تدوین چارچوبی مفهومی برای بازتعریف مفهوم محله در بافت های جدید شهری (مورد مطالعه: محله هوشنگ مرادی شهر کرمان)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 38، فروردین 1401، صفحه 17-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (نظری و تحلیلی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2112-1406

نویسندگان

محسن ایلاقی حسینی¹؛ نیما جهان بین^{* 2}؛ ایرج قاسمی³

¹استادیار گروه شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²استادیار و هیئت علمی گروه شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

³استادیار و هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، واحد تهران، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

چکیده

این تحقیق برای ارائه چارچوبی مفهومی از بازتعریف مفهوم محله در بافت های تازه توسعه یافته شهر کرمان، از روش نظریه زمینه ای استفاده نموده است. این تحقیق به لحاظ هدف در زمره تحقیقات توسعه ای قرار داشته و از نوع کیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل ساکنین محله هوشنگ مرادی کرمانی، متخصصین دانشگاهی در رشته شهرسازی و جامعه شناسی و مدیران شهری، شهر کرمان می باشد. روش جمع آوری اطلاعات مطالعه اسنادی برای مبانی نظری و مصاحبه نیمه ساختار یافته برای استخراج نظرات است. در این مطالعه اشباع نظری برای مردم بعد از 19 مصاحبه، برای متخصصین بعد از 22 مصاحبه و برای مدیران شهری بعد از 12 مصاحبه حاصل شد. یافته های این تحقیق نشان داد که بازتعریف مفهوم محله در بافت های تازه توسعه یافته در قالب مدل مفهومی قابل بررسی است. در این مدل مفهومی بازتعریف مفهوم محله با تبعیت از شرایط علی نظیر دسترسی به خدمات، تحرک اقتصادی، تحرک اجتماعی و احساس تعلق فردی به مکان شروع می شود، و با شرایط پیامدهای حاصل از  استراتژی های ادغام شده در محله هوشنگ مرادی نظیر  معنای محله تابع تغییر ارزش ها، معنای محله تابع مفاهیم نو، محله با محوریت مطالبه گری و مدیریت خواست و نیاز ساکنین محدوده در زمینه توسعه محله به پایان می رسد. در این مدل مفهومی با در کنار هم قرار دادن و ادغام شروط علی، زمینه ای، مداخله ای، استراتژی و پیامدی می توان به تعریفی تازه از محله دست یافت ، که در انتها این مقاله مدل مفهومی این بازتعریف از مفهوم محله در بافت های جدید شهری متناسب با نظر مردم، متخصصین و مدیران شهری ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

بافت جدید شهری؛ بازتعریف مفهوم محله؛ هوشنگ مرادی