واکاوی قواعد حقوقی حاکم بر جبران خسارت ناشی از فسخ قرارداد و پیش بینی نقض آن با تأکید بر اسناد بین‌الملل

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 9، دوره 15، شماره 56، شهریور 1401، صفحه 173-196   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1954274.2309

نویسندگان

هادی روستا¹؛ سید جعفر هاشمی باجگانی^{* 2}؛ امیر محمد صدیقیان³

¹دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران. رایانامه: [e-mail]

²استادیار گروه حقوق، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

³استادیار گروه حقوق، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: امروزه تجار در مبادلات بین‌المللی خود اغلب از عقد بیع استفاده می‌نمایند که گاهی از سوی یکی از طرفین نقض می‌گردد و به ‌ناچار برای جبران خسارت بایستی از روش‌های جبران در نظام‌های مختلف دنیا بهره برد. در این راستا جبران خسارات قراردادی به ‌صورت کامل در اغلب سیستم‌های حقوقی و اسناد بین‌المللی که شامل اصول قراردادهای اروپایی و اصول قراردادهای تجارتی بین‌المللی و همین‌طور کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا می‌باشد مورد پذیرش قرار گرفته است، ولی در ایران همچنان از قواعد حقوقی موضوعه داخلی در مواقع لزوم استفاده می‌شود که این امر موجب چالش‌های حقوقی در این خصوص شده است.
روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام‌شده است.
یافته‌ها و نتایج: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد در قواعد حقوقی موضوعه آن‌چنان‌که باید اصول اسناد بین‌الملل مورد اهمیت در تقنین قوانین و اصول حاکم بر قراردادها از حیث پیش‌بینی نقض و اعمال فسخ و نهایتاً جبران خسارت قرار نگرفته است؛ چرا که بررسی و تحلیل ارزیابی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد در حقوق ایران در مقایسه با اسناد بین‌المللی حاکی از ضعف نظام حقوقی ایران می‌باشد درنتیجه لزوم به‌کارگیری نظام قضایی ایران از اصول و اسناد بین‌المللی و قواعد حقوقی حاکم بر قراردادها در راستای تعاملات تجاری و اقتصادی در سطح بین‌الملل و جبران خسارات ناشی از نقض قرارداد امری لازم می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

اسناد بین الملل؛ پیش بینی نقض قرارداد؛ جبران خسارت؛ فسخ قرارداد؛ قواعد حقوقی

مراجع

- اخلاقی، بهروز؛ امام، فرهاد. (۱۳۸۵). اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی. شهر دانش.

- اشمیتوف، کلایو ام. (۱۳۹۲). حقوق تجارت بین‌الملل. ترجمه بهروز اخلاقی و همکاران. جلد1. سمت.

- امامی، سیدحسن. (۱۳۷۸). حقوق مدنی. جلد اول. انتشارات اسلامیه.

-امینی، سید ابراهیم. (1392). مطالعه تطبیقی شیوه پرداخت و تعیین ثمن در حقوق ایران، اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی و کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا 1980 وین. مطالعات حقوق تطبیقی، 4(1)، 23-39.

https://jcl.ut.ac.ir/article_35228.html

- بابائی، ایرج. (1384). نقد اصل قابلیت جبران کلیه خسارات در حقوق مسئولیت مدنی ایران. پژوهش حقوق عمومی، 7(16): 83-45.

http://ensani.ir/fa/article/4786

-بارراگراف، ج و همکاران. (۱۳۷۴). تفسیری بر حقوق بین‌المللی. ترجمه مهراب داراب پور. جلد ۳. گنج دانش.

- باقرزاده، حمید. (1384). نقض کارامد قرارداد در حقوق ایران. حقوق خصوصی، (3)8: 295-275.

http://ensani.ir/fa/article/370597

- رحیمی، حبیب‌الله. (1384). پیش‌بینی نقض قرارداد. پژوهش حقوق عمومی، 7(16): 145-115.

https://qjpl.atu.ac.ir/article_2921.html

-رنجبر، مسعود رضا. (۱۳۹۱). تعیین خسارت ناشی از نقض قرارداد. میزان.

-ره‌پیک، حسن. (۱۳۸۱). حقوق مدنی، الزامات بدون قرارداد. اطلاعات.

-شعاریان، ابراهیم؛ رحیمی، فرشاد (۱۳۹۳). حقوق بین‌المللی. چاپ اول. شهر دانش.

-شهیدی، مهدی. (۱۳۸۳). آثار قراردادها و تعهدات. مجد.

-شیروی، عبدالحسین. (۱۳۹۲). حقوق تجارت بین‌الملل. سمت.

-صفایی، حسین. (۱۳8۵). مجموعه مقالات حقوق مدنی؛ قواعد عمومی قراردادها. جلد ۲. میزان.

-صفایی، سیدحسین. (۱۳۸۷). حقوق بیع بین‌المللی. دانشگاه تهران.

-قاسم‌زاده، مرتضی. (۱۳۸۳). حقوق مدنی، اصول قراردادها و تعهدات. دادگستر.

-قاسمی، محسن. (1384). جبران خسارت نقض قرارداد در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا حقوق ایران، فرانسه، مصر و لبنان. مجله حقوقی، 1(32): 220-139.

http://ensani.ir/fa/article/123886

-کاتوزیان، ناصر. (۱۳۸۴). مسئولیت ناشی از عیب تولید. دانشگاه تهران.

همت کار، حسین. (1384). نظریه مقابله با نقض احتمالی قرارداد. دانشکده علوم اداری و اقتصاد، 17(2): 91-69.

http://ensani.ir/file/download/article/20101024153405-p0488300370691-85WB5Y.pdf

-Bonell, M. J. (2012). International Investment Contracts and General Contract Law: a Place for the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts, Available, at:

 www.Heinonline.org, Accessed: 2017/1/26

-Chengwei, L. (2003). Remedies for Non-performance: Perspectives from CISG, UNIDROIT Principles & PECL, Law School of Rennin University of China. From:

http:// cigw3. Law. Pace. Edu/biblio/ Chengwei-75. Html, Accessed: 2017/1/26

-Downie, D. (2013). Indemnity and Exclusion Clauses; A Practical Approach under Australian Law, Amazon Digital South Asia Services, Inter Alia Publishing.

- Eiselen, S (2006). Proving the Quantum of Damages, Received from: http://cisgw, Accessed: 2017/1/26.

-Honnold, J. (1982). Uniform law for international sales, under the 1980 United Nations convention, Detherlands: kluwer publishing.

-Lando O & Beale (2000). The Principles of European Contract Law; Prepared by the Commission on European Contract Law, Kluwer Law International, The Hague.

-Saidov, D. (2009). the present state damages under the CISG: A Critical.Assessment,Available,at:

http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/bIblio/saidov6.html,

-Tettenton, A. (2004). Punitive damages-A view from England, San Diego.

-Zeller, B. (2005). Damages under the Convention on Contracts for the International Sale of Goods, Oceana: NY Publishing.