تاثیرعصاره اندام های مختلف گیاه دارویی گل جعفری (Tagetes erecta) بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی تعدادی از علف های هرز

تحقیقات بذر

دوره 11، شماره 40، آذر 1400، صفحه 47-61   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jsr.2022.1940906.1220

نویسندگان

مسلم جوکار¹؛ مونا دستوری¹؛ عبدالله بحرانی^{* 2}

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز

چکیده

به منظور بررسی اثرآللوپاتی اندام های مختلف گل جعفری بر جوانه زنی و رشد علف های هرز و گیاه زراعی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه انجام گرفت. فاکتور اول شامل 5 غلظت عصاره (0، 5، 10، 25، 50 و 100 درصد عصاره گل جعفری) و فاکتور دوم شامل سه قسمت مختلف گیاه جعفری (برگ، ساقه و ریشه) بود. اعمال عصاره های مختلف اندام های مختلف گیاه جعفری بر علف های هرز تاج خروس، سلمه تره، فالاریس، چچم، جودره و گیاه ذرت انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش عصاره، درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه کاهش یافت و کمترین میزان صفات اندازه گیری در غلظت 100 درصد عصاره به دست آمد. اثر بازدارندگی عصاره ساقه بر علف هرز فالاریس و گیاه ذرت بیشتر بود. به طور کلی نتایج نشان داد که در بین علفهای هرز مورد بررسی، فالاریس نسبت به بقیه علفهای هرز حساس تر بود و در غلظت های کمتری از عصاره، درصد جوانه زنی متوقف گردید. در بین عصاره اندامهای مورد بررسی گل جعفری، عصاره ریشه بیشترین تاثیر را در بازدارندگی علفهای هرز و گیاه ذرت داشت. عصاره اندامهای گیاه جعفری بازدارندگی بیشتری بر روی ریشه چه علفهای هرز و گیاه ذرت داشت و ساقه چه این گیاهان به میزان کمتری تحت تاثیر قرار گرفت. علف های هرزی که دارای بذور ریزتر بودند حتی غلظت های پایین،حساسیت بیشتری از خود نشان دادند و جوانی زنی آنها متوقف گردید.

کلیدواژه‌ها

بازدارندگی؛ فالاریس؛ جودره؛ تاج خروس؛ چچم

مراجع

Abdulghader, K., Nojavan, M. and Naghshbandi, N. 2008. Chemical stress induced by heliotrope (Heliotropium europaeum L.) allelochemicals and increased activity of antioxidant enzymes. Pakistan Journal of Biological Sciences, 11(6): 915-919.

Agrawal, R. 2003. Seed technology. Pub. Co. PVT. LTD. New Delhi. India.829 p.

Arooji, K., Khazaei, H.R., Rashid Mohasel, M.H., Victim, R., and Azizi, M. 2008. Investigation of the effects of sunflower allopathy (Helianthus annuus) on germination and growth of Amaranthus retroflexus and Chenopodium album. Journal of Plant Protection (Agricultural Science and Technology), 22(2): 128-120. (In Persian).

Jamalzadeh, M., Bazrafshan, F., Alizadeh, A., Zare, M., and Bahrani, A. 2018. Investigation of herbicides in different tillage systems on weeds and corn yield. Weed Research, 10 (2), 29-36.

Bahrani, A., and Hagh Joo, M. 2011. Response of some wheat (Triticum aestivum L.) genotypes to salinity at germination and early seedling growth stages. World Applied Sciences Journal,13(4): 887-897.

Bahrani, A. 2013. Effect of salinity on growth, ions distribution, accumulation and chlorophyll concentrations in two canola (Brassica napus L.) cultivars. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 13(5): 683-689.

Beizaee, S., Safipour, A., and Nematpour, F. 2015. Production of phenolic compounds in hairy roots culture of Radish (Raphanus sativus L.). Journal of Cellular and Molecular Researches (Iranian Journal of Biology), 28(3): 327-335. (In Persian).

Farhoudi, R., Makizadeh Tafti, M., and Safahani Langroudi, A. 2010. The effect of other detrimental effect of barley aqueous extract on germination and cell membrane destruction of wild oat and rye seedlings. Journal of Agricultural Research, 3: 32-25. (In Persian).

