هویت در شعر معاصر تاجیکستان

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

دوره 13، شماره 50، دی 1400، صفحه 81-98   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/dk.2021.688635

نویسندگان

فروغ نفیسی¹؛ حسین اسماعیلی^{* 2}؛ رقیه ابراهیمی زاد²

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران.

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران.

چکیده

زبان شیرین فارسی ریشه در اعماق تاریخ کهن سال ایران دارد. این زبان همانند سلاحی بسیار موثر توانسته است، فرهنگ غنی و پربار مردم ایران را در برابر حوادث و آسیب‌های مخرب روزگار، محفوظ بدارد. اکنون با استقلال کشور تاجیکستان، بار دیگر قدرت عظیم خود را در مبارزه با هجوم زبان‌های بیگانه، نشان داده، و توانسته است، در بر روی ورود شعر و ادبیات بیگانه ببندد و در برابر زبان کهن‌سال فارسی که می‌رفت، تا به کلّی از آن خطه رخت بربندد و زبان بیگانه‌ای جانشینش شود، آغوش بگشاید و مسیر تازه‌ای در پیش­گیرد. اینک پس از سال‌ها کوشش و مبارزه برای به تصویب رساندن زبان فارسی و استقلال این کشور مستقل، در آثار شاعران و نویسندگان این دیار به روشنی، عشق به میراث گذشتگان، یعنی فرهنگ پربار اسلامی و زبان و ادبیات فارسی مشاهده می‌شود، در این مقاله کوشش شده­است، تا با روش توصیفی – تحلیلی، محتوای آثار شاعران معاصر تاجیکستان مورد  بررسی  قرارگیرد.

کلیدواژه‌ها

هویت؛ شعر؛ تاجیکستان؛ زبان؛ دین؛ قومیت

مراجع

کتاب‌ها

بهار، محمدتقی (1369) سبک‌شناسی، چاپ پنجم، جلد اول، تهران: امیرکبیر.

حاجیانی، ابراهیم (1388) جامعه‌شناسی هویت ایرانی، تهران: انتشارات کمیل.

فیرهی،داود (1383) نسبت هویت و خرده هویت‌ها، تهران: نشرجهاد دانشگاهی.

شکورزاده، میرزا (1385) تاجیکان در مسیر تاریخ، تهران: انتشارات بین المللی المهدی.

شعر دوست، علی اصغر (1391) پیکی از سرزمین فرهنگ، دوشنبه: سفارت ایران.

شعر دوست، علی اصغر (1376) چشم‌انداز شعر امروز تاجیکستان، تهران: انتشارات بین‌المللی المهدی.

شیرعلی، لایق (1383) کلیات اشعار لایق شیرعلی، تهران: پژوهشگاه اشعار لایق شیرعلی.

صابر، بازار (1984) آتش برگ، دوشنبه: انتشارات عرفان.

صفا، ذبیح الله (1356) تاریخ ادبیات در ایران، چاپ پنجم، جلد اول، تهران: امیرکبیر.

کلباسی، ایران (1374) فارسی ایران و تاجیکستان، تهران: وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات چاپ اول، دفتر مطالعات سیاسی و بین اللملی.

موسوی گرمارودی، علی (1388) از ساقه تا صدر، تهران: نشر قدیانی.

وحیدیان کامیار، تقی (1369) ادبیات فارسی، تهران: وزارت آموزش و پرورش.

مقالات

اسدیان، مریم؛ اکبری بیرق، حسن (1393) بررسی تطبیقی کاربرد اسطوره و کهن الگو در شعر فروغ فرخزاد و گلرخسار صفی آوا (شاعر تاجیک)، دو فصلنامه علمی پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، دورۀ 2، شمارۀ 1(پیاپی 3)، صص 161-196.

افشار سیستانی، ایرج (1385) مقدمه‌ای بر شناخت قوم تاجیک، تاجیکان در مسیر تاریخ، صص98-93.

برگرولوکمان وپترل، توماس (1375) ساخت اجتماعی واقعیت خانواده و هویت ملی، در شهر دوشنبه تاجیکستان در هویت ملی، صص 23-45.

شادمان قادی و شاه نظر (1392) خانواده و هویت ملی، با تاکید بر تاثیرات خانواده در شهر دوشنبه تاحیکستان در هویت ملی، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، دورۀ دوم، شمارۀ 3، صص 181-211.

علی‌اکبرزاده، مرجان (1391) از روسیه‌پرستی تا روسیه‌گریزی در شعر معاصر تاجیکستان، فصلنامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 12، صص153-168.

محیط طباطبائی، محمد (1385) دربارۀ لفظ تاجیک و تات، مجله آینده، سال دوازدهم، صص 349-343.

محمودی، محمد علی (1382) اسلام‌گرایی در تاجیکستان، فصلنامه مطالعاتی پژوهشی نهضت، سال چهارم، شماره 13، وب.

نفیسی، ،سعید (1385) سرزمین نیاکانم، تاجیکان در مسیر تاریخ، تهران: انتشارات بین المللی الهدی.، صص 39-37.

وب سایت

www.khover.tj