شناسایی مولفه های موثر بر گردشگری هوشمند در شهر مشهد

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 38، فروردین 1401، صفحه 59-84   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2109-1380

نویسندگان

علیرضا بیدخوری¹؛ محسن برهانی نیا^{* 2}؛ علی خوشاب³

¹استادیار موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر

²دانشجوی کارشناسی ارشد گردشگری (نویسنده مسئول)

³دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری

چکیده

این مطالعه مولفه­های گردشگری در شهر هوشمند و تأثیر آنها بر وضعیت فعلی و آینده شهر مشهد را مشخص کرده است. در ابتدا، لیستی از همه متخصصان این زمینه تهیه شد و میزان مشارکت آنها برای حضور در مصاحبه با تماس های برقرار شده مشخص شد. سرانجام 15 نفر آمادگی خود را اعلام کردند. کلیه مصاحبه ها در نرم افزار Maxqda با استفاده از روشهای منبع باز، تحلیل محوری و انتخابی با 26 شاخص در قالب 4 جزء اصلی ضبط و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از تعیین مولفه­ها و زیر مولفه­ها، خروجی نهایی در قالب یک پرسشنامه محقق ساخته تنظیم شد و در دور دوم بین اعضای مرحله قبل توزیع شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و وارد نمودن آنها در نرم افزارSpss، اولین سوال از طریق آزمون ضریب توافق توماس کوهن به دست آمد. با توجه به ضریب بدست آمده شرط توافق ایجاد و تائید شد. پس از آن، وضعیت فعلی شهر از دیدگاه 26 شاخص به دست آمده با استفاده از آزمون مجذور کای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که وضعیت فعلی شهرمشهد از دیدگاه گردشگری هوشمند مطلوب نیست. همبستگی پیرسون همچنین نشان داد که هر 4 مولفه اصلی، تأثیر مستقیم و معناداری بر جاذبه های گردشگری دارند. بنابراین، مولفه­هایی مانند دسترسی، پایداری، دیجیتالی شدن و خلاقیت و میراث فرهنگی بیشترین تأثیر را بر وضعیت گردشگری هوشمند شهر مشهد در مقصد دارند. در نهایت، از طریق رگرسیون خطی، روند متغیرهای مستقل (هوشمندی) بر جاذبه گردشگری پیش بینی شد و نتایج نشان داد که سطح قابل توجهی از شاخص های دیجیتالی شدن، دسترسی، خلاقیت در میراث و پایداری بیشترین تأثیر را بر گردشگری آینده این شهر دارا می­باشند.

کلیدواژه‌ها

مولفه موثر؛ گردشگری؛ هوشمندسازی؛ شهر مشهد