تأثیر فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش‌های مالی The Effect of Organizational Culture on the Relationship between Earnings Management and the Readability of Financial Statements

پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی

دوره 13، شماره 52، دی 1400، صفحه 87-114   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/faar.2021.687681

نویسندگان

محدثه ریاحی نژاد¹؛ افسانه توانگر^{* 2}

¹گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

تحقیقات بین فرهنگی در جوامع نشان داد که توسعه و تکامل حسابداری در هر جامعه تابع عوامل محیطی و اجتماعی آن جامعه می­باشد. هر بینشی در مورد اینکه به چه نحوی ارزش‌ها می‌توانند از طریق رفتار حسابداری اثرگذار باشند و در نهایت تأثیر افشای مالی برای تضمین قابلیت مقایسه گزارشگری مالی مهم به شمار می­رود. به همین دلیل در این پژوهش تأثیر ویژگی­های فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 90 تا 97 مورد بررسی قرار می­گیرد. جهت اندازه‌گیری متغیر فرهنگ سازمانی از پرسشنامه گلوب، متغیر خوانایی گزارش­های مالی از شاخص فوگ و متغیر مدیریت سود از مدل کازینک استفاده گردیده است. نتایج نشان می­دهد آینده‌گرایی، تساوی جنسیتی، قاطعیت، جمع‌گرایی برون گروهی، جمع‌گرایی درون‌گروهی و نوع دوستی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر دارد. اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و اهرم مالی مثبت و معنادار بوده است.
عنوان مقاله [English]
The Effect of Organizational Culture on the Relationship between Earnings Management and the Readability of Financial Statements
 
نویسندگان [English]
Mohadeseh Riahi Nejad
Afsaneh Tavangar
چکیده [English]
Intercultural research in societies showed that the development and evolution of accounting in any society depends on environmental and social factors of that society. Any insight into how values ​​can be impacted through accounting behavior and ultimately the impact of financial disclosure is important to ensure comparability of financial reporting. For this reason, in this study, the effect of organizational culture characteristics on the relationship between profit management and readability of financial reports in companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 2011 to 2018 is investigated. To measure the organizational culture variable, the Globe questionnaire, the readability variable of financial reports, Fogg index and the profit management variable, Kazink model have been used. The results show that futurism, gender equality, assertiveness, extra-group collectivism, intra-group collectivism and altruism affect the relationship between earnings management and the readability of financial statements. The effect of the control variable was positive and insignificant company size and positive and significant financial leverage.
 

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: فرهنگ سازمانی؛ خوانایی گزارش‌های مالی؛ مدیریت سود

اصل مقاله

تأثیر فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

 

 

محدثه ریاحی نژاد^[1]

تاریخ دریافت: 08/07/1400            تاریخ پذیرش: 11/09/1400

افسانه توانگر^{* [2]}

 

 

 

چکیده

تحقیقات بین فرهنگی در جوامع نشان داد که توسعه و تکامل حسابداری در هر جامعه تابع عوامل محیطی و اجتماعی آن جامعه می­باشد. هر بینشی در مورد اینکه به چه نحوی ارزش‌ها می‌توانند از طریق رفتار حسابداری اثرگذار باشند و در نهایت تأثیر افشای مالی برای تضمین قابلیت مقایسه گزارشگری مالی مهم به شمار می­رود. به همین دلیل در این پژوهش تأثیر ویژگی­های فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 90 تا 97 مورد بررسی قرار می­گیرد. جهت اندازه‌گیری متغیر فرهنگ سازمانی از پرسشنامه گلوب، متغیر خوانایی گزارش­های مالی از شاخص فوگ و متغیر مدیریت سود از مدل کازینک استفاده گردیده است. نتایج نشان می­دهد آینده‌گرایی، تساوی جنسیتی، قاطعیت، جمع‌گرایی برون گروهی، جمع‌گرایی درون‌گروهی و نوع دوستی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر دارد. اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و اهرم مالی مثبت و معنادار بوده است.

 

واژه‌های کلیدی: فرهنگ سازمانی، خوانایی گزارش­های مالی، مدیریت سود.

 

 

1- مقدمه

بر اساس مفاهیم نظری گزارشگری مالی، محصول نهایی فرایند حسابداری ارائه اطلاعات مفید به طیف گسترده­ای از استفاده­کنندگان برای کمک به تصمیم­گیری است. استفاده­کنندگان صورت­های مالی، به خصوص سرمایه­گذاران، برای تأمین نیازهای اطلاعاتی و تصمیم­گیری صحیح، اطلاعات ارائه شده توسط شرکت­ها را ارزیابی می­کنند. اگر قرار باشد این اطلاعات در تصمیم­گیری مفید واقع شود، آنان باید قادر به درک آن باشند (نوروش و همکاران،165،1384). این موضوع تا حدی مهم است که برخی از آن به عنوان پل ارتباطی بین استفاده­کنندگان و تصمیم­گیری مفید یاد کرده­اند (ستایش و کاظم­زاده،55،1391)؛ به عبارت دیگر تا زمانی که اطلاعات درک نشود، توانایی استفاده بعدی از آن نیز وجود نخواهد داشت. یکی از عوامل مهم برای دستیابی به اطلاعات قابل فهم این است که شخص هنگام مطالعه، بتواند به درستی آن را بخواند و اطلاعات آن را به راحتی پردازش کند (کمسیون بورس و اوراق بهادار،1998). از این قابلیت در مبانی نظری دهه اخیر، با عنوان "خوانایی" یاد می­شود. نتایج پژوهش­های پیشین، به صورت مستقیم و غیرمستقیم حاکی از آن است که خوانایی گزارش­های مالی یکی از عوامل مهم اثرگذار بر تصمیمات سرمایه­گذاران است (یانگ[i]2009-104، میلر[ii]2010-2107، لی[iii]2012-221، لورنس[iv]2013-130، تان و همکاران[v]،2014-272). از آنجایی که فعالان بازار سرمایه، خواهان اطلاعات شفاف، معتبر، قابل اتکاء، بی‌طرف و منصفانه­ای در خصوص سود می­باشند تا به تصمیمات سرمایه­گذاری بپردازند، شفافیت سبب آشکار شدن توان سودآوری و اسرار تجاری شرکت برای رقبا و بسیاری از سرمایه­گذاران می­شود، (مشایخی و همکاران،1395، 29).

ارائه اطلاعات با کیفیت­تر (که منجر به رونق بـازار سـرمایه و بـالتبع اقتصـاد کشورها می­شود) علاوه بر اینکه مستلزم تنظیم و اجرای قـوی مقـررات اجتمـاعی، مـالی و حقوقی از سوی دولت و سایر نهادهای مرتبط است، مرهون سرمایه­گـذاری و برنامه‌ریزی جهت بهبود شخصیت درونی شرکت­ها نیز می­باشد. از سـوی دیگر، بر اساس تئـوری نهـادی عوامل محیطی تأثیر بسزایی بـر رفتـار شـرکت­ها دارنـد (میرز و براون[vi]،1977). ایـن تئوری توصیف اجتماعی رفتار یک سازمان است و تمرکزش بر فشارهای سیاسـی، اجتماعی و فرهنگی است که بر ساختار فعالیت­ها و رویه­هـای سـازمانی تأثیرگذارند و آن را شـکل مـی­دهند. بر اساس این تئوری تمام فعالیت­های اقتصادی در بافـت روابـط و چـارچوبی از روش­ها و هنجارهای اجتماعی جا گرفته­اند. هنگامی که این چارچوب­هـا در یـک سـازمان نهادینـه مـی­شوند، در آن سازمان حالت قانونی پیدا می­کنند و بدون اینکه راجـع بـه آن­هـا سـؤالی شـود مبدل به یک فرض مسلم و سبک رفتاری می­شوند که حتی به کارکنان جدید الـورود نیـز منتقل می­گردند (دیگان[vii]،2002). ﺣﺴـﺎﺑﺪاری ﻓﻌـﺎﻟﻴﺘﻲ اﻧﺴـﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ تأثیر ﺑﺮداﺷﺖ‌ﻫﺎ، ﺗﻔﺴﻴﺮﻫﺎ و ﻗﻀﺎوت‌ﻫﺎی ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮه ﺑﻜـﺎرﮔﻴﺮی ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺣﺴـﺎﺑﺪاری ﻗـﺮار می‌گیرد. ﻃﺒـﻖ ﻧﻈـﺮ ﭘـﺮرا ﻋﻨﺼـﺮ اﻧﺴـﺎﻧﻲ ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ و به‌طور ﺧﺎص ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺗﺤـﺖ تأثیر ﻗـﺮار ﻣـﻲ‌ﮔﻴـﺮد، ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه دوﭘﻴﻨﻚ و ﺳﺎﻟﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎ و ارزش­ﻫﺎی ﺣـﺎﻛﻢ ﺑﺮ اﻋﻀﺎی ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺣﺴﺎﺑﺪاری، روﻳﻪ ﺣﺴﺎﺑﺪاری را تحت تأثیر ﻗﺮار ﻣﻲ­دﻫـﺪ (لیو و همکاران[viii]،2018).

