بررسی تاثیر ویژگی‌های شخصیتی و انگیزه فردی بر تمایل رفتار توده وار سرمایه گذاران با نقش تعدیلی تجربه و دانش مالی در بورس اوراق بهادار تهران

پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری

مقاله 1، دوره 1، شماره 2، آذر 1400، صفحه 1-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/fbra.2021.1946138.1051

نویسندگان

محمد سلیمی¹؛ مرضیه ابراهیمی شقاقی^{* 2}؛ سعید مشایخی فرد³

¹گروه حسابداری و مدیریت،واحد شهریار،دانشگاه آزاد اسلامی،شهریار،ایران

²گروه حسابداری و مدیریت، واحد شهریار، دانشگاه آزاد اسلامی، شهریار، ایران

³استادیار دانشکدۀ مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه

چکیده

یکی از چالش برانگیزترین مشاهدات در بازارهای مالی در سال‌های اخیر، رفتارهای توده وار و عکس العمل بیش از اندازه سرمایه گذاران و در نتیجه تصمیم گیری غیر عقلائی است. در حوزه مالی رفتاری ویژگیهای روانشناختی سرمایه گذاران یکی ازمهمترین عوامل موثر بر تصمیم گیری سرمایه گذاران و رفتار توده وار آنان شناخته شده است. در این پژوهش به بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی و انگیزه فردی بر تمایل رفتار تودهوار سرمایهگذاران با نقش تعدیلی تجربه و دانش مالی در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. قلمرو زمانی مطالعه حاضر شش ماه اول سال 1400 می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه‌ی سرمایهگذاران در بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته شد و بر اساس روش نمونهگیری دردسترس و طبق جدول مورگان، حجم نمونه آماری برابر با 322 نفر انتخاب شد و پرسشنامه بین آن‌ها توزیع گردید. متغیر تیپ‌های شخصیتی براساس نظریه هورنای، سازگار، پرخاشگر و جدی و متغیر انگیزه فردی، عوامل احساسی، قابلیت شناختی و عوامل اجتماعی در نظر گرفته شدند. داده‌ها با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی و تحلیل استنباطی در قالب فرضیه های پژوهش تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش حاکی از وجود ارتباط معنیدار میان تمامی متغیرهای ویژگیهای شخصیتی با رفتار تودهوار بوده است. همچنین سرمایهگذاران با تیپ شخصیتی سازگار یا مطیع بیشتر تحت تأثیر رفتار توده وار قرار می گیرند.نتایج نشان داد دو متغیر تجربه و دانش مالی نیز بر ارتباط بین تیپ‌های شخصیتی و عوامل انگیزشی با رفتار تودهوار تأثیر معناداری دارند.

کلیدواژه‌ها

ویژگیهای شخصیتی؛ رفتارتوده وار؛ انگیزه فردی

مراجع

Bikhchandani, S., & Sharma, S. (2000). Herd behavior in financial markets. International Monetary Fund Staff papers, 47 (3), 279-310.

Candy, C., & Novita, I. (2021). Herding Behavior of Indonesia Investor: Role of Personality Traits and Motivation Factors. International Journal of Economics, Business and Accounting Research, 5(2). 296-303.

Christie, W. G., & Huang, R. D. (1995). Following the pied piper: Do individual returns herd around the market? Financial Analysts Journal, 51(4), 31-37.

Ebrahimi Lifshagard, A., Pakizeh, K., Raisifar, K. (2019). Exploring the effect of investors' personality on their investment performance with mediating role of heuristic biases. Financial Knowledge of Securities Analysis, 12 (42), 107-128.

Eysenck, H. J. (1987). Personality theory and the problem of criminality.

Eysenck, H. J. (1984). Cattell and the theory of personality. Multivariate Behavioral Research, 19 (2-3), 323-336.

 Ghalmagh, Karim. Yaghoobnezhad, Ahmad. Falah Shams, Mir Feyz. (2017).The Effect of Financial Literacy on Behavioral Biases in Tehran Stock Market Investors. Financial Management Perspective. 6 (16), 75 -94.)In Persian (.

