اثر عدم اعتراض به آرای داوری باطل، نحوه رسیدگی و آثار ابطال رأی داوری با تأکید بر قانون داوری تجاری بین المللی

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 10، دوره 15، شماره 55، خرداد 1401، صفحه 193-211   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1924591.2046

نویسندگان

رادا اسدپور پیرانفر¹؛ جواد نیک نژاد^{* 2}

¹دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران. رایانامه: [e-mail]

²استادیار حقوق خصوصی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: رسیدگی به دعاوی از طریق داوری همیشه بدون ایران و اشکال نمی‌باشد، از این رو، قانونگذار راه‌هایی را برای آرای داوری باطل در نظر گرفته است که یکی از آنها از طریق اعاده دادرسی می‌باشد. البته، این مسئله در میان حقوقدانان دارای اختلاف‌نظر است، چرا که برخی اعاده دادرسی را جزء احکام داوری ندانسته و آن را تنها از طریق مرجع و دادگاهی که داوری را مشخص نموده، امکان‌پذیر می‌دانند، اما برخی دیگر اعاده دادرسی را در احکام داوری پیش‌بینی نموده‌اند.
روش: مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.
یافته‌ها و نتایج: مسئله مهم تعیین دادگاه صلاحیتدار جهت رسیدگی به ابطال رأی داوری می‌باشد. در این مسئله نیز اختلاف‌نظرهایی وجود دارد، چرا که نظام‌های حقوقی ملی نیز ممکن است نسبت به ابطال ردی داوری ادعای صلاحیت نمایند. از این رو، تنها دادگاه‌های کشوری می‌توانند به درخواست ابطال آراء رسیدگی نمایند که مطابق معیارهای پذیرفته شده در نظام حقوقی متبوع دادگاه، رأی موضوع درخواست ابطال، نسبت به آن کشور، داخلی تلقی شود. از این رو، در این پژوهش به رفع ابهامات و تعارضات در زمینه اعاده دادرسی و دادگاه صالح جهت ابطال رأی داوری پرداخته شد.

کلیدواژه‌ها

اعتراض به آراء داوری؛ نحوه رسیدگی؛ ابطال رأی داوری؛ داوری تجاری بین‌المللی

مراجع

- امیر معزی، احمد. (1393). داوری بین‌المللی در دعاوی بازرگانی. چاپ چهارم. انتشارات دادگستر.

-بازگیر، یدالله. (1386). تشریفات دادرسی مدنی در آیینه آرای دیوان عالی کشور (داوری و احکام راجع به آن). چاپ اول. انتشارات فردوسی.

-جنیدی، لعیا. (1387). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. چاپ سوم. انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.

-جنیدی، لعیا. (1387). دادگاه صلاحیتدار جهت ابطال رأی داور در داوری‌های بین‌المللی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 38 (2)، 95 – 69.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=78585

-حیاتی، علی عباس. (۱۳۸۳). شرایط رأی قابل اعاده دادرسی در آیین دادرسی مدنی جمهوری اسلامی ایران و فرانسه. فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، (4)، 170 – 141.

https://www.magiran.com/volume/26721

-خدابخشی، عبدالله. (۱۳۸۲). اعتراض شخص ثالث نسبت به رأی داور، دادرسی. ماهنامه دادرسی، (39)، 74 – 70.

http://ensani.ir/fa/article/129161

-دانای علمی، منیژه. (1389). پایان صلاحیت عام و مطلق در حقوق بین‌الملل. فصلنامه قضاوت، 9(63)، 61 – 43.

http://www.ghazavat.org/

-شمس، عبدالله. (1397). آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته). جلد سوم. چاپ بیستم.انتشارات دراک.

-شیروی، عبدالحسین. (1398). داوری تجاری بین‌المللی. چاپ نهم. انتشارات سمت.

-کریمی، عباس. (1393). حقوق داوری داخلی. چاپ سوم. انتشارات دادگستر.

-مافی، همایون و پارسافر، جواد. (1390). دخالت دادگاه‌ها در رسیدگی داوری در حقوق ایران. فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، 17 (57)، 130 – 105.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=160017

-مردانی، نادر و بهشتی، محمدجواد. (۱۳۷۹). آیین دادرسی مدنی. جلد دوم. چاپ دوم. نشر میزان.

-مصلحی عراقی، حسنعلی؛ صادقی، محسن. (1385). بررسی جریان رسیدگی در جریان حل‌وفصل اختلافات. مجله حقوق تطبیقی، 1(1)، 114 – 87.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=164317

-معاونت آموزش قوه قضائیه. (1387). رویه قضایی ایران در ارتباط با دادگاه‌های عمومی و حقوقی. جلد سوم. مسلسل 23. چاپ اول. انتشارات جنگل.