgetting footprints, shunning shadows: A critical analysis of the right to be forgotten in big data practice. SCRIPTed, 8, 229.‏

https://heinonline.org/hol-cgi-bin/get_pdf.cgi?handle=hein.journals/scripted8&section=26

- La Rue, F. (2011). Report of the Special Rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion and expression.‏ Human Rights Council, A/HRC/17/27.

- Mayer-Schönberger, V. (2011). Delete: The virtue of forgetting in the digital age. Princeton University Press.‏

پرونده‌های بین‌المللی

- ECtHR, Jersild v. Denmark, Judgment of 23 September 1994, Application No 15890/89, 31.

سایت‌های اینترنتی

- Cerf, V. G. (2012). Internet access is not a human right. New York Times, 4, 25-26.‏

Available from (6/12/2019).

 https://venturebeat.com/2012/01/05/vint-cerf-internet-access-not-human-right

- La Rue, F. (2011). Report of the Special Rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion and expression. Available from ‏(3/12/2019) https://www.ohchr.org

- Murray, A. (2010). A Bill of Rights for the Internet. The IT Lawyer Blog.‏ Available from (3/12/2019)

 http://theitlawyer.blogspot.com/2010/10/bill-of-rights-for-internet.html