 

2- مبانی نظری پژوهش

فراهم آوردن اطلاعات مفید برای تصمیم­گیری استفاده­کنندگان خارجی از صورت­های مالی، یکی از اهداف مهم گزارشگری مالی شرکت­ها است. اطلاعات به منظور مفید بودن برای تصمیم­گیری باید قابل فهم، مربوط، قابل اعتماد و قابل مقایسه باشند (باقری ازغندی و همکاران، 1397، 87). قابلیت فهم و خوانایی اطلاعات مندرج در گزارش­های مالی به یکی از موضوعات مهم در ادبیات مالی و حسابداری تبدیل گشته است (کومار^[ix]،2014). خوانایی به احتمال موفقیت خواننده در خواندن و درک یک متن یا نوشته، اشاره دارد. خوانایی گزارشگری مالی نیز "شفافیت متن و موفقیت در قابل فهم بودن اطلاعات مالی" تعریف شده است که کمک شایانی به درک اعداد و ارقام مندرج در صورت­های مالی نموده و از این رو، از اهمیت بسزایی برخوردار است (صفری گرایلی و رضائی پیته­نوئی،1397، 191).

یافته­های اخیر حاکی از این است که علیرغم اینکه گزارش­های مالی از اهمیت زیادی در حمایت از منافع ذینفعان برخوردار است، لیکن خوانایی و درک این گزارش­ها معمولاً از پیچیدگی خاصی برخوردار است (حبیب و حسن^[x]،2018). گسترش روز افزون بازار سرمایه و اهمیت در خور توجه جاذبه­های اقتصادی به عنوان اصلی­ترین انگیزه برای ورود اشخاص به این حوزه، همواره بازارهای سرمایه را در موقعیت بروز فساد از سوی فعالان مختلف اقتصادی قرار می­دهد. از این­رو امروزه دست‌اندرکاران بازار سرمایه، مهم­ترین راه پیشگیری از فساد در بازار سرمایه را پایبندی به شفافیت در امر گزارشگری مالی می­دانند (هوگیم استار[xi]،2017). می­توان گفت طی دهه اخیر وقوع بحران­های مالی در بازارهای سهام عمدتاً ناشی از ناکافی بودن شفافیت اطلاعات مالی بوده است (یانگ،2003). با وجود اینکه کمیسیون بورس اوراق بهادار بر پیشرفت شفافیت گزارش­های سالانه از زمان تأسیس 1934 کار می­کند، در 15 سال اخیر، یک نقش فعال را ایفا کرده است. این کمیسیون به طور مستمر به ساخت خوانایی بیشتر اطلاعیه عمومی شرکت و درک راحت­تر آن­ها تلاش می­کند. این کمیسیون سطح بالاتری از در اکتبر 1998 دستورالعمل جدید به زبان انگلیسی ساده منتشر کرد و استفاده از دستورالعمل در تهیه پیش‌نویس و قالب‌بندی منشوره­ها در عرضه عمومی را تشویق می­کند. این کتاب راهنمایی­های عملی به منظور بهبود شفافیت از افشا در گزارش­های سالانه، مانند نوشتن عبارت­های کوتاه، استفاده از کلمات روشن و روزمره، جلوگیری از استفاده از اصطلاحات یک صنف خاص و غیره ارائه می­کند (کومار،2014). در ایران نیز با گذشت زمان، تلاش­های زیادی برای بهبود کیفیت افشای اطلاعـات صـورت گرفته است، از جمله این تلاش­ها می­توان به قـانون حاکمیـت شـرکتی در سـال 1386، انتشـار گزارش کنترل داخلی در سال 1391، تشکیل کمیته حسابرسی در سال 1391 و مهم­تـر از همـه، رتبه‌بندی شرکت­ها از لحاظ کیفیت افشا اشـاره کـرد. امـا کماکـان ضـعف موجـود در شـفافیت اطلاعات پابرجا است (دارابی و رام روز،143،1389) و این ضعف می­تواند موجب شود که سرمایه­گذار به علت عدم خوانایی کافی، اطلاعات را قابل اتکا نیابد و در جست‌وجوی منابع اطلاعاتی دیگر همچون منابع برون سازمانی باشد که خود ضعف بزرگی برای واحد تجاری و بازار سهام است و دو نگرانی، شامل افزایش عدم اطمینان نسبی افراد سرمایه‌گذار نسبت به بکارگیری اطلاعات حسابداری در اخذ تصمیمات بهینه سرمایه­گذاری و افزایش عدم شفافیت را به دنبال خواهد داشت (لوگران، دونالد[xii]،1643،2014). با توجه به اینکه کارکرد مناسب بازار سرمایه می­تواند کارایی، سرمایه‌گذاری و رشد را افزایش داده است، هر چه شفافیت و خوانایی گزارش­­های مالی بیش­تر باشد به همان اندازه این نقش بهتر ایفا خواهد شد. موضوع خوانایی به نحو مناسب، جامع و کامل در گزارش­های سالانه شرکت­ها در تصمیم­گیری تعداد زیادی از افراد جامعه، به خصوص سرمایه­گذاران در بازار سرمایه متأثر است (کومار،2014).

یکی از مواردی که به شدت تحت تأثیر شفافیت و خوانایی اطلاعات مالی قرار گرفته، سود گزارش شده­ی شرکت­ها می­باشد که از معیارهای مهم تصمیم­گیری و از مهم­ترین معیارهای ارزیابی عملکرد و تعیین ارزش بنگاه اقتصادی تلقی است و همواره مورد استفاده­ی طیف وسیعی از استفاده‌کنندگان نظیر سهامداران، سرمایه­گذاران، کارگزاران بورس و... قرار می­گیرد. از آنجایی که محاسبه­ی سود بنگاه اقتصادی متأثر از روش­های برآوردی حسابداری بوده و تهیه­ی صورت­های مالی بر عهده­ی مدیریت واحد تجاری می­باشد، ممکن است بنا به دلایل مختلف، مدیریت اقدام به مدیریت سود نماید (پرتوی و همکاران،11،1395)؛ و همان­گونه که در هر انحراف واقعیتی سعی بر پنهان نمودن آن می­باشد، بر اساس ادبیات نظری موجود، زمانی که مدیران قصد تقلب در صورت­های مالی را داشته باشند، گزارش­های مالی پیچیده­تر و با خوانایی کم­تری منتشر می­کنند تا بدین طریق، رفتار فرصت­طلبانه خود را پنهان کنند و امکان شناسایی آن را از سوی سرمایه­گذاران، تحلیلگران مالی و سایر نهادهای قانونی کاهش دهند (بلانکو ودئول[xiii]،23،2017).

