شناسایی ابعاد و مولفه های برنامه جانشینی: یک مطالعه مروری

فصلنامه منابع انسانی تحول آفرین

دوره 1، شماره 3، آبان 1401   

نوع مقاله: مروری

نویسنده

سعید کوزه گران بجستانی^*

دکتری مدیریت منابع انسانی، گروه مدیریت، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران

چکیده

زمینه و هدف: سازمان های موفق، فرآیند استعدادیابی و پرورش مدیران را در قالب برنامه جانشینی، به مثابه یک فعالیت حیاتی و ضروری برای تداوم موفقیت شان مطرح می کنند. اگرچه در مورد برنامه جانشینی، مدل هایی از جنبه های گوناگون طراحی شده است، هدف این مطالعه مروری، شناسایی ابعاد و مولفه های برنامه جانشینی می باشد.
روش بررسی: یک بررسی نظام مند بین سال های 1387 تا1401 و سال های 2000 تا 2022 انجام شد. از تعداد 193 مقاله در حوزه جستجو، 65 مورد حذف شد و عناوین 128 مورد بررسی شدند. از این میان، 117 مقاله عنوان تخصصی داشتند و 81 مقاله (27 مقاله فارسی و 54 مقاله انگلیسی)، برای شناخت ابعاد و مولفه های برنامه جانشینی مورد مطالعه همه جانبه قرار گرفت.
یافته ها: بررسی این مطالعه نشان داد 4 بعد و 15 مولفه نقاط مشترک مقالات مورد بررسی بود. این مطالعه مروری نشان داد بعد حمایت و پشتیبانی سازمانی، بعد برنامه ریزی استراتژیک در برنامه جانشینی، بعد شناسایی استعدادها و تشکیل خزانه استعدادها، و بعد آموزش و بهسازی استعدادها، از ابعاد مهم برنامه های جانشینی می باشند.
نتیجه گیری: برنامه جانشینی، راهکاری اثربخش برای تامین افراد شایسته در سازمان‌ها محسوب می شود و این راهکار زیرساخت لازم را برای تامین پست های کلیدی سازمان‌ها فراهم می کند. از این رو سازمان ها، باید اجرای برنامه جانشینی را در اولویت کار خود قرار دهند و با تمرکز بر ابعاد معرفی شده، زمینه را برای عملیاتی کردن آن فراهم سازند.

کلیدواژه‌ها

جانشینی؛ برنامه جانشینی

مراجع