ضرورت توسعه صلاحیت دیوان بین المللی کیفری به جرایم مواد مخدر با بررسی کنوانسیون 1988 و تاثیرات آن بر سیاستگذاری‌‌های ایران در حوزه امنیت

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 6، دوره 15، شماره 55، خرداد 1401، صفحه 103-125   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1947529.2245

نویسنده

عسکر جلالیان^*

دانشیار گروه حقوق الملل دانشکده حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: اولین سند بین‌المللی که الزامات و تعهداتی‌ را برای دول امضاکننده ایجاد نموده است تا عمل تطهیر عواید نامشروع را در حوزۀ قوانین داخلی جرم‌‌انگاری‌ نمایند‌، کنوانسیون‌ سازمان ملل متحد علیه قاچاق مواد مخدّر و داروهای روان‌گردان مصوب 19‌ دسامبر‌ 1988، معروف به «کنوانسیون وین» است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی امکان توسعه صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری بر مبنای کنوانسیون مذکور می‌باشد. توسعه مذکور بر سیاستگذاری کشورهای درگیر با مواد مخدر تاثیرگذار خواهد بود. سؤال اصلی پژوهش بیان می‌دارد با عنایت به مواد و مفاد کنوانسیون وین 1988 علیه قاچاق مواد مخدر و روانگردان، چگونه امکان توسعه صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری به بررسی جرائم مواد مخدر وجود دارد؟ و اینکه توسعه صلاحیت مورد بحث چه تاثیری بر سیاستگذاری‌های ایران در حوزه مقابله با مواد مخدر خواهد گذاشت.
روش: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع‌آوری اطلاعات از روش اسنادی-کتابخانه‌ای استفاده شده است.
یافته‌ها و نتایج: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد کنوانسیون 1988 تحت صلاحیت سرزمینی و پرچمی موضوع رسیدگی به جرائم مواد مخدر را بررسی نموده است و امکان توسعه صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری به جرائم مواد مخدر وجود دارد. در صورتی که توسعه مذکور مورد شناسایی قرار گیرد، برنامه‌ریزی‌های امنیتی ایران برای مقابله با قاچاق مواد مخدر متفاوت خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

کنوانسیون وین؛ جرائم مواد مخدر؛ سیاستگذاری امنیتی؛ صلاحیت سرزمینی؛ صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری

مراجع

-اسعدی‌، حسن.‌ (١٣٨٨). مواد مخدر و روانگردان‌ در حقوق جنایی ملی و بین‌المللی. چاپ اول. میزان.

-ﺍﻣﯿﺮﺧﯿﺰﯼ، محمدرضا. (1378). اقدام‌‌های جامعه بین‌المللی در مبارزه با مواد مخدر. سیاست خارجی، 13(3)، 966 - 953.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/340196

- جلالیان، عسکر. (1394). جهانی شدن و تاثیرات آن بر ساختار جمهوری اسلامی ایران. چاپ دوم. نشر میراث ماندگار.

-جلالیان، عسکر. (1394). عصر ارتباطات و نیازهای جوانان. چاپ دوم. نشر میراث ماندگار.

-حیدری، علی‌مراد. ‌(1382). تطهیر‌ پول در‌ اسناد‌ بین‌المللی‌ و حقوق جزای ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد‌ حقوق‌ جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه قم.

-خسروی فارسانی، داریوش. (1381). تطهیر پول در‌ اسناد‌ بین‌المللی و حقوق ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد‌ حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه‌ تربیت‌ مدرس.

-رایجیان اصلی، مهرداد. (1384). آشنایی با یکی از سازوکارهای نوین مبارزه با مواد مخدر: حمل و تحویل بر نظارت. دیدگاه‌های حقوق قضایی، 10 ( 34 - 35)، 26-3.

http://jlviews.ujsas.ac.ir/files/site1/files/x_180.pdf

-رحمدل، منصور. (1391). حقوق کیفری مواد مخدر. نشر دادگستر.

-رحمدل، منصور. (1386). سیاست جنایی ایران در قبال جرائم مواد مخدر. انتشارات‌ سمت.