افشای اطلاعات و کیفیت ارائه آن، تحت تأثیر عوامل محیطی و سازمانی زیادی قـرار دارد که فرهنگ سازمانی از مهم­ترین آن­ها قلمداد می­شود. فرهنگ سازمانیِ پاسخگو بـه پویـایی محیط اطلاعاتی منجر می­شود و به کیفیت افشای اطلاعات توسط واحد تجاری کمک می­کنـد (فخاری و محمدی،393،1395). آنجین و همکاران[xiv]، 223،2016 معتقدند که سیستم­های حسابداری تحت تأثیر عوامل محیط­های قرار می­گیرند که در آن فعالیت می­کنند. از ایـن رو، افشای اطلاعات که بخشی از نتایج سیستم حسابداری است، تحت تأثیر عوامل محیطی قـرار دارد. فرهنگ سازمانی مجموعه­ای از باورها و ارزش­های مشترک می­باشد که بر رفتار و اندیشه اعضای سازمان اثر می­گذارد و می­توان آن را نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آورد. فرهنگ سازمانی از اساسی­ترین زمینه­های تغییر و تحول در سازمان بوده و پذیرش آن از سوی کارکنان ضامن بقا و پویایی سازمان است (زرنگار،1398). حسابداری همزاد تمدن است و پیشینه‌ای به اندازه تاریخ دارد. این محیط است که حسابداری را شکل می‌دهد. به بیان دیگر الگوها و اشکال مختلف حسابداری با ارزش‌های مختلف، اجتماعی، مذهب، سیستم‌های سیاسی و تاریخچه و پیش‌زمینه‌هایی که محیط را شکل می‌دهند، در ارتباط است. یکی از عوامل محیطی که بر رویه‌های حسابداری و گزارشگری مالی اثرگذار است، فرهنگ است (آراد و عبداله زاده، 1391، 13).

 

3-پیشینه پژوهش

ژو و همکاران[xv] (2019) به بررسی این موضوع پرداخت که آیا هزینه­های حسابرسی با خوانایی گزارش­های مالی در ارتباط است. نتایج نشان داد که خوانایی ضعیف، هزینه­های حسابرسی را افزایش می‌دهد، هزینه­های حسابرسی بالاتر، خوانایی گزارش‌های مالی را بهبود می‌بخشد.

عبدالله خانی و همکاران[xvi] (2019) به بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر پذیرش سیستم حسابداری مدیریت پرداختند. آن­ها جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های مطالعه از مدل معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده کرد. نتایج مطالعه نشان داد که فرهنگ سازمانی بر کیفیت سیستم حسابداری مدیریت تأثیر می‌گذارد. نتایج همچنین حاکی از آن است که ابعاد و شاخص­هایی که برای ساختن مدل مطالعه مورد استفاده قرار می­گیرند ارزش بالایی را نشان می­دهند، به این معنی که ابعاد و شاخص­ها نشانگر فرهنگ سازمانی و کیفیت سیستم حسابداری مدیریت در شرکت­ها در بورس اندونزی است.

لی و همکاران[xvii] (2018) در بررسی پژوهشی تحت عنوان خوانایی گزارش­های مالی و هزینه­های نمایندگی شرکت، اظهار نمودند که گزارش­های مالی، منبع اصلی اطلاعات برای تصمیمات سرمایه‌گذاران برون سازمانی هستند و سهامداران را قادر می­سازند که بر مدیریت شرکت، نظارت نمایند؛ بنابراین، مشکلات خوانایی این گزارش­های می­تواند عواقب جدی داشته باشد. نتایج آنان نشان داد شرکت­هایی که گزارش­های مالی خواناتری را ارائه می­دهند، هزینه­های نمایندگی کمتری را نیز تجربه خواهند نمود.

بلانکو و دئول (2017) تأثیر خوانایی و قابلیت مقایسه­ی صورت­های مالی شرکت­ها بر احتمال گزارشگری متقلبانه را برای نمونه­ای متشکل از 17967 شرکت-سال مشاهده در بازار سرمایه­ی آمریکا بررسی کردند. یافته­های پژوهش آنان نشان داد شرکت­های دارای گزارش­های مالی با خوانایی و قابلیت مقایسه­ی کمتر، احتمالاً بیش­تر از سایر شرکت­ها به ارتکاب تقلب در صورت­های مالی اقدام می­کنند.

لو و همکاران[xviii] (2017) پژوهشی با هدف ارتباط میان مدیریت سود و قابل فهم و خوانا بودن گزارش سالانه در میان شرکت­های پذیرفته شده در بازار ایالات‌متحده انجام دادند. نمونه آنها شامل 26967 سال-شرکت در بازه زمانی 2000 تا 2012 است که بعد از جمع‌آوری داده‌های مورد نظر با استفاده از صورت­های مالی سالانه روابط میان متغیرها را آزمودند. نتایج بدست آمده با روش رگرسیون پنل دیتا نشان داد که شرکت­ها به با استفاده از مدیریت سود خود سعی دارند اطلاعات سود را دستکاری نمایند و برای این منظور داده­های گذشته را اصلاح می­کنند. دستکاری اطلاعات سود منجر به کاهش کیفیت اطلاعات صورت‌های مالی سالانه می‌شود.

نن چن و همکاران[xix] (2013) در پژوهشی به بررسی تأثیر قوانین افشا بر مدیریت سود ناشی از معاملات با اشخاص وابسته پرداختند و به این نتیجه رسیدند که به دنبال قوانین افشای تصویب شده در مدیریت سود شرکت­های تایوانی که دارای معاملات اشخاص وابسته با شرکت­های چینی بوده­اند، کاهشی رخ داده است.

جبارزاده کنگرلویی و همکاران در مقاله‌ای در سال 1398 به بررسی تأثیر مدیریت سود و محدودیت مالی بر خوانایی گزارشگری مالی پرداختند. جامعـه نمـونه پـژوهش شـرکت­هــای پذیرفتــه شــده در بــورس اوراق بهــادار تهــران طی دوره زمــانی 1390 لغایــت 1394 بــوده و رابطــه مــذکور در 350 ســال شــرکت مــورد بررســی قرار گرفتــه اســت نتایج حاصل از آزمون فرضیه پژوهش نشان مـی­دهـد کـه مـدیریت سـود بـر خوانـایی گـزارش گـری مـالی شـرکت تأثیر منفی و محدودیت مالی اثر مثبتی بر خوانایی گزارشگری مالی دارد. به علاوه متغیرهای کنترلی اندازه شرکت و سن شرکت تأثیر مثبت و هزینه نمایندگی و رشد شرکت تأثیر منفی بر خوانایی گزارشگری مالی دارد. در حالی که اهرم مالی و ارزش دفتری به ارزش بازار بر خوانایی گزارشگری مالی تأثیری ندارد.

رضوانی و برندک (1398) در تحقیق تحت عنوان خوانایی گزارشگری مالی و هزینه­های حسابرسی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال­های 1390 تا سال 1397 مورد بررسی قرار دادند. برای آزمون فرضیه از رگرسیون خطی چند متغیر و داده­های ترکیبی استفاده شده است. نتایج آزمون فرضیه نشان داد که خوانایی گزارشگری مالی رابطه معنادار و معکوسی با هزینه­های حسابرسی دارد؛ به عبارت دیگر هر چقدر خوانایی گزارشگری مالی بالاتر باشد هزینه­های حسابرسی کم­تر خواهد بود و خوانایی کم­تر گزارشگری مالی باعث افزایش هزینه حسابرسی می­گردد.

تحقیق احمدی و قائمی (1397) به بررسی مدیریت سود و خوانایی گزارشگری مالی پرداخت. فرضیه­های تحقیق با استفاده از نمونـه­ای متشـکل از 57 شـرکت پذیرفتـه شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 1384 تـا 1394 و بـا بهره‌گیری از الگـوی رگرسیون چند متغیره مبتنی بر تکنیک داده­های تلفیقی مورد آزمون قرار گرفت. تمرکز این پژوهش بر روی خوانایی گـزارش فعالیـت هیـأت مـدیره شـرکت­هـا مـی­باشـد. نتـایج مقالـه حاضر نشان می­دهد مدیریت سـود واقعـی بـر خوانـایی گزارشـگری مـالی شـرکت­هـا تأثیر معناداری دارد به این معنی که شرکت­ها در هر سال مالی که اقدام به مـدیریت سـود واقعـی نمایند، گزارش سالانه خود را در آن سال با خوانایی کم­تری منتشر می­کنند.

صفری گرایلی و همکاران (1396) به بررسی تأثیر مدیریت سود بر خوانایی گزارشگری مالی شرکت­ها پرداختند. بدین منظور، برای سنجش خوانایی گزارشگری مالی از دو شاخص فوگ و شاخص طول متن و همچنین، از مدل کازنیک (1999) برای اندازه‌گیری مدیریت سود استفاده گردید. فرضیه پژوهش با استفاده از نمونه­ای متشکل از 93 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 1390 تا 1394 مورد آزمون قرار گرفت. یافته­های پژوهش بیانگر وجود رابطه منفی بین مدیریت سود با خوانایی گزارشگری مالی شرکت­ها و به بیان دیگر، تأیید رویکرد مدیریت سود فرصت‌طلبانه بود.

