روابط ساختاری سیستم های مغزی- رفتاری و دشواری در تنظیم هیجان با نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی و افسردگی

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

دوره 7، شماره 26، شهریور 1394، صفحه 9-23   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

چکیده
اختلال اضطراب اجتماعی و افسردگی همایندی بالایی با هم دارند. فهم ساز و کار زیربنایی شکل گیری و ماندگاری این دو اختلال از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی روابط ساختاری سیستم های مغزی - رفتاری و دشواری در تنظیم هیجان با نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی و افسردگی است. ۲۴۰ نفر (۱۲۰ نفر پسر و ۱۲۰ نفر دختر) از دانشجویان دانشگاه تبریز به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به این پرسش نامه ها پاسخ دادند: مقیاس سیستم های بازداری / فعال سازی رفتاری کارور و وایت، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (DERS)، پرسشنامه افسردگی بک - فرم کوتاه و پرسشنامه وحشت زدگی و هراس آلبانی (APPQ). برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی (CFA) و روش مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. ارزیابی مدل ساختاری با استفاده از شاخص های مجذور کای، ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA)، ریشه میانگین مربعات باقی مانده استاندارد شده (SRMR) و شاخص برازش مقایسه ای (CFI) انجام شد. یافته ها نشان از برازندگی متوسط مدل فرضی داشت، در مقابل مدل اصلاح شده که در آن علاوه بر روابط مستقیم، روابط غیر مستقیم نیز بین متغیرهای پژوهش برقرار شده بود، برازش بهتری را نشان داد. با تکیه بر یافته های این پژوهش و با تأکید بر نقش واسطه ای دشواری در تنظیم هیجان می توان چهارچوبی نظری برای تبیین پیچیدگی همایندی و تمایز بین افسردگی و اختلال اضطراب اجتماعی ارائه داد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: سیستم های مغزی - رفتاری؛ دشواری در تنظیم هیجان؛ اختلال اضطراب اجتماعی؛ افسردگی؛ مدل یابی معادلات ساختاری۔

مراجع