تأثیر اسانس گیاهان مرزنجوش، پونه و مرزه خوزستانی بر رشد میسلیوم قارچ‏ Botrytis cinerea

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

مقاله 3، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 26، خرداد 1400، صفحه 21-38   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

احسان حسنوند¹؛ صدیقه محمدی^{* 2}؛ طاهره بصیرنیا³

¹گروه گیاه پزشکی،دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

²عضو هیأت علمی گروه گیاه پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز

³گروه بیماری شناسی گیاهی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

چکیده

استفاده از ترکیبات ضد قارچی طبیعی مانند اسانس‎های گیاهی برای نگهداری میوه در دوره انبارداری به طور چشمگیری در حال افزایش است. در این تحقیق از اسانس گیاهان مرزه، مرزنجوش و پونه برای کنترل عامل فساد میوه کیوی در دوره انبارداری استفاده شد. برای این منظور اثر ضدقارچی اسانس‏‎ها ، بر بازدارندگی از رشد قارچ بیماری‎زای گیاهی Botrytis cinerea روی محیط کشت PDA و بافت میوه بررسی شد. در محیط کشت قطر پرگنه قارچ‏ بیماری‏زا به دو روش دیسک کاغذی روی محیط کشت و مواد فرار مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی اثر اسانس روی میوه، ابتدا 30 میکرولیتر سوسپانسیون اسپور قارچ‏‏ (10⁶×1 اسپور در میلی لیتر) به میوه‎های کیوی تزریق و پس از یک ساعت میوه ‎ها با غلظت‏های 4 و 20 میکرولیتر بر میلی‏لیتر اسانس گیاهان مورد نظر اسپری‎پاشی شدند. هفت روز بعد از مایه زنی، میوه ‎ها از نظر درصد آلودگی مورد بررسی قرار گرفتند. برای محاسبه درصد آلودگی هر میوه به هشت قسمت مساوی تقسیم شد و تعداد قسمت‏های آلوده در 5/12 ضرب و درصد آلودگی میوه‎ها به قارچ‏ بیمارگر محاسبه گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین بازدارندگی برای قارچ B.cinerea در روش دیسک کاغذی مربوط به اسانس‏ مرزه خوزستانی با 54/56 درصد و در روش مواد فرار مربوط به اسانس مرزه خوزستانی با 97/55 درصد بود. نتایج آزمایش روی بافت میوه مایه‏زنی شده با سوسپانسیون اسپور ‏نشان داد که غلظت 20 میلی‏لیتر بر لیتر اسانس مرزنجوش روی B. cinerea (با 42/35 درصد بیماری) بیشترین درصد مهار کنندگی علیه این عوامل بیماری‏زا را داشتند.

کلیدواژه‌ها

اسانس‏ گیاهی؛ بازدارندگی از رشد میسلیوم؛ B.cinerea؛ کیوی

مراجع