تحلیلی مقایسه ای بررابطه انسان ومحیط با تکیه برالگوهای نوظهور رفتاری در قرارگاههای رفتاری جمعی جدید و قدیمی(نمونه مطالعاتی: فروشگاه زنجیره ای رفاه و بازار سنندج)

مطالعات بین رشته ای در تعالی معماری و شهرسازی

دوره 1، شماره 1، شهریور 1401، صفحه 83-101   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jisaud.2022.694842

نویسندگان

سارا جلالیان^{* 1}؛ امید دژدار²؛ نریمان ذوالفقارنسب³

¹استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]

²استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

³پژوهشگر دکتری، گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

چکیده

محیط می تواند خاستگاه ادراک، بازشناسی، اثرگذاری و رفتار فضایی باشد. گروه های مختلف استفاده کننده از فضاهای جمعی دارای نیازها و الگوهای رفتاری و بسترساز قرارگاه های رفتاری مختلفی هستند. با در نظر داشتن دوگانه کالبد و رفتار جاری در قرارگاه های رفتاری، همچنین با توجه به تاثیر مولفه های فرهنگی و تغییر برخی از آنها در طول دوره های زمانی، چهارچوب ادراکی انسان و نهایتا نوع رفتار نیز تغییر می یابد، این امر منجر به ظهور الگوهای رفتاری نو در استفاده از فضا های کالبدی به جا مانده از قبل و نهایتا تغییر شکل کالبد میگردد.
هدف این پژوهش بازشناسی و مقایسه مهمترین الگوهای رفتاری مشترک در بازار قدیمی و فروشگاه زنجیره ای رفاه سنندج در قرارگاههای رفتاری غیر همسان است. رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و در دو مرحله انجام شده است؛ مرحله اول مروری بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش است که داده ها با روش اسنادی گردآوری شده است، در مرحله دوم مطالعات میدانی با رویکرد کیفی، روش مطالعه موردی در تلفیق با روش مردم نگاری انجام شده است. در بخش هایی از پژوهش راهبرد علی- مقایسه ای مورد استفاده قرار گرفته است. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و میدانی است. نتایج نشان دهنده تاثیر عوامل همساخت بر ایجاد الگوهای جدید رفتاری در استفاده از فضاهای جمعی فروشگاهی می باشد؛ فروشگاههای زنجیره ای در مقایسه با بازار، مکان هایی با اجتماع پذیری کم، نفوذپذیری پایین، تمرکز پذیری زیاد، بی هویتی فضا و دارای ناپایداری در برخی فعالیت ها، عدم برخورداری از مقیاس های انسانی مناسب و فاقد عوامل موثر در تحریک حواس پنجگانه هستند.

کلیدواژه‌ها

رفتار؛ الگو های نوظهور؛ قرارگاه؛ فروشگاه زنجیره ای؛ بازار

مراجع