رنج ایّوب، مسیحیّت و عرفان مسیحی با تکیه بر اندیشه‌های مولانا

فصلنامه بهارستان سخن

دوره 15، شماره 39، خرداد 1397، صفحه 199-226   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سالومه ایرانفر¹؛ قدمعلی سرامی^{* 2}؛ حیدر حسنلو³

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان ، ایران.

²دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان ، ایران.

³استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان ، ایران.

چکیده

چکیده
از ابتدای خلقت ابنای بشر، ابتلای پیامبران- از حضرت آدم گرفته تا به حضرت ختمی مرتبت، پیامبر اکرم(ص)، دل‌ها را رنجانیده و به درد آورده است. تفحّص در سرنوشت هر یک از این وارستگان تاریخ بشریّت آدمی را بر آن می‌دارد که بیندیشد که علّت و چرایی دردهای جانکاه ایشان و گرفتاری به انواع امتحان و آزمایش‌های الهی چه بوده است و سعی در درک و دریافت حکمت نزول بلیّه بر سرنوشت برگزیدگان نوع انسان نماید؛ حال آنکه ایشان هر یک از جهت عصمت و طهارت وجودی، همواره موجبات هدایت خلق را فراهم می‌آوردند و همّ و غم خود را مصروف سعادت اخروی ایشان می‌نمودند.  مقالة حاضر که در آن روش تحقیق به صورت کتابخانه‌ای می‌باشد، هدف بر آن است که با نظر بر رنج‌های پیامبران و خاصّان تاریخ بالاخص با تکیه بر رنج‌های حضرت ایّوب که نقطه اوج ظهور صفت ثبوتی صبر می‌باشد، به بررسی چرایی این رنج‌ها و در نهایت تأثیرات آن بر زندگی مسیحیان از انسان‌های عادی گرفته تا مبلّغین و فیلسوفان آن‌ها بپردازد. در این بین سعی شده است نقاط مشترک آن با اندیشه‌های عرفانی مولانا نیز سنجیده شود؛ حال آنکه مشترکات فراوانی در موضوع رنج میان اندیشه‌های عرفانی مسیحیت و اسلام وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

کلید واژه‌ها: پیامبران؛ ایّوب؛ رنج؛ عرفان؛ مسیحیّت؛ مولانا

مراجع

فهرست منابع و مآخذ

1- قرآن کریم.

2- کتاب انجیل شریف یا عهد جدید، (1986)، مترجم، انجمن کتاب مقدّس، تهران، انتشارات انجمن کتاب مقدّس ایران، چاپ چهارم.

3- کتاب‌هایی از عهد عتیق، کتاب‌های قانونی ثانی براساس کتاب مقدّس اورشلیم، (1380)، مترجم: پیروز سیّار- تهران، نی.

4- کتاب مقدّس شامل عهد عتیق و عهد جدید، (بی‌تا)، ترجمة تفسیری، بی‌نا.

5- کتاب مقدّس عهد عتیق و عهد جدید، (1380)، مترجمان فاضل خان همدانی، ویلیام گلمن، هنری مرتن، تهران، اساطیر، چاپ اوّل.

6- آریان، قمر، (1378)، چهره مسیح در ادبیّات فارسی، تهران، سخن، چاپ دوم.

7- استینمن، ژان، (1373)، رنج ایّوب، مترجم: خسرو رضایی، تهران، فکر روز، چاپ اوّل.

8- برن، لوسیا، (1375)، اسطوره‌های یونانی، مترجم: عباس مخبر، تهران: مرکز، چاپ اوّل.

9- برن، ژان، (1381)، فلسفه اپیکور، مترجم: ابوالقاسم پورحسینی، تهران، امیرکبیر، چاپ اوّل.

10- بهاءولد، محمّد بن حسین خطیبی بلخی، (1333)، معارف، تصحیح بدیع الزّمان فروزانفر، تهران، انتشارات اداره کلّ انطباعات وزارت فرهنگ.

11- پیج، ر.ی، (1377)، اسطوره‌های اسکاندیناوی، مترجم: عباس مخبر، تهران: مرکز، چاپ اوّل.

12- تایشمن، جنی و وایت، گراهام، (1379)، فلسفه اروپایی در عصر نو، مترجم: محمّد سعید حنایی کاشانی، تهران، مرکز، چاپ اول.

