ارزیابی کیفیت نور روز ساختمان آتلیه معماری پردیس هنرهای زیبای تهران

دو فصل‌نامه فضای زیست

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، اسفند 1400، صفحه 41-58   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نرمین خیری¹؛ احمدرضا خلیلی^{* 2}

¹کارشناس ارشد، گروه فناوری معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²استادیار، گروه معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. نویسنده مسئول.

چکیده

سرعت پیشرفت‌های علمی به‌ویژه در زمینه فناوری‌های نوین در صنعت ساختمان از یک‌سو و لزوم کاهش مصرف انرژی‌های تجدید‌ناپذیر از سوی دیگر، بهره‌گیری از منبع عظیم نور خورشید را یک ضرورت ساخته‌اند. در این پژوهش در وهله اول کیفیت نور روز در یکی از ساختمان‌های قدیمی دانشکده معماری دانشگاه تهران بررسی شده، سپس میزان تاثیر سایبان پویا در بهبود کیفیت روشنایی محیط داخلی ساختمان مورد ارزیابی قرار گرفته است. فرآیند طراحی با شبیه‌سازی مدل ساختمان با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی محاسباتی راینو-گراس‌هاپر و به‌کارگیری پلاگین شبیه‌سازی کلایمت استودیو، مطابق با شرایط زمانی و آب ‌و هوایی شهر تهران آغاز می‌گردد و سپس شاخص‌های روشنایی روز و خیرگی در وضع موجود و پس از نصب سایبان پویا، تحلیل می‌شوند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که در اقلیم تهران، سایبان‌های سازگار می‌توانند نور روز را به‌طور موثری توزیع کنند و آسایش بصری را افزایش دهند. این نتیجه‌گیری به هیچ‌وجه از کارایی عالی ساختمان آتلیه معماری پردیس هنرهای زیبای تهران در تامین نور روز کافی در فضای آموزشی نمی‌کاهد و صحت عملکرد آن را تایید می‌کند. با این‌حال، برای تنظیم میزان روشنایی داخلی و سازگاری با تغییرات آب ‌و هوایی، استفاده از سایبان پویای هوشمند، راه حل بسیار ارزشمندی در اختیار طراحان می‌گذارد. هرچند ساختمان در شرایط قابل قبول قرار دارد اما استفاده از سایبان پویا برای جلوگیری از تابش خیره‌کننده در جبهه جنوبی در بیشتر اوقات سال ضروری است. نتایج نشان از قرارگیری شرایط در محدوده آسایش بصری و مصرف بهینه انرژی به‌دلیل انطباق‌پذیری سایبان با شرایط اقلیمی به‌صورت هوشمند دارند که در متن تحقیق به تفصیل توضیح داده می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

آسایش بصری؛ آسایش حرارتی؛ روشنایی روز؛ سایبان انطباق پذیر

مراجع

• بردی حق‌نیا، حلیم و بردی حق‌نیا، رحیم. ( 1395). راهکارهای بهینه‌سازی فضاهای آموزشی مدارس کشور، فصل‌نامه مطالعات علوم اجتماعی، 2(2)،55-50.
• پوراحمدی، محبوبه و خان‌محمدی، محمدعلی و مظفر، فرهنگ. (1398). بررسی تحلیلی تاثیر پارامترهای کالبدی پوسته در ایجاد آسایش بصری خانه‌های سنتی اقلیم گرم و خشک ایران. اندیشه معماری، 4(8)، 153-135.
• عبدایمانی، هانیه و رهبری‌منش، کمال. (1397). بررسی عملکرد عنصر نور و رنگ در طراحی مرکز آموزشی و درمانی، سومین کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و طراحی شهری در تبریز.
• فدایی اردستانی، محمدعلی و همکاران. (1397). ارزیابی نور روز و خیرگی در کلاس‌های درس با استفاده از شاخص‌های پویا، صفه، 28(83)، 40-25.
• گلمحمدی، رستم. (1396). راهنمای اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی در محیط کار. کد OEL-L-9507، تهران: دانشجو.
• محمدی، عرفان و همکاران. (1397). بررسی و تحلیل تاثیر نور در معماری فضاهای آموزشی. فصل‌نامه معماری‌شناسی، 1(1)، 6-1.
• نخعی، جلال و همکاران. (1394). برنامه‌ریزی معماری استفاده بهینه از نور روز در کلاس درس مدارس نمونه موردی: دبستان آموزشی هدایت قم. دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در عمران، معماری و شهرسازی.

 

• Favoino, Fabio & Doya, Maxime & Loonen, Roel C. G. M & Goia, Francesco & Bedon, Chiara & Babich, Francesco (Eds.). (2018). Building performance simulation and characterisation of adaptive facades – adaptive facade network. TU Delft Open.
• Garreton, Julieta Yamin, Rodriguez, Roberto & Pattini, Andrea. (2016). Effects of perceived Indoor Temperature on Daylight Glare perception. Building Research and information, 44(8), 907-919.
• USGBC (U.S. Green Building Council). (2019).1, Building Design and Construction. Retrieved January 22, 2019, from https://www.usgbc.org/resources/leed-v41-building-design-and-construction-beta-guide-january-2019.
• Reinhart, Christoph F. & Weissman, Daniel A. (2012). The Daylit Area–Correlating Architectural student Assessment with Current and Emerging Daylight Availability Metrics. Buildin and Environment, 50, 155-164.
• Shen, Hui & Athanasios, Tzempelikos. (2013). Sensitivity analysis on daylighting and energy performance of perimeter offices with automated shading. Building and Environment, 59, 303-314.