نقش علم و فناوری در تکوین تمدن اسلامی در عصر جهانی شدن

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

دوره 9، شماره 34، دی 1401، صفحه 75-92   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/sej.2022.1955923.1444

نویسندگان

حسین مرزبانی¹؛ علی شیرخانی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری، رشته روابط بین‌الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

²استاد، گروه علوم سیاسی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش علم و فناوری در تکوین تمدن اسلامی در عصر جهانی شدن است. این پژوهش از نظر هدف، توسعه‌ای-‌ کاربردی و از نظر روش، توصیفی-‌ تحلیلی است. در این راستا، از روش آمیخته و تکنیک دلفی، که رویکردی برتر برای مطالعات مدیریتی و کاوش و شناخت بیشتر و درک بهتر و عمیق‌تر پدیده‌ها است، استفاده شده و به منظور گردآوری اطلاعات، روش‌های میدانی مصاحبه با صاحب‌نظران و مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای بکار رفته است. بر‌اساس یافته‌های پژوهش، در عصر جهانی ‌شدن، تمدن اسلامی با استفاده از ظرفیت علم و بکارگیری فناوری در جامعه، مسیر صحیح رشد و ترقی را به بهترین شکل ممکن طی نموده و علم و فناوری ایجادکننده اقتدار در تمدن اسلامی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

علم؛ فناوری؛ تمدن اسلامی؛ جهانی ‌شدن

مراجع

قرآن کریم.

بوکی، ماسیمیانو (1398). علم در جامعه: مقدمه‌ای بر مطالعات اجتماعی علم. ترجمه مصطفی تقوی و علی برزگر. تهران: نشر آگاه، چاپ سوم.

ثقفی، محمد (1390). فراز و نشیب تمدن اسلامی. تهران: انتشارات بهمن برنا

جان احمدی، فاطمه (1393). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. تهران: نشر معارف.

جعفرنژاد، احمد (1393). مدیریت فناوری مدرن. تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.

حافظ‌نیا، محمدرضا‌ (1392). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت، چاپ نوزدهم.

حسن‌زاده، محمد‌ (1391). ترویج علم از نظر تا عمل. تهران: انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

خامنه‌ای، سید علی (14/6/1392). بیانات در دیدار با رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری. قابل دسترس در:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=23810

خامنه‌ای، سید علی (5/6/1378). بیانات در دیدار با نخبگان جوان دانشگاهی. قابل دسترس در:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3685

دانش‌نیا، فرهاد ‌(1393). فلسفۀ تکنولوژی و نظریۀ روابط بین‌الملل: به سوی یک هستی‌شناسی نوین اجتماعی. جستارهای سیاسی معاصر، شماره12، ص43-25.

شیرزادی، رضا‌ (1399). نوسازی، توسعه، جهانی‌شدن (مفاهیم مکاتب و نظریه‌ها). تهران: نشر آگه، چاپ سوم.

عمید، حسن (1375). فرهنگ فارسی، تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر، چاپ نهم.

عمید، حسن ‌(1379). فرهنگ فارسی عمید. تهران: موسسه انتشارات امیر‌کبیر، چاپ نوزدهم.

قمی، محسن ‌(1381). نقش دانشگاه در ارتقای فرهنگ دینی دانشجویان و جامعه، سیاست‌ها و راهبردهای علم، فناوری و فرهنگ. تهران: انتشارات قصیده سرا.

قوام، سید عبدالعلی ‌(1394). جهانی ‌شدن و جهان سوم. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ هفتم.

لوکاس، هنری استیون ‌(1369). تاریخ تمدن: از کهن‌ترین روزگار تا سده ما. ترجمه عبدالحسین آذرنگ. تهران: موسسه کیهان، چاپ دوم.

هدایتی، محمدرضا (1392). راهبردهای توانمندسازی جهان اسلام در علم و فناوری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع).

هدایتی، محمدرضا؛ احمدوند، علی‌محمد؛ حاتمی، حمیدرضا (1392). جایگاه علم و فناوری در قدرت جهان اسلام با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران. آفاق امنیت، شماره18، ص165-125.

هشیار، یاسمن‌(1398). واقع‌گرایی در علم: تحقیقی در شان معرفتی نظریه‌های علمی، تهران: نشر نی.

ولایتی، علی اکبر (1392). فرهنگ و تمدن اسلامی. قم: دفتر نشر معارف، چاپ پنجاه و سوم.