4- اهمیت موضوع

بررسی در پیشینه بازار سهام در ایران نشان می­دهد که بورس ایران در مقاطعی شاهد بحران­های مالی بوده و وقوع این بحران­ها عمدتاً بدلیل عدم ارائه گزارشات مالی خوانا توسط شرکت­ها و به تناسب آن بر هم خوردن رابطه منطقی بین سودآوری و قیمت سهام شرکت­ها بوده است؛ که در مجموع موجب سلب اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران و گرایش آن­ها به خارج کردن سرمایه از بازار سهام به بخش‌های دیگر مثل بازرگانی و سرمایه‌گذاری در املاک گردیده است (قربانی و همکاران،23،1396). همچنین حسابداری را در بیشتر کتاب­های مشهور رشته­ی حسابداری، همچون نظریه­های حسابداری بلکویی و هندریکسن، زبان تجارت می­دانند. مراجع رسمی حرفه­ی حسابداری (فدراسیون بین‌المللی حسابداران) نیز این پنداشت را تأیید کرده­اند که حسابداری یک زبان است (ریاحی-بلکویی[xx]،2014). در دهه­های اخیر، توسعه بازارهای سرمایه و پیچیدگی روزافزون بازارها و رویدادهای مالی و اقتصادی، انتظارات از حسابداری را افزایش داده و علاوه بر اطلاعات عددی و مالی، خواستار ارائه اطلاعات غیر عددی، غیر مالی و توصیفی نیز شده است. در گزارش­های توضیحی حسابداری همیشه انتخاب­های زیادی وجود دارد که این انتخاب­ها را مدیر و نویسنده انجام می­دهد و در آن­ها درجاتی از اختیار در رابطه با محتوای گزارش و حتی شکل آن وجود دارد؛ و با توجه به اینکه تمام آنچه سیستم حسابداری انجام می­دهد تحت عنوان گزارش­های مالی در اختیار استفاده کنندگان قرار می­گیرد و با توجه به تأثیر فرهنگ سازمانی، می­توان گفت اثر فرهنگ سازمانی بر اختیارات مدیریت در نحوه بیان این گزارش­ها به بیش­ترین حالت خود نمود پیدا می­کند؛ و با بیان این مطلب که استفاده کنندگان خارجی تنها به گزارش­های مالی دسترسی داشته و تمام تصمیم‌گیری‌های خود را بر اساس آن انجام می­دهند، وجود فرهنگ­های متفاوت که منجر به بیان­های مختلفی در گزارش­ها گردیده است، بر این تصمیم‌گیری‌ها و در نهایت سرمایه­گذاری در بازار سهام تأثیر گذاشته است.

 

5- فرضیه­های پژوهش

5-1- فرضیه اصلی

فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.

 

 

5-2- فرضیه­های فرعی

• فاصله قدرت بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.
• اجتناب از عدم اطمینان بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی اثیر معناداری دارد.
• جمع‌گرایی درون سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.
• جمع‌گرایی برون سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.
• قاطعیت بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی اثیر معناداری دارد.
• تساوی جنسیتی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.
• آینده‌گرایی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.
• عملکردگرایی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی اثیر معناداری دارد.
• نوع دوستی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تأثیر معناداری دارد.

 

6- جامعه آماری و نمونه‌گیری

در این تحقیق سعی بر آن است که با توجه به شرایطی که در مطالعات دیگر برای انتخاب نمونه در نظر گرفته شده و نیز شرایطی که منطبق بر وضعیت بازار سرمایه ایران باشد نمونه­ای از مجموعه شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در واقع به عنوان جامعه آماری شناخته می‌شود، انتخاب گردد. معیارها و شروط مدنظر برای انتخاب نمونه به شرح ذیل است:

• پاسخ‌دهندگان به پرسشنامه مدیران و کارمندان حسابداری شرکت­ها می­باشند.
• اطلاعات مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1390 تا سال 1397 در نمونه قرار می­گیرند.
• شـرکت­هـای سـرمایه­گـذاری شـرکت­هـای بیمه، بانک­ها و مؤسسات تأمین مالی در این پژوهش مورد بررسی قرار نمی­گیرند.
• شرکت‌هایی در نمونه نهایی قرار می‌گیرند که بیش از 6 ماه وقفه معاملاتی در طول سال نداشته باشند.
• به دلیل افزایش قابلیت مقایسه سال مالی همه شرکت­ها منتهی به 29/12 باشد و همچنین طی بازه زمانی پژوهش اقدام به تغییر سال مالی خود نکرده باشد.
• پس از طی این مرا کلیه اطلاعات مالی و غیرمالی مورد نیاز، از جمله یادداشت­های همراه صورت­های مالی، در دسترس باشد.

پس از طی این مراحل تمامی شرکت­های باقی مانده مورد بررسی قرار گرفته است که تعداد نمونه انتخابی 29 شرکت است.

 

7- روش پژوهش

روش این تحقیق از نوع همبستگی و از نظر روش­های آماری، از نوع رگرسیون است. این تحقیق مبتنی بر اطلاعات واقعی صورت­های مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با روش استقرایی به کل جامعه آماری قابل تعمیم است.

متغیرهای مستقل این تحقیق عبارتند از فاصله قدرت، اجتناب از عدم اطمینان، جمع‌گرایی درون‌گروهی، جمع‌گرایی بین گروهی، قاطعیت، تساوی جنسیت، آینده‌گرایی، عملکردگرایی، نوع‌دوستی می­باشد و متغیر وابسته خوانایی گزارش­های سالانه و مدیریت سود می­باشد.

• جهت سنجش متغیرهای مستقل از پرسشنامه دارای 18 سؤال استفاده می­شود؛ که این سؤالات 9 بعد را مورد بررسی قرار داده و برای بدست آوردن امتیازات هر بعد مجموع امتیازات مربوط به تک تک سؤالات آن بعد را با هم محاسبه می‌نماییم. قابل ذکر است که روایی این پرسشنامه توسط قلی پور و همکاران مورد تأیید قرار گرفته است.
• جهت اندازه‌گیری خوانایی گزارش­های مالی از شاخص فوگ استفاده می­شود. شاخص فوگ به صورت فرمول 1 محاسبه می‌شود:

FOG= 0.4( Word per sentence+ percent of complex words)                               (1)

 

تعداد کلمات هر جمله (با تقسیم کل تعداد کلمات بر تعداد جملات در یادداشت‌های توضیحی صورت‌های مالی محاسبه می­شود)

• انتخاب یک نمونه یک صد کلمه­ای از ابتدا، یک نمونه یک صد کلمه­ای از وسط و یک نمونه یک صد کلمه­ای از اواخر گزارش به صورت تصادفی
• شمارش تعداد جملات هر یک از نمونه­ها
• مشخص کردن متوسط طول جملات از طریق تقسیم تعداد کلمات به تعداد جملات کامل هر نمونه یک صد کلمه­ای
• شمارش تعداد کلمات سه هجایی و بیش از سه هجایی موجود ( کلمات پیچیده) در هر کدام از متون یک صد کلمه­ای
• جمع کردن تعداد کلمات پیچیده با تعداد متوسط کلمات در جملات
• ضرب کردن حاصل جمع تعداد کلمات دشوار و متوسط کلمات در جملات با عدد ثابت 4/0
• انجام محاسبات بندهای 4،5، 6، برای هر دو نمونه یک صد کلمه­ای دیگر
• محاسبه میانگین نتایج هر سه نمونه از طریق جمع کردن و تقسیم به تعداد

 

رابطه بین شاخص فوگ و سطح خوانایی بدین شرح است که :FOG≥18 یعنی متن قابل خواندن نبوده و بسیار پیچیده است؛ 14-18 (متن سخت)؛ 12-14 ( متن مناسب)؛ 10-12 (متن قابل قبول) و 8-10 ( متن آسان) است (صفری گرایلی و رضایی پیته نوئی،1397، 191).

