اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر استرس شغلی، تعارض کار-خانواده و بهزیستی روان شناختی کارکنان شرکت سازه گستر سایپا

فصلنامه روانشناسی سلامت و رفتار اجتماعی

مقاله 6، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آبان 1401، صفحه 81-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/hpsbjourna.2022.1955365.1074

نویسندگان

فرزانه مزینانی¹؛ رویا کوچک انتظار^{* 2}

¹تهران مرکزی

²گروه روانشناسی عمومی-کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز تهران ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روش ذهن آگاهی بر استرس شغلی، تعارض کار-خانواده و بهزیستی روان شناختی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری، کارکنان شرکت سازه گستر سایپا در سال 1398 بودند. از بین آنها 60 نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آموزش ذهن آگاهی و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استرس شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (1993)، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (2000) بود. گروه آزمایش مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر مدل کابات- زین (2015) را هر در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله-ای دریافت نکرد. دوماه پس از اتمام جلسات از هر دو گروه پیگیری انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت ذهن آگاهی بر کاهش استرس شغلی و تعارض کار-خانواده کارکنان و افزایش بهزیستی روان شناختی آنها مؤثر بوده است (05/0>P). به نظر می رسد روش آموزش ذهن آگاهی می تواند به عنوان یک مداخله در حیطه سلامت روانی کارکنان مورد استفاده قرار گیرد و روانشناسان بالینی و مشاران می توانند از این روش برای کاهش استرس شغلی و تعارض کار-خانواده کارکنان و افزایش بهزیستی روان شناختی کارکنان استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

ذهن آگاهی؛ استرس شغلی؛ تعارض کار- خانواده؛ بهزیستی روان شناختی

مراجع