-رحمدل، منصور. (1383). حقوق بشر و معتادان، رفاه اجتماعی، 4 (13)، 40-11.

https://refahj.uswr.ac.ir/article-1-2208-fa.html

-ساکی، محمدرضا.‌ (1386‌). جرائم‌ مواد مخدر از دیدگاه حقوق داخلی و حقوق بین‌الملل. انتشارات خط سوم.

-شایگان، فرهاد. (1389). نگرش جامعه جهانی بر عناوین مجرمانه قاچاق مواد مخدر و قاچاق مهاجرین از طریق دریا، کانون وکلا، (211)، 106 – 65.

https://www.noormags.ir/view/fa/creator/228706

-عباس پور، رضا؛ واعظ طبسی، علی. (1394). تطهیر درآمدهای قاچاق مواد مخدر در حقوق داخلی و اسناد بین‌الملل. آموزه های حقوق کیفری، (9)، 173-155.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=300348

-ﻋﻠﯿﺰﺍﺩﻩ، ﺣﻤﯿﺪﻩ. (1393). میزان انطباق جرم‌انگاری مواد مخدر در ایران با اسناد بین‌المللی. سلامت اجتماعی و اعتیاد، (3)، 84 -65.

https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/number/60067

-ﮐﺎﻇﻤﯽ، ﻣﺴﻌﻮﺩ. (1393). تأثیر مجازات اعدام بر بازدارندگی از جرائم مواد مخدر و روانگردان. سلامت اجتماعی و اعتیاد، (4)، 118-101.

http://ensani.ir/fa/article/344726

-ﻭﺭﻭﺍﯾﯽ، ﺍﮐﺒﺮ؛ ﺣﺮﯾﺮﯼ، ﻣﻬﺪﯼ. (1394). آیین دادرسی جرائم مواد مخدر. سلامت اجتماعی و اعتیاد، (6)، 44-27.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64418/32/text

 

-Abass, Ademola. (2006). The International Criminal Court and Universal Jurisddiction. International Criminal Law Review. Vol.6.

-Amerasinghe, Chittharanjan Felix (2003). Jurisdiction of International Tribunals. Netherlands: Martinus Nijhoff publishers.

- Bassiouni, Cherif (1998). International Criminal Court. Compilation of United nation Documents and Draft Icc Statute Before the Diplomatic Conference. NPWJ.

-Benzing, Markus (2003). The Complementary Regim of the International Criminal Court: the International Criminal Justice between State Sovereignty and the Fight against Impunity. Max Planck Yearbook of United Nations Law Online.

- Convention. (1988). Against illicit traffic in narcotic drugs and psychotropic substances. UN.

-Commentaryon(1998). The United Nations Convention Against Illicit Traffic In Narcoyic and Psychotropic Substances. new York. para1706.

-cryer, Robert and others(2010). An Introduction to International Criminal law and Procedure (2 th ed). New York: Cambridge University Press.

-Giorgio, Gaja. (2004) . The Respective Role of the ICC the Security Council in Determinig the Existence of an Aggession, the ICC and Crim of Aggresion. Edited by Mauro Politi.Italy. University of Trento

-The Report (1983). of the expert group on the functioning adequacy and enhancenment of the single convention on narcotic drugs. para4.

-KreB , C ,Holtzendorff, L (2010). The Kampala Compromise on the Crime of Aggression. Journal of International Criminal Justice, 18(3): 499 – 522.

https://www.jstor.org/stable/26296270

- Review Conference of the Rome Statute of the International Criminal Court. Kampala Uganda. (2010).  6: 1 – 43.

http://www.icc-cpi.int/iccdocs/asp‌_docs/ASP9/OR/R-11-ENG.pdf 

-O,Keefe, Roger (2004). Universal Jurisdiction: Claryfying the Basic Concept. JICJ.No.2.

-Shaw, Malcolm (2003). International Criminal Law. Cambridge. UK. Sixth Edition.

-Wasti, t (2009). The Application of Criminal Law in Pakistan. Leiden & Boston.