جهت اندازه‌گیری متغیر مدیریت سود از فرمول 2 استفاده می­شود:

 

(2)       

 

 کل اقلام تعهدی شرکت i درسال t ست که از طریق فرمول 3 محاسبه می‌شود:

(3)       

 

 تغییرات دارایی‌های جاری شرکت i در هر سال نسبت به سال قبل

 تغییرات بدهی‌های جاری شرکت i در هر سال نسبت به سال قبل

 تغییرات وجه نقد شرکت i در هر سال نسبت به سال قبل

   تغییرات حصه جاری بدهی‌های بلندمدت شرکت i در سال نسبت به سال قبل

 جمع دارایی‌های شرکت i در ابتدای سال

 

 

مدل کلی پژوهش

(4)

=

 

که در آن:

نام متغیر	تعریف عملیاتی
	خوانایی گزارش­های مالی شرکت i در سال t
	فاصله قدرت شرکت i در سال t
	اجتناب از عدم اطمینان شرکت i در سال t
	جمع‌گرایی درون‌گروهی شرکت i در سال t
	جمع‌گرایی برون گروهی شرکت i در سال t
	قاطعیت شرکت i در سال t
	تساوی جنسیتی شرکت i در سال t
	آینده‌گرایی شرکت i در سال t
	عملکردگرایی شرکت i در سال t
	نوع دوستی شرکت i در سال t
	اندازه شرکت، لگاریتم دارایی­های شرکت i در سال t
	اهرم مالی، تقسیم مجموع بدهی­ها بر ارزش دفتری دارایی‌های شرکت i در سال t

 

شایان ذکر است که برای آزمون فرضیه­های ارائه شده و تجزیه‌وتحلیل‌های آماری از روش پنل دیتا با استفاده از نرم‌افزار Eviews استفاده شده است.

 

8-یافته‌های پژوهش

8-1- آمار توصیفی

اصلی­ترین و مهم­ترین شاخص مرکزی که نشان‌دهنده نقطه تعادل و مرکز ثقل جامعه است، میانگین یک جامعه است. در حقیقت اگر مشاهدات جامعه را در یک ردیف به صورت مرتب قرار دهیم، آنگاه میانگین، نقطه ثقل جامعه خواهد بود به گونه­ای که جمع جبری گشتاور نسبت به میانگین صفر خواهد شد. با توجه به نتایج جدول می­توان گفت شرکت­ها در بورس تهران به طور میانگین دارای خوانایی گزارش­های مالی 82/17 و مدیریت سود 06/0 می­باشد.

بر طبق تعریف میانه اگر مشاهدات در یک جامعه به صورت صعودی مرتب شده باشند، آن­گاه داده­ای که در وسط داده­ها قرار داشته میانه نامیده می­شود. توجه به این نکته ضروری به نظر می­رسد که میانه خوانایی گزارش­های مالی 64/17 و مدیریت سود 03/0 می­باشد.

متغیر وابسته پژوهش یعنی خوانایی گزارش­های مالی و مدیریت سود در طی دوره 8 ساله پژوهش، به ترتیب 15/0 و 16/23 در نتیجه ثبات و پایداری بالا بوده است. با توجه به اینکه داده‌ها به صورت پنل می­باشند، عدم نرمال بودن داده­ها مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

 

جدول 1- آمار توصیفی

احتمال جارک­- برا	مقدار جارک - برا	کشیدگی	چولگی	انحراف معیار	مینیمم	ماکزیمم	میانه	میانگین	مشاهده	متغیرها
00/0	12/41	56/4	70/0	66/2	12	90/28	64/17	80/17	232	خوانایی گزارش­های مالی
00/0	17/3841	06/23	65/1-	39/1	14/10-	36/7	03/0	06/0	232	مدیریت سود
00/0	17/17	67/1	15/0-	11/2	2	8	5	26/5	232	عملکردگرایی
01/0	92/9	28/2	33/0-	36/1	3	8	6	71/5	232	آینده‌گرایی
00/0	28/14	91/1	03/0	20/2	3	10	6	44/6	232	تساوی جنسیتی
00/0	89/28	80/3	78/0-	47/1	2	9	7	41/6	232	اطمینان از عدم اجتناب
00/0	17/12	85/1	03/0-	60/1	3	8	6	86/5	232	قاطعیت
23/0	93/2	52/3	10/0	11/1	4	9	6	13/6	232	قدرت
02/0	59/7	81/2	44/0	52/1	3	10	6	15/6	232	جمع‌گرایی برون گروهی
13/0	06/4	36/2	08/0-	16/2	2	10	7	48/6	232	جمع‌گرایی دورن گروهی
00/0	70/16	78/1	28/0-	60/1	2	7	5	10/5	232	نوع دوستی
00/0	90/787	84/10	41/2-	26/1	2	7	5	23/5	232	اندازه شرکت
00/0	46/12	70/2	60/0	23/1	02/0	68/5	94/1	14/2	232	اهرم مالی

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

 

 

8-2- همبستگی متغیرها

شدت وابستگی دو متغیر به یکدیگر را همبستگی تعریف می­کنیم. به‌طور کلی ضرایب همبستگی بین 1- تا 1 تغییر می­کنند و رابطه بین دو متغیر می­تواند مثبت یا منفی باشد.

ضریب همبستگی یک رابطه متقارن می­باشد، هر چه ضریب همبستگی به یک نزدیکتر باشد میزان وابستگی دو متغیر بیشتر است، این وابستگی به معنای رابطه علت و معلولی نیست و ضریب همبستگی حرفی از اینکه کدام علت و کدام معلول است به میان نمی­آورد.

 

جدول 2- همبستگی اسپرمن

خوانایی گزارش­های مالی

مدیریت سود

عملکرد گرایی

آینده‌گرایی

تساوی جنسیتی

اجتناب از عدم اطمینان

قاطعیت

فاصله قدرت

جمع‌گرایی برون گروهی

جمع‌گرایی دورن گروهی

نوع دوستی

اندازه شرکت

اهرم مالی

خوانایی گزارش­های مالی

1

06/0

25/0

26/0

01/0-

32/0

05/0

07/0-

34/0

18/0

00/0

02/0

05/0

مدیریت سود

06/0

1

01/0-

03/0-

06/0-

05/0-

03/0-

07/0

06/0-

00/0

02/0-

11/0

00/0

عملکرد گرایی

25/0

01/0-

1

45/0

43/0

45/0

36/0

05/0-

52/0

20/0

41/0

1/0-

36/0-

آینده‌گرایی

26/0

03/0-

45/0

1

26/0

00/0-

16/0

02/0

00/0-

01/0-

41/0

09/0

24/0-

تساوی جنسیتی

01/0-

06/0-

44/0

26/0

1

19/0

08/0-

01/0

33/0

05/0

26/0

23/0-

24/0-

اجتناب از عدم اطمینان

32/0

05/0

45/0

00/0-

19/0

1

22/0

12/0-

51/0

44/0

15/0

15/0-

06/0-

قاطعیت

05/0

03/0

36/0

16/0

08/0-

22/0

1

12/0-

35/0

30/0

16/0

13/0-

03/0-

فاصله قدرت

07/0-

07/0

05/0-

02/0

01/0

12/0-

12/0-

1

23/0-

23/0-

03/0

38/0-

17/0-

جمع‌گرایی برون گروهی

34/0-

06/0-

52/0

00/0-

33/0

50/0

35/0

23/0-

1

10/0

09/0

10/0

15/0-

جمع‌گرایی دورن گروهی

18/0

00/0

20/0

01/0-

05/0

44/0

30/0

23/0-

10/0

1

21/0

01/0

11/0-

نوع دوستی

00/0

02/0-

41/0

41/0

26/0

15/0

16/0

03/0

19/0

21/0

1

05/0-

31/0-

اندازه شرکت

02/0

11/0-

10/0-

09/0

23/0-

15/0-

13/0-

38/0-

10/0

01/0

05/0-

1

03/0

اهرم مالی

05/0-

00/0

36/0-

24/0-

24/0-

06/0-

03/0-

17/0-

15/0-

11/0-

31/0-

03/0

1

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

8-3- آزمون فرضیه اصلی

نتایج نشان می­دهد که اثر ویژگی­های فرهنگ سازمانی مثبت بوده است.

هم­چنین نتایج حاکی از آن است که آینده‌گرایی، تساوی جنسیتی، قاطعیت، جمع‌گرایی برون گروهی، جمع‌گرایی درون‌گروهی و نوع دوستی بر خوانایی گزارش­های مالی با توجه به احتمال آماره t معنی­دار بوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و اهرم مالی مثبت و معنادار بوده است. این موضوع نشان می­دهد که در شرکت­های اهرم مالی بالاتری دارند، تأثیر فرهنگ سارمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی بیشتر است.

