بررسی اثرات برهمکنش سلنیوم و مولیبدن بر محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی برگ گوجه فرنگی (Lycopersicom esculentum Mill.)

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 5، شماره 17، خرداد 1389، صفحه 14-23   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

زینب گوشه‌گیر^* ؛ رمضانعلی خاوری‌نژاد؛ سارا سعادتمند

گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

 سلنیوم عنصری است که برای گیاهان ضروری شناخته نشده است، با این حال، گیاهان سلنیوم را جذب می‌کنند. مولیبدن فلزی سنگین است که در مقادیر بسیار ناچیز مورد نیاز گیاهان است. مولیبدن در مقادیر بالا می‌تواند برای گیاهان و دیگر موجودات زنده سمیت ایجاد کند. در این تحقیق اثرات برهم‌کنش سلنیوم و مولیبدن بر میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه گوجه فرنگی رقم ارلی اوربانا 111 (Lycopersicom esculentum Mill. cv. Early Urbana111) مورد بررسی قرار گرفت. محتوی کلروفیل a، b، بتاکاروتن و گزانتوفیل موجود در برگ با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‌گیری شد. همچنین وزن خشک گیاه اندازه‌گیری شده است. سلنیوم بر وزن خشک بخش هوایی اثر معنی‌داری نداشته و تنها وزن خشک ریشه را بطور معنی‌داری کاهش داد. همچنین سلنیوم موجب افزایش محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی گردید. مولیبدن در غلظت‌های بکار رفته موجب کاهش معنی‌دار وزن خشک کل گیاه شده و محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی برگ را نیز به میزان قابل توجهی کاهش داد. بنابراین مولیبدن در گیاه ایجاد سمیت کرده است. سلنیوم در غلظت‌های 1 و 2 پی.پی.ام تا حدودی اثرات سمی مولیبدن را تعدیل کرد. در این تحقیق نشان داده شده است که سلنیوم می‌تواند اثرات بهبود دهنده بر تنش ناشی از سمیت مولیبدن به عنوان یک فلز سنگین بگذارد.

کلیدواژه‌ها

سلنیوم؛ مولیبدن؛ گوجه فرنگی؛ فلزات سنگین؛ سمیت

مراجع

خاوری‌نژاد، ر.ع. (1375) اصول آمار زیستی (ویرایش میکروکامپیوتر)، انتشارات امید، تهران. 252صفحه

خاوری‌نژاد، ر.ع. (1378) فیزیولوژی گیاهی عملی، انتشارات امید، تهران. 343صفحه