سنجش و ارزیابی شاخص های زیستپذیری در محلات شهری(مطالعه موردی: محله قصردشت شهر شیراز)

سیاست گذاری شهری و منطقه ای

دوره 1، شماره 3، مهر 1401، صفحه 76-92   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا شهریاری^{* 1}؛ پریسا مشک سار²

¹دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان

²استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، مؤسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران

چکیده

در چند دهةاخیر پدیدة تنزّل کیفیت محیطی بر ساختار کهن شهرهای ایرانی سایه افکنده و پایداری درازمدت آن را با خطر مواجه ساخته است.. . هدف پژوهش حاضر سنجش زیست پذیری و مولفه های تاثیر گذار آن بر ساکنین محله قصردشت شهر شیراز میباشد. از این رو پژوهش از حیث هدف کاربردی و روش انجام آن مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است . به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش های اسنادی و میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری ،خانوار های ساکن در محله قصردشت شهر شیراز است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 378 پرسشنامه به عنوان حجم نمونه محاسبه شد . برای سنجش شاخص های زیست پذیری از 18 گویه در قالب 5 مولفه اصلی استفاده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روشهای آماری آزمون T ، ضریب هبستگی پیرسون و روش تحلیل رگرسیون چند متغیره در نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد زیست پذیری در محله قصردشت بالاتر از سطح متوسط قرار گرفته و با توجه به میزان ضریب همبستگی پیرسون در بین متغیر های وابسته مورد مطالعه یعنی مولفه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و زیر ساخت و خدمات همبستگی و رابطه مستقیم معنادار آماری وجود دارد. همچنین نتایج بیانگر آنست که شاخص اجتماعی با میزان بتای 289/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری ساکنین در محله داشته است.

کلیدواژه‌ها

زیست پذیری؛ شیراز؛ کالبدی؛ اجتماعی

مراجع

Abdollahi, A., Hassanzadeh, M. (2017). Identification and Prioritizing Building Indices of Urban Planning in Urban Life Capability (Case Study: Four Regions of Kerman). Journal of Urban Social Geography, 3(4), 103-123.(in Persian)

Ahadnejhad Roshti, M., Sajadi, J. (2019). Evaluation of urban livability indicators, case study: Zanjan city region. Regional Planning marvdasht, 9(34), 132-148. (in Persian)

Akbari, M., Boostan Ahmadi, V., Moosavi, C., Hajipoor, N. (2018). Assessment of the Livability of Metropolitan Areas of Shiraz from the Perspective of Citizens. Social Development & Welfare Planning, 10(37), 124-154. (in Persian)

Bandarabad, A., Ahmadinezhad, F. (2014). Assessment of quality of life with emphasis on the principles of habitable cities in the region 22 of Tehran. Journal of Urban research and planing, Marvdasht , 5(16), 55-74. (in Persian)

Blassingame, L., (1998),"Sustainable cities: oxymoron, utopia, or inevitability?" Social Science Journal, 35: 1-13.

Cedar Hill muni ci pality (2008), city of cedar Hill comprehensives plan2008 chapter 5: livability, pp. 5-1 to 5-2.

Dajian, P., & Peter, R. P. (2010). World Expo and urban life quality in Shanghai in terms of sustainable development. Chinese Journal of Population, Resources and Environment, 4(1), 247-67.

Economist, (2011). Liveanomics Urban liveability and economic growth. Economist Intelligence Unit.

Irandoost, Kyomarth, Isa Lu, Ali Asghar. and Shah Moradi, Behzad, (2014). Livability index in urban environments (case study: the central part of the holy city of Qom), Journal of Urban Economics and Managemen, 4(13), 101-118. (in Persian)

Ismaili, Ali Akbar, Akbari Majid (2016). Interpretive structural modeling of factors affecting the livability of Tehran metropolis, The Journal of Spatial Planning , (1), 1-31. (in Persian)

Knox, P.L. (2011). Cities and design. Abingdon: Routledge.

Larice, Michael. (2005) Great Neiborhoods: The Livability and morphology of High density neighborhoods in Urban North America, Doctor of Philosophy in City and Regional Planning, University of California, Berkeley.