نتایج مربوط به آماره F (00/0) نیز نشان می­دهد که مدل در حالت کلی معنا­دار بوده و با توجه به آماره دوربین- واتسون (5/1) فاقد مشکل خودهمبستگی است.

علاوه بر آن، نتایج مربوط به ضریب تعیین شده تعدیل شده نشان می­دهد که در کل دوره پژوهش حدود 38% از تغییرات میزان رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی تحت تأثیر متغیرهای مستقل این پژوهش یعنی ویژگی­های فرهنگ سازمانی و هم­چنین متغیر اندازه شرکت و اهرم مالی بوده است.

آزمون­ مربوط به ناهمسانی واریانس­ها و نرمال بودن پسماندها انجام شده است (آزمون جارک برا) و با توجه به بین­که این نتایج این آزمون بر اساس روش حداقل مربعات 24/0 و روش حداقل مربعات تعمیم یافته تخمینی 28/0 بوده است می­توان گفت پسماند­ها نرمال بوده است.

 

جدول 3- تأثیر متغیر­های فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
متغیر ثابت	94/12	38/6	00/0
مدیریت سود	14/0	39/1	16/0
عملکرد گرایی	01/0-	17/0-	85/0
آینده‌گرایی	09/1	90/7	00/0
تساوی جنسیتی	51/0-	00/6-	00/0
اجتناب از عدم اطمینان	06/0	45/0	65/0
قاطعیت	66/0-	68/5-	00/0
فاصله قدرت	01/0	13/0	89/0
جمع‌گرایی برون گروهی	12/1	50/7	00/0
جمع‌گرایی درون‌گروهی	38/0	51/4	00/0
نوع دوستی	28/0-	70/2-	00/0
اندازه شرکت	11/0	85/0	39/0
اهرم مالی	52/0-	63/3-	000/0
ضریب تعیین
ضریب تعیین تعدیل شده
آماره دوربین- واتسون
آماره F
احتمال آماره F

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

8-4- آزمون فرضیه­های فرعی

• فرضیه اول: نتایج می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر فاصله قدرت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (23/0-) منفی و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره ­t(01/0) معنی­دار بوده است. اثر متغیر کنترلی اندازه حسابرس مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مایل مثبت و غیر معنادار بوده است.

با توجه به معنا­دار بودن اثر فاصله قدرت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

جدول 4- تأثیر فاصله قدرت بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	12/0	99/1	02/0
فاصله قدرت	23/0-	35/1-	01/0
ضریب تعیین تعدیل شده	27/0	احتمال آماره F	00/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

• فرضیه دوم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر فاصله قدرت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (59/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(00/00) معنی­دار بوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مالی منفی و غیر معنادار بوده است.

با توجه به معنادار بودن اثر اجتناب از عدم اطمینان بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

جدول 5- اثر اجتناب از عدم اطمینان بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	09/0	78/1	03/0
اجتناب از عدم اطمینان	59/0	10/5	00/0
ضریب تعیین تعدیل شده	09/0	احتمال آماره F	00/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

• فرضیه سوم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر جمع‌گرایی درون‌گروهی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین ن رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (21/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(00/0) معنی­دار بوده است.

با توجه به معنادار بودن اثر جمع‌گرایی درون‌گروهی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

 

 

 

 

 

جدول 6- اثر جمع‌گرایی دورن گروهی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	11/0	39/1	03/0
جمع‌گرایی دورن گروهی	21/0	65/2	00/0
ضریب تعیین تعدیل شده	10/0	احتمال آماره F	04/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

• فرضیه چهارم: نتایج که در طی دوره پژوهش، تأثیر جمع‌گرایی برون گروهی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (61/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(00/0) معنی­دار بوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مالی مثبت و غیر معنادار بوده است.

با توجه به معنادار بودن اثر جمع‌گرایی برون گروهی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

جدول 7- اثر جمع‌گرایی برون گروهی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	16/0	33/3	01/0
جمع‌گرایی دورن گروهی	61/0	41/5	00/0
ضریب تعیین تعدیل شده	11/0	احتمال آماره F

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

• فرضیه پنجم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر قاطعیت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (05/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(64/0) معنی‌دار نبوده است.

جدول 8- اثر قاطعیت بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	12/0	92/0	35/0
قاطعیت	05/0	46/0	64/0
ضریب تعیین تعدیل شده	01/0-	احتمال آماره F	04/0-

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

• فرضیه ششم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر تساوی جنسیتی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (05/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(64/0) معنی‌دار نبوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مالی مثبت و غیر معنادار بوده است.

نتایج مربوط به آماره F­(00/0) نیز نشان می­دهد که مدل در حالت کلی معنا­دار بوده با توجه به معنادار نبودن اثر تساوی جنسیتی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع نمی­شود.

 

جدول 9- اثر تساوی جنسیتی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	11/0	89/0	37/0
تساوی جنسیتی	04/0-	53/0-	59/0
ضریب تعیین تعدیل شده	01/0-	احتمال آماره F	00/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

• فرضیه هفتم: نتایج می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر آینده‌گرایی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (05/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(00/0) معنی‌دار بوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مالی مثبت و غیر معنادار بوده است.

با توجه به معنادار بودن اثر قاطعیت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

جدول 10- تأثیر آینده‌گرایی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	62/0	04/3	02/0
آینده‌گرایی	50/0	83/3	00/0
ضریب تعیین تعدیل شده	50/0	احتمال آماره F	00/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

• فرضیه هشتم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر عملکرد گرایی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (34/0)، مثبت و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(00/0) معنی‌دار بوده است.

با توجه به معنادار بودن اثر عملکرد گرایی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع می­شود.

 

جدول 11- اثر عملکرد گرایی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	13/0	07/3	00/0
عملکرد گرایی	34/0	89/3	00/0
ضریب تعیین تعدیل شده	05/0	احتمال آماره F

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

 

• فرضیه نهم: نتایج نشان می­دهد که در طی دوره پژوهش، تأثیر عملکرد گرایی بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، مثبت بوده است. هم­چنین رابطه مذکور بر اساس ضریب رگرسیونی (04/0-)، منفی و از لحاظ آماری با توجه به احتمال آماره t(71/0) معنی‌دار نبوده است.

اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و متغیر کنترلی اهرم مالی مثبت و غیر معنادار بوده است.

با توجه به معنادار نبودن اثر قاطعیت بر رابطه بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی، فرضیه فوق این پژوهش مورد تأیید واقع نمی­شود.

 

جدول 12- اثر نوع دوستی گرایی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی

متغیرها
	ضرایب	آماره t	احتمال t
مدیریت سود	11/0	92/0	35/0
نوع دوستی	04/0-	36/0-	71/0
ضریب تعیین تعدیل شده	01/0-	احتمال آماره F	00/0

منبع: یافته‌های پژوهشگر

 

9-بحث و نتیجه­گیری

تحقیقات بیان­گر آن است که شرکت­ها در بازار­های امروزی تمایل به استفاده از رویه­های خاص به نحو دلخواه خود را دارند؛ و این تمایل مرتبط با فرهنگ هر سازمان می­باشد. همان­طور که بیان شد حسابداری می­تواند تحت تأثیر فرهنگ هر سازمان باشد.

