بررسی تطبیقی مؤلّفه‌های رئالیسم جادویی در مان «طوبا و معنای شب» و «باغ‌گذرگاه‌های هزارپیچ»

فصلنامه بهارستان سخن

دوره 17، شماره 47، خرداد 1399، صفحه 65-86   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بهروز اظهری¹؛ حمیدرضا فرضی^{* 2}؛ علی دهقان³

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

²گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

³دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز- ایران.

چکیده

چکیده
        اساس «رئالیسم جادویی» بر واقعیّت بنا شده‌ است، امّا نویسندة این گونة ادبی، پدیده‌های فرا واقعی را چنان با مهارت، در بافت واقعی داستان می‌گنجاند که به‌آسانی برای خواننده، باورپذیر می‌شود. در مقالة حاضر به روش تحلیلی و با نگاهی تطبیقی به مطالعه و بررسی عناصر مهمّ رئالیسم جادویی در رمان «طوبا و معنای شب» نوشتۀ شهرنوش پارسی پور و مجموعه‌ داستان‌های کوتاه «باغ گذرگاه‌های هزار پیچ» اثرِ بورخس پرداخته شده ‌است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که از بینِ مؤلّفه‌های مورد مطالعه، «اغراق و غٌلٌو» و «پیوند و دوگانگی» بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، در مقایسة دو نوشته، می‌توان گفت که «خاموشی و سکوت» در «طوبا و معنای شب» نسبت به «باغ گذرگاه‌های هزار پیچ» بیشتر به کار رفته ‌است. در عین حال، کاربست مؤلّفه‌های «دوگانگی و تلفیق» و نیز «طعنه‌آمیزی و کنایه» در باغ گذرگاه‌ها، پررنگ‌تر از رمانِ پارسی‌پور است و به نظر می‌رسد نبودِ جوهرِ «طنز و کنایه »در برخی قسمت‌های رمان مذکور، باورپذیری رویدادها را به مخاطره انداخته‌ است.

کلیدواژه‌ها

کلید واژه‌ها: ادبیّات تطبیقی؛ رئالیسم جادویی؛ بورخس؛ باغ گذرگاه‌های هزارپیچ؛ پارسی‌پور؛ طوبا و معنای شب

سایر فایل های مرتبط با مقاله

تقدیر و تشکر آقای دکتر حداد عادل از فصلنامه بهارستان سخن = 4 تیر 1398.jpg

مراجع

فهرست منابع و مآخذ

الف - کتب

• اچه واریا، گنزالس، (1384)، داستان‌های کوتاه آمریکای لاتین، ترجمة عبدالله کوثری، تهران: نشر نی، چاپ پنجم.
• باقری، نرگس، (1387)، زنان در داستان، تهران: مروارید، چاپ اوّل.
• باورز، مگی آن، (1394)، رئالیسم جادویی، ترجمة سحر رضا سلطانی، تهران: روزنه، چاپ اوّل.
• بورخس، خورخه لوئیس، (1369)، باغ گذرگاه‌های هزارپیچ، ترجمة احمد میرعلائی، تهران: نشر رضا، چاپ اوّل.
• پارسی‌پور، شهرنوش، (1382). طوبا و معنای شب، تهران: البرز، چاپ پنجم.
• سناپور، حسین، (1387)، جادوهای داستان: چهار جستار داستان‌نویسی، تهران: چشمه، چاپ اوّل.
• شاملو، احمد، (1376)، آیدا: درخت وخنجر و خاطره، تهران: مروارید، چاپ اوّل.
• شمیسا، سیروس، (1393)، مکتب‌های ادبی، تهران: قطره، چاپ پنجم.
• میرصادقی، جمال، (1376)، عناصر داستان، تهران: سخن، چاپ سوم.
• میر صادقی (ذوالقدر)، میمنت، (1379)، رمان‌های معاصر فارسی، تهران: نیلوفر، چاپ اوّل.
• میرعابدینی، حسن، (1387)، صد سال داستان‌نویسی ایران، ج 3 و 4. چ 5، تهران: چشمه.
• هاکس، مستر، (1377)، قاموس کتاب مقدّس، تهران: اساطیر، چاپ اوّل.

 

ب: مقالات

• کسیخان، حمیدرضا، (1390)، «بررسی رئالیسم جادویی در طبل حلبی گونترگراس و یک صد سال تنهایی گابریل گارسیا مارکز»، دو فصلنامة زبان‌پژوهی، سال 2/ شمارة 4، از ص105تا ص 126.
• نیکوبخت، ناصر و رامین‌نیا مریم، (1384)، «بررسی رئالیسم جادویی و تحلیل رمان اهل غرق»، پژوهش‌های ادبی دانشگاه شهید مدرّس، شماره 8، از ص 139 تا ص 154.
• ناظمیان رضا و دیگران ، (1393)، «بررسی گزاره‌های رئالیسم جادویی در رمان‌های عزاداران بیل غلامحسین ساعدی و شب‌های هزارشب نجیب محفوظ»، فصلنامة ادب عربی، سال 6/ شمارة 2، از ص 157تا ص 178.

 

ج - لاتین:

16- Chanady, Amaryll. Magical realism and the Fantestic, New York, Gar Land Publishing.

17- Baily, Angela،21/01/2004» Literature:Theory and history«www.GooGle.com.

18- Considering Elements of Magical Realism in “Touba and the Meaningof Night” by Shahrnush Parsipur and “The Garden of Forking Paths” by Jorge Luis Borges.