بررسی امکان پذیری جهات اعاده دادرسی نسبت به رای داور در حقوق ایران با نگاهی به حقوق فرانسه

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 28، دوره 15، شماره 55، خرداد 1401، صفحه 577-597   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2022.1932628.2101

نویسندگان

محمدکاظم بیات¹؛ محمد بهرامی خوشکار^{* 2}؛ احمد امیرمعزی³

¹دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران. رایانامه: [e-mail]

²دانشیار دانشگاه شهید مطهری (ره)، تهران، ایران. ( نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]

³استادیار موسسه آموزش عالی ادیب مازندران، مازندران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: داوری به‌عنوان یک نهاد جایگزین دادرسی از سوی محاکم، به همراه پیشرفت فضای کسب و کار و توسعه اقتصادی، رونق و گستردگی بیشتری می‌یابد، از همین رو لازم است به‌منظور حمایت از فضای سالم اقتصادی و کاری و تسریع در حل اختلافات، ابهامات قوانین و مقررات داوری حل شود و خلأهای قانونی که موجب عدم اعتماد مردم به نهاد داوری می‌گردد، برطرف گردد. یکی از این خلأها، اعاده رسیدگی به مقوله‌ای است که یک‌بار حل اختلاف راجع به آن نزد داور صورت گرفته است.
روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام‌شده است.
یافته‌ها و نتایج: اگر موجباتی مانند سند مکتوم یا اثبات حیله و تقلب یا جعلیت سند اقتضاء کند، محاکم وفق ماده ق.آ.د.م و در قالب سازوکاری که در قانون برای اعاده دادرسی تعیین‌شده است می‌تواند مجدداً به موضوع مورد اختلاف رسیدگی کنند؛ اما چنین سازوکاری به‌طور دقیق در مباحث داوری علی‌الخصوص داوری داخلی پیش‌بینی‌نشده است، هرچند که این امر مبتلابه بوده و هرروز جای خالی آن بیشتر احساس می‌شود.

کلیدواژه‌ها

اعاده دادرسی؛ جهات اعاده دادرسی؛ داوری داخلی؛ داوری خارجی؛ رأی داور

مراجع

- آقایی جنت مکان، حسین. (1396). حقوق دادرسی (دادگرانه) عادلانه و منصفانه. چاپ اول. انتشارات جنگل جاودانه.

- اشراقی، لیلا؛ طه، فریده. (1384). دادرسی عادلانه. چاپ اول. انتشارات میزان.

- افتخاری جهرمی، گودرز. (1395). سالنامۀ حقوق بین‌الملل و تطبیقی. چاپ اول. انتشارات گنج دانش و داد آفرین.

- تدین، عباس، باقری نژاد، زینب.(1390). تضمین دادرسی منصفانه در پرتو اصل مشروعیت تحصیل ادله کیفری. مجله تحقیقاتی حقوقی، 14(53)، 242 – 215.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=161596

- جعفری، فریدون. (1390). دیوان کیفری بین‌المللی و جهانی سازی حقوق کیفری. چاپ اول. انتشارات میزان.

- جلالی، محمود؛ زیلابی، سلمان. (1394). اصل استقلال قضایی در دیوان کیفری بین‌المللی. مجله پژوهش های حقوقی، 18(2)، 47 – 23.

http://ensani.ir/fa/article/344907/

- دبیری، محمدرضا. (1395). حقوق بشر از دیدگاه مجامع بین‌المللی. انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. 

- ذاکریان، مهدی. (1388). مفاهیم کلیدی حقوق بشر بین‌المللی. چاپ اول. انتشارات میزان.

- سلیمی، صادق. (1391).جنایات سازمان یافته فرا ملی. انتشارات جنگل. جاودانه.

- سیاه رستمی، هاجر. (1390). قواعد اساسی کنوانسیون های ژنو1949، و پروتکلهای الحاقی. چاپ سوم. انتشارات سرم.

- صابر، محمود. (1388). آیین دادرسی کیفری بین‌المللی. انتشارات دادگستر.

- صانعی، پرویز. (1381). حقوق و اجتماع، رابطه حقوق با عوامل اجتماعی و روانی. انتشارات طرح نو.

- طلعت، آرمین. (1394). حمایت بین‌المللی از حقوق بشر در مخاصمات مسلحانه. چاپ اول. انتشارات شهر دانش.

- عابدینی، عبدالله. (1394). حقوق بین‌الملل کیفری؛ نظریه و رویه. چاپ اول. انتشارات شهر دانش.

فِلک، دیتر. (1395). حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه. ترجمۀ: سید قاسم زمانی و نادر ساعد. چاپ چهارم. انتشارات شهر دانش.

- قاری سید فاطمی، سید محمد. (1390). حقوق بشر در جهان معاصر. مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش.

- قاسمی شوب، احمدعلی. (1383). نگاهی به جایگاه بیگانگان در حقوق بین‌الملل با تأکیدی بر اسناد بین‌المللی حقوق بشر. مجله حقوق بین‌المللی، (31)، 169 – 119.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=50571

- کاسسه، آنتونی. (1388). حقوق بین‌الملل. ترجمه حسین شریفی طرازکوهی. چاپ دوم. انتشارات میزان.

- کلاپهام، اندرو. (1389). مقدمه ای کوتاه بر حقوق بشر. ترجمه مینو آقایی خوزانی. چاپ اول. انتشارات گرایش.

- مرون، تئودور. (1391). مجلۀ حقوقی بین‌المللی. ترجمه پوریا عسکری. انتشارات مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری.

- ممتاز، جمشید؛ قربان نیا، ناصر. (1385). چارچوب هنجاری نظام بین‌الملل حقوق بشر و بشردوستانه. مجله حقوقی نامه مفید، 12(55)، 18 – 3.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=62118

- مهرپور، حسین. (1374). حقوق بشر در اسناد بین‌المللی و موضع جمهوری اسلامی ایران. چاپ سوم. انتشارات اطلاعات.

- مهرپور، حسین. (1378). حقوق بشر و راهکارهای اجرای آن. چاپ اول. انتشارات اطلاعات.

والاس، رِبِکا. (1390). حقوق بین‌الملل. ترجمۀ سید قاسم زمانی. چاپ سوم. انتشارات شهر دانش.

- ، یورگن. (1380). جهانی شدن و آینده دموکراسی، منظومه پساملی. ترجمه کمال پولادی. انتشارات مرکز.

- Bingham, Tom. (2010). The Rule of Law 5 (Citing Judith N. Shklar, political theory and the rule of law), in the rule of law. Oxford University Press.

- Finday, Lorraine. (2009). does the international Criminal Court protect Against Double Jeopardy: An Analysis of Article 20 of the Rome Statute. Journal of International Law & - - Policy, 15(2), 221 – 248. https://researchrepository.murdoch.edu.au/id/eprint/14762/

- Stein, Robert. (2009). Rule of Law: What Does it Mean?. Journal of International Law, 18(250), 1 – 293. https://scholarship.law.umn.edu/mjil/250

- Tiburcio, Carmen. (2001). The Human Rights of Aliens under International and Comparative Law. Vol. 65. Mattinus Nijhoff Publishers.