Lau Leby, J. Hariza Hashim, A. (2010). Liveability Dimensions and Attributes: Their Relative Importance in the Eyes of Neighbourhood Residents. Journal of Construction in Developing Countries, 15(1): 67–91

Leby, J. L. & Hashim, A. H., )2010(. “Liveability Dimensions and Attributes: Their Relative Importance in the Eyes of Neighborhood Residents”, Journal of Construction in Developing Countries, 12 (1), 76–31,

Liveability ranking and overview, London, England.

Mohammadi, J., Warsi, H. R., Mousavi Noor .S.A. (2015), evaluation and analysis of the livability components of Tehran metropolis, scientific-research and international quarterly of the Iranian Geography Association, 14(51), 228-258.(in Persian)

Norris, Tyler and Mary Pittman (2000) “the health community’s movement and the coalition for heal their cities and communities”, public health reports 115: 118-124

Parikhah Zarmehr, Bandarabad Alireza, Saidnia Ahmed, (2013), measuring satisfaction with the quality of life based on the principles of urban livability (case example: Mordestan neighborhood) of the international conference of Niarsh city of Paya. (in Persian)

Parizadi T, Bigdeli L.(2016). Viability assessment in district 17 of Tehran Municipality. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards , 3 (1),:65-90. (in Persian)

Perogordo, M. D., (2007) The Silesia Megapolis, European Spatial Planning.

Qasimpour Arash, Amjadi Melai Alireza, livability of urban spaces, Sokhnoran Publications, 2016. (in Persian)

Radcliff, B. (2001). Politics, markets and lifesatis faction: the Political economy of human happiness, American Political science Review.

Saitluanga, B. L. (2014). Spatial pattern of urban livability in Himalayan Region: A case of Aizawl City, India. Social Indicators Research, 117(2), 541-559.

Saitluanga, B. L., 2014, Spatial Pattern of Urban Livability in Himalayan Region: A Case of Aizawl City, India, Social Indicators Research, Vol. 117, No. 2, PP. 541-559.

Salarimoghadam, Z., Ziari, K., Hataminejad, H. (2019). Evaluation of Urban Livability in Neighborhoods of District 15 of Tehran metropolis.journal of Sustainable city, 2(3), 41-58. (in Persian)

Sasanpour F, Alizadeh S, Aarabi Moghadam H.(2018). Investigating the Feasibility of Urumia Urban Areas Livability using RALSPI Model. Journal of Applied researches in Geographical Sciences,18 (48),pp :241-258.(in Persian)

Sasanpour, F., Tavalaei, S. & Jafari Asadabadi, H. (2015). Study of Urban Livability in Twenty-two Districts of Tehran Metropolitan. Regional Planning, 5(18), 27-42. (in Persian)

Schuessler et al, Irene (2005), Urban environmental quality and human well- being Towards a conceptual frame work and demarcation, Land Scape and urban planning. Sun. Greer

Senlier, N., Yildiz, R., & Aktaş, E. D. (2009). A perception survey for the evaluation of urban quality of life in Kocaeli and a comparison of the life satisfaction with the European cities. Social Indicators Research, 94(2), 213-226.

Shakoor, A., abdolahzade fard, A., khorshidi, R. (2018). The influence of Physical Structure on social correlation formation (Case Study: Ghasrodasht Neighborhood, Shiraz) . Journal of Urban research and planing, Marvdasht , 9(33), 85-96. (in Persian)

Shamaei, A., Sasanpour, F., Soleimani, M., Ahadnejad, M., Heidari, T. (2016). The Analysis of Livability in Urban Distressed Areas: old textures of Zanjan (A Case Study). Human Geography Research, 48(4),783-799. (in Persian)

Soleimanimoghadam, P., Ghandhari, M., Piri, F. (2019). Analysing livabilty and vitality of urban eroded sturctures (A Case study of Ameri neighborhood of Ahvaz. Urban Structure and Function Studies, 5(17), 93-114. (in Persian)

Southworth, M. (2004),Measuring the Livable City, Built Environment. The Economist Intelligence Unit (2015).

The Economist Intelligence Unit (2015). Liveability ranking and overview, London, England.

Timmer, V and Seymoar, N.K. (2006) The Livable City, The World Urban Forum 2006, vancouver Working Group Discussion paper2.

Victorian, C., & Efiiciency, C. (2008) “A State of Liveability: An in Inquiry in to enhancing Victoria’s Liveability”, Final Report. p. 10.

Wheeler (2001), Planning Sustainable and livability cities, Stephen. www.camsys.com/kb experts-livability. Htms