اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی

فقه و مبانی حقوق اسلامی

دوره 14، شماره 3، آذر 1400، صفحه 11-28   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.3495/jiil.2021.690377

نویسندگان

سمیه اسلامی¹؛ مرتضی نجابت خواه^{* 2}؛ علی اکبر گرجی ازندریانی³؛ مصطفی تقی زاده انصاری⁴

¹دانشجوی دکتری، حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحدتهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. [e-mail]

²دانشیار، حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی ، دانشگاه مازندران ،مازندران، ایران (نویسنده مسئول) . [e-mail]

³دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

⁴استادیار دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

بحث اقلیت‌های دینی و حق تعیین سرنوشت آن در حکومت اسلامی از موضوعات مهم و چالشی برانگیز است که تحقیق ها ی متعددی در خصوص آن نگارش یافته است اما بحث حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله تلاش شده به بررسی اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی پرداخته شود. موضوع مهم و اساسی که در این خصوص مطرح و بررسی شده این است که اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی بر چه مبانی استوار بوده و دارای چه اصولی است؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. نتایج مقاله بیانگر این امر است که قاعده نفی سلطه و قاعده الزام مبانی اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی است. اهمیت این دو قاعده در فقه امامیه بسیار زیاد است به گونه‌ای که از منظر فقها، اگر این دو قاعده نباشد پایه‌ای برای حکومت اسلامی و امت مسلمانان باقی نمی‌ماند و در واقع، قواعد مذکور از بهترین قواعد نظم دهنده می‌باشد که شارع مقدس آنرا به جهت استقرار و تداوم حکومت و امت اسلامی تقریر فرموده است. همچنین نتایج مقاله بر این امر دلالت دارد که کرامت انسانی، همگرایی، عدالت، دعوت‌، وفای‌ به‌ عقود، احسان‌ و نیکوکاری و تألیف‌ قلوب از مهمترین اصول و مولفه‌های حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی است.

کلیدواژه‌ها

اقلیت‌های دینی؛ سرنوشت؛ حکومت اسلامی؛ قاعده نفی سلطه؛ قاعده الزام

مراجع