هدف اصلی تهیه صورت­های مالی و افشای اطلاعات مالی فراهم کردن اطلاعاتی مفید در رابطه با وضعیت مالی و نتایج عملیات واحد تجاری برای تصمیم­گیری استفاده­کنندگان است (علوی و همکاران،23،1398). رقم سود نیز یکی از اجزای اطلاعات صورت­های مالی است که در تصمیم­گیری اشخاص برون سازمانی جهت برآورد ارزش سرمایه­گذاری و ارزیابی عملکرد شرکت، مفید است. لورنس (2013) معتقد است که در صورتی، صورت­های مالی دارای محتوای اطلاعاتی هستند که شفاف بوده و سهامداران در مقایسه با سایر شاخص­های عملکرد از قبیل سود نقدی، جریان­های نقدی و تغییرات سود، اتکای بیشتری بر اطلاعات مربوط به سود دارند. همچنین با عنایت به بسترهایی چون تضاد منافع و عدم تقارن اطلاعاتی بین مالکیت و مدیریت، امکان تحریف و دستکاری اطلاعات توسط مدیریت وجود دارد (دستگیر و حسنی،4،1392). شفافیت، هسته مرکزی گزارشگری مالی بوده و شفافیت گزارشگری مالی به معنای ارائه قابل درک واقعیت­های اقتصادی واحدهای تجاری از طریق گزارش­های مالی است. از طرف دیگر، مدیریت سود، گزارش غیر واقعی عملکرد اقتصادی واحد تجاری است که به منظور گمراه نمودن برخی ذینفعان و یا تحت تأثیر قرار دادن نتایج قراردادی انجام می­گردد (زلقی و مشهور،161،1397). افشای اطلاعات و کیفیت ارائه آن، تحت تأثیر عوامل محیطی و سازمانی زیادی قـرار دارد که فرهنگ سازمانی از مهم­ترین آن­ها قلمداد می­شود. فرهنگ سازمانیِ پاسخگو بـه پویـایی محیط اطلاعاتی منجر می­شود و به کیفیت افشای اطلاعات توسط واحد تجاری کمک می­کنـد (فخاری و محمدی،1395). اگر بپذیریم که حسابداری نوعی سیستم اطلاعاتی باز است، باید انتظار داشته باشیم که از این ابعاد تأثیر بپذیرد؛ چرا که در جامعه­ای با فرهنگ پنهان‌کاری بـه منظـور حفـظ قدرت، اطلاعات محدودتری گزارش می­شود؛ در حالی که فرهنگ شفاف تأکید بیشتری بر ارائـه اطلاعات شفاف دارد.

 نتایج بیان­گر آن است که از میان 9 متغیر فرهنگ سازمانی 6 متغیر آن بر رابطه خوانایی گزارش­های مالی و مدیریت سود تاثیرگذار است؛ و بین 3 متغیر دیگر (فاصله قدرت، اجتناب از عدم اطمینان، عملکردگرایی) و این رابطه، ارتباط معناداری وجود ندارد. اثر متغیر کنترلی اندازه شرکت مثبت و غیر معنادار و اهرم مالی مثبت و معنادار بوده است.

در سازمان­ها با فاصله قدرت زیاد، به دلیل مرتفع شدن ساختار سازمانی، موانع ارتباطی زیادی به وجود می آید، بدین جهت اطلاعات به طور باز و صادقانه جریان پیدا نمی­کند (فنگ و همکاران[xxi]،2013، 30) و با توجه به اینکه عدم صداقت در گزارش­های مالی منجر به مدیریت سود و عدم خوانایی این گزارش­ها می­شود، انتظار می­رود که بین فاصله قدرت و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش‌های مالی ارتباط معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق رابطه معناداری مشاهده نشده است و این می­تواند به دلیل ساختار خاص شرکت­های نمونه باشد. اجتناب از عدم اطمینان بالا منجر به ایجاد ساختارهای بوروکراتیکی می­گردد که در برابر تغییر و نوآوری مقاومت می­کنند (جوی و کلب[xxii]،2009، 69). ساختارهای بوروکراتیک موجب افزایش فساد در سازمان می­گردد (سلیم و بنتیس[xxiii]،2009، 165). با توجه به اینکه در شرایط فساد مدیران انگیزه بیش­تری جهت مدیریت سود و گزارش­های مالی با خوانایی کمتر دارند، انتظار می­رود که بین اجتناب از عدم اطمینان و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی رابطه معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق رابطه معناداری مشاهده نشده است و این می­تواند به دلیل ساختار خاص شرکت­های نمونه باشد. عنوان می­شود که در فرهنگ­های جمع­گرا احتمال این که افراد متوسل به رفتارهای فرصت‌طلبانه شوند، کم است (جوی و کلب،69،2009). با توجه به اینکه مدیریت سود و عدم خوانایی گزارش­های مالی یک رفتار فرصت‌طلبانه می­باشد انتظار می­رود که بین جمع­گرایی بین گروهی و رابطه دو متغیر مذکور ارتباط معنادار وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق رابطه معناداری مشاهده شده است. در جوامعی با جمع­گرایی درون‌گروهی فرصت­های برابر برای همگان وجود ندارد، این احتمال ارائه گزارش­هایی با مدیریت سود بیشتر و خوانایی و شفافیت کمتر را افزایش می­دهد (جوی و کلب،2009، 69)؛ بنابراین انتظار می­رود که بین جمع‌گرایی درون‌گروهی و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی رابطه معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده شده است. هر چند قاطعیت باعث افزایش قاطعیت درون سازمانی می­شود ولی به دلیل ایجاد جاه طلبی در مدیران می­تواند باعث افزایش مدیریت سود و کاهش خوانایی گزارش­های مالی شود. به همین دلیل انتظار می­رود که بین قاطعیت و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی رابطه معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده شده است. در جوامع با تساوی جنسیتی عمدتاً افراد تمایل دارند که رفتارهای حمایتی و کمک‌کننده از خود بروز بدهند که می­تواند به افزایش اعتماد در سازمان کمک کند (سلیم و بنتیس،2009). کاهش مدیریت سود و افزایش خوانایی گزارش­های مالی منجر به افزایش اعتماد می­شود به همین دلیل انتظار می­رود که بین برابری جنسی و رابطه دو متغیر عنوان شده، ارتباط معنادار وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده شده است. تفکر بلند مدت مستلزم ایجاد اعتماد از طریق کاهش مدیریت سود و افزایش شفافیت در گزارش­های مالی می­باشد؛ و با توجه به اینکه شفافیت منجر به خوانایی گزارش­های مالی می­شود، انتظار می­رود بین آینده­نگری و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی رابطه معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده شده است. عملکرد­گرایی به میزانی اشاره دارد که یک سازمان بهبود عملکرد را تشویق می‌کند (جوی و کالب،2009). با توجه به اینکه کاهش مدیریت سود و افزایش شفافیت گزارش­های مالی منجر به افزایش عملکردگرایی شده، انتظار می­رود بین عملکردگرایی و رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی رابطه معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده نشده است. پژوهش­ها نشان می­دهد که در جوامع با نوع دوستی بالا شرکت­ها در پی افزایش اعتماد هستند که یکی از راه­های افزایش اعتماد افزایش شفافیت و به دنبال آن خوانایی گزارش­های مالی و کاهش مدیریت سود می­باشد؛ بنابراین انتظار می­رود بین نوع دوستی و رابطه دو متغیر مذکور معناداری وجود داشته باشد؛ که در پژوهش فوق این رابطه مشاهده شده است.

با توجه به اینکه نتایج بیان­گر وجود تأثیر معنادار عمده متغیرهای فرهنگ سازمانی بر رابطه مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی می­باشد، می­توان گفت نتایج با تحقیقات ژو و همکاران (2019) که خوانایی را بر هزینه حسابرسی موثر دانستند، عبدالله خانی و همکاران (2019) که نشان داد فرهنگ سازمانی بر سیستم حسابداری مدیریت تأثیرگذار است، لو و همکاران (2017)، جبارزاده کنگرلویی و همکاران (1398)، احمدی و قائمی (1397) و صفری گرایلی و همکاران (1396) که رابطه معناداری بین مدیریت سود و خوانایی گزارش­های مالی مشاهده کردند، همجهت می­باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1]- گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.    [e-mail]

[2]- گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. نویسنده مسئول.     [e-mail]

 