Haghjoo, M, and Bahrani, A. 2018. Effect of salicylic acid and gibberellic acid pre-treatment on accumulation of some ions and germination indices in canola (Brassica napus L.) under salt stress condition. Journal of Plant production Sciences. 8(1):23-35.

Hamawi M.H., Youssef M.M., and Zawam H.S. 2004. Management of Meloidogyne incognita,the root knot nematode, on soybean as affected by marigold and sea ambrosia (damsisa) plants. Journal of Pest Science, 77: 95-98.

Karami, S., Sabzalian, M.R., and Rahimmalek, M. 2018. Seed polyphenolic profile, antioxidative activity and fatty acids composition of wild and cultivated Carthamus species. Chemistry and Biodiversity, 15(6): 1700562.

Kohli, P.K., and Singh, D. 2001. Allelopathic impact of volatile components from Eucalyptus on crop plants. Biologia Plantarum, 33(6): 475- 483.

Maguire, J.D. 1962. Seed of germination – aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigour. Crop Science, 2: 176-177.

Miqani, F. 2003. Allelopathy from concept to application, Parto Vaghea Publications.

Mohammadi, F., Alireza Nejad, A., Mohammadi, A.M., and Elyas, T. 2012. Allelopathic effect of Eucalyptus leaf extract (Eucalyptus globules Labill) germination and seedling growth of Portulace oleracea L. Journal of Seed Science and Technology, 4: 57-63. (In Persian).

Mojab, M., and Mahmoudi S. 2008. Allopathic effects of aqueous extract of aerial and underground organs of Cardaria draba weed on germination and seedling growth characteristics of Sorghum bicolor L. Electronic Journal of Crop Production, 1(4): 78-65. (In Persian).

Mominul Islam, A.K.M., and Kato-Noguchi, H. 2012. Allelopathic potentiality of medicinal plant Leucas aspera. International Journal of Sustainable Agriculture, 4(1): 1-7

Najafi Ashtiani, A., Osareh, M.H., Baghestani, M.A., and Angji, J. 2008. Allopathic effect of shoots of Eucalyptus (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) on germination and seedling growth of Chenopodium album L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 24(3): 303- 293. (In Persian).

Parađiković, N., Vinković, T., Baličević, R., Tkalec, M., Ravlić, M., and Kokanović, A. 2013. Influence of planting spacing and harvesting time on the number, weight and diameter of marigold (Calendula officinalis L.) flowers. Agriculture, 19 (2): 23-28.

Qasem, J.R. 2002. Allelopathic effects of selected medicinal plants on Amaranthus retroflex and chenopodium murale. Allelopathy Journal, 10(2): 105-122.

Ruszkowski, D., Uniewicz, K., Auguścińska, E., and Janiszowski, W. 2004. The allelopathic properties of oleanolic acid 3-O-monoglucoside secreted by roots of Calendula officinalis to the soil. In: Second European Allelopathy Symposium, Pulawy, Poland, pp. 101.

Scott, S.J., Jones, R.A. and Williams, W.A. 1984. Review of data analysis methods for seed germination. Journal of Crop Science, 24: 1192-1199.

Tohidi, B., Rahimmalek, M., and Arzani, A. 2017. Essential oil composition, total phenolic, flavonoid contents, and antioxidant activity of Thymus species collected from different regions of Iran. Food Chemistry, 220: 153-161.

Turk, M.A., Lee, K.D., and Tawaha, A.M. 2005. Inhibitory effects of aqueous extracts of Black mustard on germination and growth of Radish. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 1(3): 227-231.

Wu H., Pratley, J., Lemerle, D., and Haig, T. 2001. Allelopathy in wheat (Triticum aestivum). Annual Applied Biolology, 139: 1-9

Zhang X., Liang, W., Kong, C., Jiang, Y., and Wang, P. 2005. Screening of allelopathic wheat varieties from Chinese germplasm collection. Proceeding of the 4th Word congress on Allelopathy, Wagga Wagga, Australia. 324-327.