تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,552 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,546,922 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,585,284 |
بررسی رهیافتهای استدلالی علامه طباطبایی و مصطفی مسلم در غرضیابی محتوایی سوره یس | ||
فصلنامه مطالعات قرآنی | ||
دوره 12، شماره 48، دی 1400، صفحه 443-467 اصل مقاله (681.48 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qsf.2021.1879735.2025 | ||
نویسندگان | ||
علی حسن نیا* 1؛ محسن خاتمی2؛ سمیه شیخی3 | ||
1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شاهد | ||
2کارشناسی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران | ||
3دانشآموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شاهد | ||
چکیده | ||
از مباحث مورد توجه قرآنپژوهان معاصر، نظریه «وحدت موضوعی سورهها» به منظور نظاممند و منسجم جلوه دادن سور قرآن از منظر مفهوم و هدف و معرفی آنها به عنوان یک شخصیت مستقل هدفمند و با اغراضی خاص از جانب متکلمی حکیم است. تفاسیر «المیزان» و «التفسیر الموضوعی لسور القرآن الکریم» با اتخاذ این شیوه، نام خویش را در زمره معتقدان به این نظریه ثبت کردهاند. اعتقاد به نظریه «وحدت موضوعی سورهها»، تفاوت خاستگاه فکری و معاصر بودن هر دو مفسر، از جمله مواردی است که لزوم بررسی تطبیقی میان این دو تفسیر را آشکار میسازد؛ اهتمام نوشتار حاضر، بررسی رهیافتهای استدلالی ایشان در نمایانسازی این نظریه در سوره یس و واکاوی مشابهتها، نقاط قوت، میزان انطباق و توفیق تفاسیر در بکار بستن نظریه است. نتایج نشان از نقطه تمرکز آنان در توجهدهی به واحدهای موضوعی در مسیر غرضیابی دارد. تحلیل محتوا و موضوعات کلی سوره یس نیز محور موضوعی «اصول سهگانه اعتقادی» را ترسیم میکند، که نمایانگر برتری عملکرد علامه طباطبایی در غرضیابی و توجه دادن به محور سوره است. | ||
کلیدواژهها | ||
التفسیر الموضوعی لسور القرآن الکریم؛ المیزان؛ تناسب آیات؛ سوره یس؛ علامه طباطبایی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
ابن بابویه، محمد بن علی. 1406ق، ثواب الأعمال وعقاب الأعمال، چاپ دوم، قم: منشورات الشریف الرضی.
ابن حنبل، أحمد بن محمد. 1421ق، مسند أحمد، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن عاشور، محمدطاهر. 1420ق، التحریر والتنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ایازی، محمد علی. 1379ش، چهره پیوسته قرآن، تهران: مؤسسه پژوهشهای قرآنی.
بقاعی، ابراهیم بن عمر. 1427ق، نظم الدرر فى تناسب الآیات والسور، تحقیق: عبدالرزاق غالب مهدی، چاپ سوم، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
ترمذی، محمد بن عیسی. 1998م، سنن الترمذی، تحقیق: بشار عواد معروف، بیروت: دار الغرب الإسلامی.
جزایری، ابوبکر جابر. 1416ق، أیسر التفاسیر لکلام العلى الکبیر، مدینه: مکتبة العلوم والحکم.
حجازی، محمد محمود. بیتا، الوحدة الموضوعیة فی القرآن الکریم، بیجا: دار الکتب الحدیثیة.
حسینی، علی اکبر. 1393ش، نظریه وحدت موضوعی سورههای قرآن؛ نگرشها و چالشها، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
خامهگر، محمد. 1386ش، ساختار هندسى سورههاى قرآن، چاپ دوم، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
زمخشری، محمود بن عمر. 1407ق، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل وعیون الأقاویل فى وجوه التأویل، تحقیق: مصطفی حسین احمد، بیروت: دار الکتاب العربی.
سید رضی، محمد بن حسین. 1422ق، المجازات النبویة، تحقیق: مهدی هوشمند، قم: دار الحدیث.
سید قطب. 1425ق، فى ظلال القرآن، چاپ سی و پنجم، بیروت: دار الشروق.
شحاته، عبدالله محمود. 1976م، أهداف کل سورة ومقاصدها فی القرآن الکریم، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتب.
صابونی، محمد علی. 1421ق، صفوة التفاسیر، بیروت: دار الفکر.
طباطبایی، محمدحسین. 1390ق، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق: هاشم رسولی و فضل الله یزدی طباطبایی، تهران: ناصرخسرو.
مصطفی مسلم، محمد و همکاران. 1431ق، التفسیر الموضوعی لسور القرآن الکریم، شارجه امارات: الجامعة الشارقة.
مصطفی مسلم، محمد. 1410ق، مباحث فی التفسیر الموضوعی، دمشق: دار القلم.
مکارم شیرازی، ناصر. 1371ش، تفسیر نمونه، چاپ دهم، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
نسائی، احمد بن علی. 1421ق، السنن الکبرى، تحقیق: حسن عبد المنعم شلبی، بیروت: مؤسسة الرسالة.
همامی، عباس. 1375ش، چهره زیبای قرآن؛ پژوهشی پیرامون تناسب آیات، اصفهان: انتشارات بصائر.
مقالات
حامدی، عفیفه. 1392ش، «جاودانگی نفس در اسلام با تأکید بر آیات قرآنی»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال چهارم، ش 16، صص25-46.
زارع زردینی، احمد. 1395ش، «بررسی نظم در سورههای قرآن: کوششی در جهت کشف نظم در سوره یاسین»، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، سال پنجم، ش1، صص29-46.
معرفت، حامد و علی راد. 1396ش، «نقد رویکرد سید قطب به عامل شخصیتبخش سورههای قرآن»، پژوهشهای قرآنی، سال 22، ش1، صص54-74.
مؤدب، سیدرضا و محسن قربانیان. 1396ش، «کارکردهای پیوستگی سوره در تفسیر با تطبیق بر تفاسیر المیزان علامه طباطبایی و فی ظلال القرآن سید قطب»، پژوهشهای قرآن و حدیث، ش21، صص7-30.
یدالله پور، محمدهادی و عابدین ترودی لاجیمی و رضا کهساری. 1397ش، «روح انسانی از دیدگاه قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال نهم، ش 36، صص123-149.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 206 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 121 |