بررسی عوامل علّی ضعف در اجرای سیاستگذاری مالیاتی در ایران

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 11، دوره 13، شماره 51، شهریور 1401، صفحه 203-220   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهدی حسنوند¹؛ محمدرضا یزدانی زازرانی^{* 2}؛ مهناز گودرزی³

¹دانشجوی دکترای سیاستگذاری عمومی، دانشکده علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

²استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

³دانشیار روابط بین‌الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

هدف اصلی سیاستگذاری مالیاتی، تأمین منابع مالی دولت هاست،  اما گاهی شاهد نارسایی‌های نظام مالیاتی در بعد اجرایی هستیم. آسیب‌شناسی سیاستگذاری مالیاتی در ایران حاکی از آن است که بیشترین مسایل در این فرایند مربوط به مرحله اجرا است. پرسش اصلی پژوهش پیش‌رو آن است که عوامل علّی موثر در ضعف اجرای سیاست‌های مالیاتی در ایران چیست؟ مشارکت‌کنندگان پژوهش به شیوه هدفمند انتخاب شده‌اند و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های عمیق با 33 نفر از کارشناسان گردآوری شده است. داده‌های این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که عدم تمکین مالیاتی در بین مودیان (فرار مالیاتی)، فقدان وجود پایگاه اطلاعات یکپارچه اقتصادی و مالی، عدم دسترسی به اطلاعات اقتصادی مودیان، جابجایی‌های متعدد و سیاسی برای مدیران نظام مالیاتی، تعدد آیین نامه‌ها و بخشنامه‌های مالیاتی و مغایرت با یکدیگر به ترتیب از جمله مهمترین علل ضعف در سیاست‌گذاری مالیاتی در ایران هستند.

کلیدواژه‌ها

سیاستگذاری عمومی؛ سیاستگذاری مالیاتی؛ اجراپژوهی؛ نظریه داده‌بنیاد؛ ایران

مراجع