Guney, Y., Kallinterakis, V. and Komba, G. (2017). Herding in frontier markets: evidence from African stock exchanges, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 47, 152-175.

Hidayah, T. N., & Kustina, L. (2020). Impact of Personality Traits on the Investor Sentiment. International Journal of Business Economics, 2(1), 60-75.

Horney, K. (2013). Our inner conflicts: A constructive theory of neurosis a constructive theory of neurosis. The international library of Psychological Science. (1th edition).

Jamshidi, N., Ghalibaf Asl, H. (2020). Analysis on trading behavior of individual and institutional investors in Tehran Stock Exchange From the perspective of behavioral bias and factors affecting it. Financial Knowledge of Securities Analysis, 13 (46), 159-178. (In Persian).

Khan, N., & Abid Usman, M. F. J. (2021). The Impact of Investor’s Personality Traits Over Their Investment Decisions with The Mediating Role Of Financial Self Efficacy And Emotional Biases And The Moderating Role Of Need For Cognition And The Individual Mood In Pakistan Stock Exchange. Multicultural Education, 7 (8).766-775.

Kheiri, mohammd. Pourali, Elham. (2015). Studying the Influence of Cultural Values on Different Investement of Institutionsl Investors among Companies Listed at Tehran Stock Exchange. Quarterly Journal of Fiscal and Economic Polocies. 3 (9), 159-194.)In Persian)

Khoshnood, M., vakilifard, H., foroughnejad, H., vakilifard, H. (2013). Evaluation Investor's Behavior in Tehran Stock Exchange with Analytic Network process (ANP). Journal of Asset Management and Financing, 1 (2), 19-34. (In Persian).

Kumari, S., Chandra, B.,& Pattanayak, J.K. (2019). Personality traits and motivation of individual investors towards herding behaviour in Indian stock market, Emerald Publishing Limited. 49(2).384-405.

Naranji Azar, A. )2015(. Investigating Behavioral Bias in Investors' Decisions with Emphasis on the Role of Investment Experience: A Case Study of Tabriz Regional Hall, 2nd International Conference on Industrial Management and Engineering, https://civilica.com/doc/513308.  2  (In Persian) .

Nofsinger, J.R. and Sias, R.W. (1999). Herding and feedback trading by institutional and individual investors, Journal of Finance, 54 (6), 2263-2295.

Qaledare, S., Shiri, A., Khalili, K., Yasini, A., Esmaelikia, Q. (2020). Identifying the factors affecting the formation of mass behavior of Tehran Stock Exchange investors. Journal of Development & Evolution Management, 42, 47-56 .)In Persian (

Rahmani, A., Morshidi, F. (2017). The Relationship between Population Parameters with Herding Behavior of Investors in the Tehran Stock Exchange. Journal of Investment Knowledge, 6 (24), 203-214.)In Persian (

Rezaei, M., Rajabi, S., & Bahraini, E. (2020). Investigating the Relationships between Different Personality Traits of Investors in Herd Behavior with the Mediating Role of Personal Motivation in Tehran Stock Exchange, M.Sc. Thesis, Accounting, Institute of Higher Education, Bushehr.(In Persian)

Shirazian, Zahra (1398), The effect of analysts' herding behavior on stock prices of companies listed on the Tehran Stock Exchange using network analysis, Investment Knowledge Research Quarterly, 8 (30).19-36(In Persian)

Soroushyar, A., Ali Ahmadi, S. (2016). The Investigation of the Role of Momentum and Investors' Sentiments on the Herding Behavior in Tehran Stock Exchange. Journal of Investment Knowledge, 5 (18), 147-159. (In Persian).

Vo, X.V. and Phan, D.B.A. (2017). Further evidence on the herd behavior in Vietnam stock market. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 13, 33-41.

Zeb, N., Iqbal, Z., Zeb, A. A., & Khan, M. M. (2020). Impact of Personality Traits on Investment Decision with Moderating Role of Financial Literacy. Elementary Education Online, 19 (3), 2730-2737.