تحلیل جامعه شناختی سالمندآزاری (با تاکید بر پدیده سالمندی در شهر تهران)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 5، دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 69، شهریور 1400، صفحه 86-107   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jscc.2021.688244

نویسندگان

محمدرضا رنجبر محمدی¹؛ سید ناصر حجازی^{* 2}؛ محمد علی چیت ساز²

¹دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.

²استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران.

چکیده

با استفاده از نظریه زمینه ای، سالمندآزاری در شهر تهران بررسی شد تا الگوی مناسبی جهت ارتقاء کیفیت سالمندی ارائه شود. نمونه پژوهش شامل 20 نفر از سالمندان بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند . جامعه آماری پژوهش را مراجعه کنندگان به پزشکی قانونی، اورژانس اجتماعی و ... تشکیل می داد . ضمن انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با جامعه آماری ، مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری بازگردآوری و از بطن آنها مقوله هایی استخراج گردید . سپس در مرحله کدگذاری محوری ، پیوند میان این مقوله ها ذیل عناوین شرایط ّعلی ، پدیده محوری ، مقوله راهبردی ، شرایط محیطی ، مقوله واسطه ای و مقوله پیامدی در قالب پارادایم تعیین شد . در ادامه و در مرحله کدگذاری گزینشی ، اجزای پارادایم کدگذاری تشریح ، سیر سالمندآزاری ترسیم و نظریه خلق شد. یافته های نتایج پژوهش ، 6 مؤلفه اصلى و 39 زیرمؤلفه را براى سالمندآزاری استخراج و آنها را در قالب الگوی نظرى بر مبناى نظریه داده بنیاد ارائه نموده است. نتیجه گیری یافته های پژوهش ضمن اشاره به نیازهای بهداشت روانی و جسمانی و مسائل خانوادگی ، هیجانی ، سالمندان آزار دیده به شناخت و مفهوم پردازی متغیرهای مختلف مؤثر بر زندگی این سالمندان براساس نظریه داده بنیاد تأکید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

سالمندی؛ سالمندآزاری؛ ارتقاء کیفیت سالمندی؛ نظریه داده بنیاد

مراجع