[i] Yang

[ii] Miller

[iii] Li

[iv] Lawrence

[v] Tan, Wang, Zhang

[vi] Mirz, Brown

[vii] Deegan

[viii] Luo,Li, Chen

[ix] Kumar

[x] Hasan and Habib

[xi] Hooghimstra

[xii] Loghran,McDonald

[xiii] Blonco, Dhole

[xiv] Anjil, Danielle, Lakhal

[xv] Xu, Fennado, Tan, Zhag

[xvi] Abdollah Khani

[xvii] Lim, Chalmers, Hanlon

[xviii] Lo; Kin, Ramos; Felipe, Rogo and Rafael Rogo

[xix] Nen-Chen, R.H., Jeng, C, Ying, W

[xx] Riahi-Blkaoui

[xxi] Fang, Grant, Strang

[xxii] Joy, Kolb

[xxiii] Seleim, Bentis

مراجع

• دی، آمنه و محمدحسین قائمی، (1397)، "مدیریت سود واقعی و خوانایی گزارشگری مالی"، پژوهش­های کاربردی در گزارشگری مالی، شماره 13، صص 45-72.
• آراد، حامد و سلام عبدالله زاده، (1391)، "بررسی نظری تأثیر فرهنگ بر رویه‌های بین‌المللی حسابداری"، فصلنامه حسابدار رسمی، شماره 18(3)، صص 33-13.
• باقری ازغندی، ابوطالب، رضا و محمدرضا عباس زاده، (1397)، "خوانایی صورت­های مالی و حساسیت سرمایه‌گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری"، چشم‌انداز مدیریت مالی، شماره 33(3)، صص 87-103.
• پرتوی، ناصر و الهام آبشیرینی، (1392)، "بررسی رابطه‌ی بین مدیریت واقعی سود و مدیریت حسابداری سود از دیدگاه هموارسازی سود"، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره 1، صص 11-22.
• حاجیها، زهره و مریم سلطانی، (1393)، "نگرشی بر ابعاد فرهنگی حسابداری"، پژوهش­های حسابداری و حسابرسی، شماره 15(4)، صص 83-107.
• جبار زاده کنگرلویی، سعید، مرتضی متوسل و یعقوب بهنمون، (1398)، "تأثیر مدیریت سود و محدودیت مالی بر خوانایی گزارش گری مالی"، فصلنامه بورس ارواق بهادار، شماره 46، صص 5-25.
• دارابی، رویا و علی‌رضا رام روز، (1389)، "تأثیر فرهنگ بر درک حسابداران از مفاهیم حسابداری بکار گرفته شده در استانداردهای گزارشگری مالی بین­المللی"، پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، شماره 11(5)، صص 143-174.
• دستگیر، محسن و سیداحسان حسینی، (1392)، "مروری جامع بر مدیریت سود"، مطالعات حسابداری و حسابرسی، شماره 7، صص 4-19.
• رضوانی، فریبا و سجاد برندک، (1398)، "خوانایی گزارشگری مالی و هزینه­های حسابرسی"، چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، شماره 18، صص 112-126.
• زرنگار، محمد، (1398)، "پذیرش فرهنگ سازمانی و بقای سازمان"، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 50، صص 119-144.
• زلقی، حسن و آسیه قدمی مشهور، (1397)، "بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود تعهدی با شفافیت اطلاعات حسابداری در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 58، صص 161-179.
• صفری گرایلی، مهدی، یاسر رضایی پیته نوئی و محمد نوروزی، (1396)، "مدیریت سود و خوانایی گزارشگری مالی آزمون تجربی رویکرد فرصت‌طلبانه"، دانش حسابرسی، شماره 17، صص 217-230.
• صفری گرایلی، مهدی و یاسر رضایی پیته نویی، (1397)، "توانایی مدیریت و خوانایی گزارشگری مالی: نظریه علامت‌دهی"، مجله دانش حسابداری، شماره 2، صص 191-218.
• علوی، معصومه، احمد یعقوب نژاد و فاضل محمدی نوده، (1398)، "ویژگی­های موسسه حسابرسی و مدیریت سود تعهدی و واقعی"، پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، 44، صص 23-58.
• فخاری، حسین و جواد محمدی، (1395)، "تأثیر فرهنگ سازمانی بر کیفیت افشای اطلاعات به موقع بودن و قابلیت اتکا"، بررسی­های حسابداری و حسابرسی، شماره 3، صص 393-414.
• قربانی، بهزاد، سیدجلال الدین حسینی غنچه و زهرا محمد یلر، (1396)، "تأثیر افشای اطلاعات استراتژیک، غیر مالی و مالی بر مدیریت سود"، پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، شماره 35، صص 23-40.
• نوروش، ایرج، سحر سپاسی و محمدرضا نیک بخت، (1384)، "بررسی مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران"، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره 22(2)، صص 165-177.
• مشایخی، بیتا و امیرحسین حسین پور، (1395)، "بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود تعهدی در شرکتهای مشکوک به تقلب بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 49، صص 29-52.
• Ajin, A. Danielle, S. Lakhal F, (2016), “Corporate Disclosures, Information Asymmetry and Stock-Market Liquidity in France”, The Journal of Applied Business Research, 31(12), PP. 223-238.
• Blanco, B., and Dhole, S, (2017), “Financial Statement Comparability, Readability and Accounting Fraud”, AFAANZ Conference, Working Paper, https://www.afaanz.org/openconf/2017/mo dules/request.php?module =oc_program& action=summary.php&id=4
• Deegan, C, (2002), “Introduction: the Legitimising Effect of Social and Environmental Disclosures-a Theoretical Foundation”, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 15(3), PP. 282-311.
• Fang; Z. W.Grant; L. Strang, J, (2013), “An International Comparsion Investigating the Relationship between National Culture and Student Achievement”, Asian Review Accounting, 10, PP. 30-48.
• Habib, A., and M.M. Hasan, (2018), “Business Strategies and Annual Report Readability”, Accounting and Finance, Forthcoming. Available at https://ssrn.com/abstract=3183253.
• Hooghiemstra, R, (2017), “Corporate Communication and Impression Management: New Perspectives Why Companies Engage in Social Reporting”, Journal of Business Ethics, Vol. 18, No. 27, PP. 55-68.
• Kumar, G, (2014), “Determinants of Readability of Financial Reports of U.S.-listed Asian Companies”, Asian Journal of Finance & Accounting, 6(2).
• Joy, S. Kolb, D, (2009), “Are There Cultural Differences in Learning Style?”, International Journal of Intercultural Rela, 23, PP. 69-85.
• Lawrence, A, (2013), “Individual Investors and Financial Disclosure”, Journal of Accounting and Economics, 56(1), PP. 130-147.
• Li F, (2008), “Annual Report Readability, Current Earnings, and Persistence”, Journal of Accounting and Economics, 45, PP. 221-247.
• Li, Y, (2012), “The Effect of Quarterly Report Readability on Information Effeciency of Stock Prices”, Contemporary Accounting Research, 29(4), PP. 1137-1176.
• Lim,E. K.Y., K. Chalmers, and D. Hanlon, (2018), “The Influence of Business Strategy on Annual Report Readability”, Journal of Accounting and Public Policy, 37, PP. 65-81.
• Lo; Kin, Ramos; Felipe, Rogo and Rafael Rogo, (2017), “Earnings Management and Annual Report Readability”, Jounral of Accounting and Economics, 63(1), PP. 1-25.
• Loughran, T., & McDonald. B, (2014), “Measuring Readability in Financial Disclosures”, Journal of Finance, 69(3), PP. 1643-1671.
• Luo, J-h., Li, X. and Chen, H, (2018), “Annual Report Readability and Corporate Agency Costs”, China Journal of Accounting Research, https://doi.org/10.1016/j.cjar.2018.04.001.
• Miller, B, (2010), “The Effects of Reporting Complexity on Small and Large Investor Trading”, The Accounting Review, 85(6), PP. 2107-2143.
• Nen-Chen, R.H., Jeng, C., Ying, W, (2013), "Effect of Disclosure Regulation on Earnings Management through Related-Party Transactions: Evidence from Taiwanese Firms Operating in China", Journal of Accounting andPublic Policy, 32 (4), PP. 292-313.
• Raihi-Belkaoui, A, (2014), “Accounting Theory”, Translated by Ali Parsayan, Cultural Research Bureau.
• Seleim, A. & Bontis, N. (2009), “The Relationship between Culture & Corruption: a Cross-national Study”, Journal of Intellectual Capital, 10, PP. 165-184.
• Tan, H. T., E. Wang, & Zhou. B, (2014), “When the Use of Positive Language Backfires: the Joint Effect of Language Sentiment, Readability, and Investor Sophistication on Earnings Judgments”, Journal of Accounting Research, 52(1), PP. 273-302.
• Yang, (2003), “Toward Aholistic Theory of Knowledge and Adult Learning”, Journal Article, 2, PP. 2-22.
• Xu, Q., Fernando, G., Tam, K. and Zhang, W, (2019), “Financial Report Readability and Audit Fees: a Simultaneous Equation Approach”, Managerial Auditing Journal, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print.

 

 

یادداشت‌ه