13- جمادی، سیاوش، (1379)، یاد بود ایّوب در جهان کافکا، تهران، قطره.

14- جندی، مؤیّد‌الدّین، (1362)، نفحه الروح وتفحه الفتوح، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران.

15- چاترجی، ساتیش چاندرا و موهان داتا، دریندا، (1384)، معرّفی مکتب‌های فلسفی هند، مترجم: فرناز ناظرزاده کرمانی، قم، نشر مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.

16- دورانت، ویلیام جیمز، (1382)، قیصر و مسیح، مترجمان حمید عنایت، پرویز داریوش، علی اصغر سروش، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نهم.

17- دهخدا، علی‌اکبر، (1385)، امثال و حکم ، چاپ سیزهم، تهران، امیرکبیر، جلد اوّل.

18- ذاکرزاده، ابوالقاسم، (1392)، فلسفه هگل، تهران: الهام، چاپ دوم.

19- زارع‌پور، اسماعیل، (1375)، گناه نخستین هبوط آدم (ع) در تورات، انجیل، قرآن و عرفان اسلامی، مشهد آستان قدس رضوی، چاپ اوّل.

20- شاه نعمت الله ولی، نورالدّین، (1374)، کلیّات اشعار، جواد نور بخش، تهران، خانقاه.

21- طیب، مهدی، (1380)، مصباح الهدی در نگرش و روش عرفانی اهل محبت و ولاء، تهران: سفینه.

22- عبادی، قطب‌الدّین ابو المظفر منصوربن اردشیر، (1347)، التصفیه فی احوال المتصوّفه، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران، نشر علمی.

23- ________________ ، (1362)، مناقب الصوفیه، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران.

24- عطّار نیشابوری، شیخ فرید‌الدّین محمّد، (1384)، منطق‌الطّیر، تصحیح محمّدرضا شفیعی کدکنی، تهران، سخن، چاپ دوم.

25- غزّالی، محمّد بن محمّد، (1392)، احیاءالعلوم الدّین، به کوشش حسین خدیو جم، مترجم، مؤیّدالدّین محمّد خوارزمی ، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هشتم.

26- کاپلستون، فردریک، (1362)، فیلسوفان انگلیسی از هابر تا هیوم، مترجم: امیر جلال‌الدّین اعلم، تهران، سروش، چاپ اوّل.

27- کاماث، ماد‌ها و، (1381)، فلسفه زندگی و مرگ، مترجم، علی احمد بیات ، تهران، بهجت، چاپ اوّل.

28- گری، جان، (1378)، شناخت اساطیر خاور نزدیک (بین النهرین)، مترجم، باجلان فرّخی، تهران، مرکز.

29- گرین، میانداجین، (1376)، اسطوره‌های سلتی، مترجم، عبّاس مخبر، تهران، امیرکبیر، چاپ اوّل.

30- ماسینیون، لویی، (1383)، مصایب حلاج، عارف شهید قرن چهارم هجری، مترجم، سیّد ضیاءالدّین دهشیری، تهران، جامی.

31- مولند، اینار، (1381)، جهان مسیحیّت، مترجم: محمد باقر انصاری و مسیح مهاجری، تهران، امیرکبیر، چاپ دوم.

32- مولوی، جلال‌الدّین محمّدبن الحسین البلخی ثم الرومی، (1391)، مثنوی معنوی، به اهتمام رینولد الین نیکلسون، تهران، امیرکبیر، چاپ هجدهم.

33- __________________، (1373)، دیوان شمس تبریزی ، تهران، جاویدان، چاپ یازدهم.

34- میبدی، ابوالفضل رشیدالدّین، (1371)، تفسیر کشف الاسرار و عدة الابرار، به سعی علی اصغر حکمت ، تهران، امیرکبیر، چاپ پنجم.

35- نجم رازی، عبدالله بن محمّد، (1369)، مرصاد العباد، به اهتمام محمّد امین ریاحی ، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.

36- نراقی، ملاّاحمد بن محمّد مهدی، (1383)، معراج السعاده، تهران، نشر بوستان توحید.

37- نظامی گنجوی، ابومحمّد الیاس بن یوسف، (1313)، منظومة لیلی و مجنون، تصحیح وحید دستگردی، تهران، ارمغان.