حق بر سلامت و نظام حقوقی بازنشستگی تأمین اجتماعی ایران از منظر حقوق بنیادین بشر

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 14، دوره 15، شماره 55، خرداد 1401، صفحه 273-298   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1943904.2203

نویسندگان

فرید نورمحمدان¹؛ عمران نعیمی^{* 2}؛ محسن قاسمی³

¹گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

²گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

³گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: حق بر تامین اجتماعی یکی از حقوق بنیادین بشر بشمار می باشد که در اسناد حقوق بشری به آن توجه ویژه ای شده است. لذا توجه به موضوع تامین اجتماعی یکی از معیارهای های حکمرانی مطلوب می باشد که از شاخص های مهم رعایت تعهدات حقوق بشری دولتها محسوب می گردد. از جمله مواردی که در خصوص تامین اجتماعی به آن توجه می گردد موضوع بازنشستگی است که در این پژوهش به بررسی نظام حقوقی بازنشستگی تأمین اجتماعی ایران در پرتو حقوق بنیادین بشر پرداخته می شود.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام شده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.
یافته ها: تامین اجتماعی به عنوان یکی از شاخصه های امنیت اجتماعی و یک حق بشری بر اصول مختلفی چون اصل فراگیری، برابری و کرامت بشری پایه گذاری شده است که منشاء این اصول تعهدات دولتها ذیل اسناد بین المللی حقوق بشر می باشد. همچنین چالش های صندوق بازنشستگی شامل ناکارآمدی مدیریت دولتی، ضعف در نظام نظارتی و ناپایداری مالی می باشد.

کلیدواژه‌ها

حق بر سلامت؛ بازنشستگی؛ تأمین اجتماعی؛ حقوق بنیادین بشر؛ اسناد بین المللی

مراجع

- بادینی،حسن. (1387). جستار نقادانه در نظام حقوقی تأمین اجتماعی ایران. فصلنامه حقوق، 38(4)، 88 – 57.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=84403

- پاکباز، خسرو. (1347). تأمین اجتماعی. چاپ اول. کتابخانه ملی ایران.

- توحیدی،احمدرضا. (1380). حق صلح و حق محیط‌زیست در پرتو حقوق همبستگی و حقوق بین‌الملل. دانشگاه مفید.

- زمانی، قاسم؛ آزاددوین، علی. (1396). مفهوم و جایگاه حق تأمین اجتماعی در اسناد بین‌المللی. حقوق پزشکی، 11(42)، 30 – 7.

https://ijmedicallaw.ir/browse.php?mag_id=52&slc_lang=fa&sid=1

- شید، ناهید. (1373). زن در نظام تأمین اجتماعی ایران. چاپ اول. موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.

- طالب، مهدی. (1381). تأمین اجتماعی. چاپ ششم. انتشارات آستان قدس رضوی.

- عطاریان،ایراندخت. (1390). چالشهای پیش روی صندوق بازنشستگی کشوری و راهبردهای برونرفت از آن. صندوق بازنشستگی کشوری.

- عمادی، محمدحسین؛ نصر اصفهانی،آرش. (1397). بازاندیشی در راهبردهای نظام بازنشستگی. چاپ اول. روزنه.

- عمید، حسن. (1342). فرهنگ فارسی. چاپ اول. امیرکبیر.

- کینگ، گری؛ موری، کریستوفر. (1383). بازاندیشی در امنیت انسانی. ترجمه مرتضی بحرانی. نشریه مطالعات راهبردی، 7(26)، 799 – 775.

https://www.magiran.com/volume/26369

- قاری سید فاطمی، سید محمد. (1397). حق حیات، فصلنامه تحقیقات حقوقی، (31 و 32)، 166 – 149.

http://ensani.ir/fa/article/7137

- ملکی، پگاه. (1393). تحول در تعهدات دولتها ناشی از میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در پرتو امنیت انسانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

- موتمنی طباطبایی، منوچهر. (1383). آزادی‌های عمومی و حقوق بشر. چاپ چهارم. دانشگاه تهران.

- نعیمی، عمران؛پرتو، حمیدرضا. (1393). حقوق تأمین اجتماعی با تأکید بر حوزه بیمه‌ای. چاپ اول. سمت.

- نوروزی طالقانی، ابوالقاسم. (1375). تأمین اجتماعی راهنمای آموزش کارگران. چاپ دوم. موسسه پژوهش تأمین اجتماعی.

 

- Herbel, Denis and Eve Crowley. (2012). Good Practices in Building Innovative Rural Institutions to Increase Food Security. Italy, FAO publications.

- Kent, George. (2009). The Human Right to Adequate Food. Honolulu, Hawaii,Department of Political Science university of Hawaii.

• Matsuura, Koichiro. (2008). Human Security approaches and Challenges. Paris, UNESCO Publishing.

- Kortleve, Niels, Mulder, Wilfried and Pelsser, Antoon. (2011). European supervision of pension funds: purpose, scope and design, Network for Studies on Pensions, Aging and Retirement (Netherlands). Tilburg University, 1 – 54.

http://www.iopsweb.org/resources/49892362.pdf

- Ogus, A. I, Barented, E. M, Buck, T.G, Lynes, T.  (1998). The Law of Social Security.third edition.  Butterworths.