ارائه مدل ارتقای سرمایه مذهبی در ایران بر اساس روش داده بنیاد

مطالعات رفتاری در مدیریت

مقاله 2، دوره 4، شماره 8، مهر 1392، صفحه 20-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حامد شایان^{* 1}؛ محسن عامری²؛ اسماعیل کاوسی³

¹دانش آموخته دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال؛

²استادیار مدیریت، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی و مدیرگروه پژوهشی مطالعات مقایسه ای فرهنگی، پژوهشکده مطالعات میان فرهنکی، دانشگاه

³گروه فرهنگی - برنامه ریزی فرهنگی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به اینکه در ایران، نظام جمهوری اسلامی، بر مبنای ارزش های دینی (اسلام- شیعی) و با هدف رسیدن به تمدن اسلامی شکل گرفته است. در حقیقت به دنبال ایجاد و تقویت سرمایه مذهبی در جامعه است.

با نگاهی به عملکرد کشور ایران در طول چهار دهه گذشته، شاهد میزان رشد و کاهش این سرمایه در عرصه های مختلف بوده ایم، که نشان از وجود مسائلی است که می بایست به صورت علمی مورد پژوهش قرار گیرد. مسئله اصلی این پژوهش ارائه الگوی ارتقاء سرمایه مذهبی در ایران با توجه به شرایط بومی، فرهنگی است

این تحقیق با بررسی نظام مند ادبیات تحقیق و داده های بدست آمده، با مصاحبه با 20 نفر از خبرگان، اندیشمندان حوزه دین، متخصصان دانشگاهی و مسئولین اجرایی فرهنگی کشور در رده های مختلف، با استفاده از روش گلوله برفی و شناسایی و استخراج 286 کُد اولیه در قالب 65 مفهوم و 28 مقوله، با روش داده بنیاد در قالب مدل پارادایمی ارتقاء سرمایه مذهبی در ایران، شامل شرایط علی، مداخله گر، زمینه ای، راهبردها و پیامدها، ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

سرمایه"؛ سرمایه مذهبی"؛ دین"؛ مذهب"؛ گراندد تئوری"

مراجع

اشتراوس انسلم و کوربین جولیت (1385). اصول و روش تحقیق کیفی نظریه مبنایی و شیوه‌ها (بیوک محمدی مترجم)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

ایلچی نژاد محمد، هنر فرشاد، هنر فرهاد. (1398). سرمایه مذهبی: طبیعت، عناصر شکل گیری و اثرات آن. چهارمین کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه دینی.

بوشهری سنگی زاد بابک (1395). ارزیابی تطبیقی وفاداری به مقصد گردشگری مبتنی بر گراندد تئوری (رساله کارشناسی ارشد دانشگاه خلیج فارس بوشهر).

پرویزن مرتضی، وریچ کاظمی عباس (1391). نقش سرمایه مذهبی افراد در تأثیرپذیری از گفتمان تلویزیونی (رساله کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم اسلامی، دانشگاه کردستان).

خان محمدی محسن، عسگری محمد مهدی (1393). تحلیل نظری تاثیرسرمایه مذهبی بر رشد اقتصادی: مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران (رساله کارشناسی ارشد، دانشگده علوم اقتصادی، دانشگاه خوارزمی).

دموری داریوش، طاهری دمنه محسن، کنجکاومنفرد امیررضا (1389). واکاوی نقش مذهب شیعی در آفرینش سرمایه اجتماعی، مطالعات ملی دوره 11.

سپهوند رضا، امیری زینب، فرخی مجتبی، امیری یداله (1395). تأثیر سرمایه مذهبی بر رفتار شهروندی. فصلنامه تخصصی پژوهش‌های مدیریت در ایران.

شهریاری لیلا، (1391). اثر سرمایه مذهبی، درآمد و ثروت برشاخص سلامت، همایش دوسالانه اقتصاد اسلامی دوره 7.

عزتی مرتضی (1387). سرمایه مذهبی و عناصر تشکیل و آثار آن. همایش اقتصاد اسلامی و توسعه، مشهد دانشگاه فردوسی مشهد دانشکده علوم اداری و اقتصادی.

عزتی مرتضی، شفیعی علی (تابستان 1391). برآورد اثر بازار مالی و سرمایه مذهبی بر انفاق در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال دوازدهم، شماره 46،, 63-92.

عزتی مرتضی، نجفی محدثه (تابستان 1391). اثر سرمایه مذهبی و اقتصاد دانایی محور بر گسترش فعالیت‌های بازار قرض الحسنه در ایران، همایش دوسالانه اقتصاد اسلامی دوره 7.

کرسول جان دبلیو (1391). طرح پژوهش: رویکردهای کیفی، کمی و ترکیبی، (علیرضا کیامنش و مریم دانای طوسی، مترجمان)، انتشارات جهاد دانشگاهی.

مرادی، جاجرمی، طاهری پور، (1394). بررسی تأثیر رفتارهای مذهبی بر افزایش سرمایة اجتماعی، پژوهش‌های اجتماعی اسلامیی.

محمودیان مهرداد، عزتی مرتضی. (1392). اثر سرمایه مذهبی برکاهش فقر در ایران. (رساله کارشناسی ارشد، دانشگده علوم اقتصادی، دانشگاه اقتصاد).

مهرگان نادر و دلیری حسن (1389). سرمایه اجتماعی یا سرمایه مذهبی، کدام یک برای اقتصاد مطلوب‌ترند؟، فصلنامه تخصصی معرفت اقتصادی

مهاجری مهدی، حسینی نصب ابراهیم (1391). برآورد اثر سرمایه مذهبی بر رشد اقتصادی استان‌های کشور (رساله کارشناسی ارشد، دانشگده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس).

 

Barker, Michelle (2008) The role of religious capital in relating religion and economic development. Third Sector Review, 14 (1). pp. 1-8.

Ezari M& MozayaniA.h (2016) " Designing an Instrument for Measuring Religious Capital Using the Position Generator Model -A Case Study of PhD students of TarbiatModarres University”, International Journal of Humanities and Social Science Vol. 6, No. 11:245-258

Maselko Joanna & Hughes Cayce ,& Cheney Rose  Soc Sci Med. 2011 Sep; 73(5): 759–767.

Siegel k, Schrimshaw E (2002). The Perceived Benefits of religious and spiritual coping among older adults living with HIV/AIDS. Journal for the Scientific Study of Religion.41(1):91–102