جستاری در مبانی فقهی و حقوقی مشروعیت ذخیره سازی گامت در فرایند باروری و ثمرات عملی مترتب بر آن

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

دوره 18، شماره 67، خرداد 1401، صفحه 102-120   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ijrj.2022.691896

نویسنده

بهنام قنبرپور^*

استادیار، گروه فقه، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران

چکیده

با تغییر سبک زندگی مردم در جهان معاصر، برخی از اولویت های پیشین نظیر ازدواج و فرزندآوری کم رنگ شده و مسایلی چون ادامه تحصیل، اشتغال به کار در اولویت های برتر قرار گرفت. تاخیر زمان مناسب ازدواج در بین جوانان موجب شد تا فرزندآوری زوجین در فرصت های طلایی باروری اتفاق نیفتاد؛ شواهد بیانگر آن است که گاهی همین آفت تأخیر، برخی از خانواده ها را از موهبت داشتن فرزند، محروم ساخته است . استفاده از فناوری ذخیره سازی گامت در عنفوان جوانی راهکاری است جهت تحقق امر فرزندآوری برای  زوجینی که بنا به هر عللی، باروری را به تاخیر انداخته اند. پژوهش حاضردر صدد پاسخ به این پرسش است که چه حکمی به این دستاورد نوین علم ژنتیکی در ذخیره سازی گامت تعلق می گیرد؛ نگارنده ، حکم جواز آن را با عنایت به منافع متعدد مترتب بر این فناوری به استناد دلایلی چون اصل صحت، اباحه، اصل مداوا و درمان و عروض عناوین ثانوی با رعایت جوانب احتیاط، توجیه پذیر می داند.

کلیدواژه‌ها

ذخیره سازی گامت؛ انجماد گامت؛ تلقیح مصنوعی؛ باروری

مراجع

• امامی، اسدالله (1349). مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه. تهران.
• حکمت دوست، آزیتا؛ صادقی، محمد (1388). مروری بر انجماد اسپرم. مجموعه مقالات حفظ باروری.
• حکیم، سید محمدسعید (1420). فقه الاستنساخ الشهری فتاوی طبیه.
• خویی، سید ابوالقاسم موسوی (1421). المسایل الشرعیه، استفتائات، المعاملات. قم: موسسه احیاء آثار امام خویی.
• دهخدا، علی اکبر (1958). فرهنگ لغت. تهران: دانشگاه تهران.
• رضانیا معلم، محمدرضا (1377). باروری های پزشکی از دیدگاه فقه. قم: بوستان کتاب.
• سبزواری، عبدالاعلی (1424). استنساخ بین التقنیه و التشریع. قم: دفتر آیت الله سبزواری.
• سیستانی، سید علی حسینی (1425). المسایل المنتخبه. قم: مکتب سماحه.
• صانعی، یوسف (1382). مجمع المسایل. قم: میثم تمار.
• طبرسی، فضل بن الحسن (1405). جوامع فی تفسیر القرآن المجید. بیروت: دارالضواء.
• طوسی، محمد بن الحسن (1418). تهذیب الاحکام. تهران: مکتبه الصدوق.
• علامه طباطبایی، سید محمد حسین (1374). تفسیر المیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• علی دوستی، علی (1388). فقه و مصلحت. تهران: فرهنگ و اندیشه اسلامی.
• فاضل لنکرانی، محمد (1378). توضیح المسائل مراجع. قم: مطبوعاتی امیر.
• فاضل، جواد کاظمی (1389). مسالک الافهام الی آیات الاحکام. تهران: انتشارات مرتضوی.
• فاطمی، سید کریم (بی تا). وازکتومی و نقش آن در برنامه تنظیم خانواده. نشرمعاونت پژوهشی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی.
• قربانی، فتح الله (1396). رهیافتی فقهی به معیار مشروعیت باروری زوجه توسط گامت بیگانه. تهران: فصلنامه حقوق پزشکی.
• محمودیان، نازلی (1396). انجماد و نگهداری گامت در بارورهای پزشکی و آثار فقهی و حقوقی مترتب بر آن. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دانشکده الهیات و فلسفه.
• محمودیان، نازلی (1396). انجماد و نگهداری گامت در بارورهای پزشکی و آثار فقهی و حقوقی مترتب بر آن. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دانشکده الهیات و فلسفه.
• مطهری، مرتضی (1388). مجموعه آثار. تهران: انتشارات صدرا.
• مکارم شیرازی، ناصر (1387). استفتائات جدید.
• موسوی خمینی، سید روح الله (1421). تحریرالوسیله. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
• مهرپور، حسین (1380). نگرشی به وضعیت حقوقی و شرعی باروری مصنوعی. مجموعه مقالات روش های نوین تولید مثل، جهاد دانشگاهی تهران.
• نایب زاده، عباس (1380). بررسی حقوقی روش های نوین باروری مصنوعی. تهران.