بررسی شاخص‌های رشد و رنگریزه‌های گیاه حسن یوسف (Solenostemon scutellarioides L.) به کاربرد بیوچار در بستر کشت

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 3، دوره 17، شماره 3، دی 1401، صفحه 24-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سهیلا کشاورز کلهری¹؛ علیرضا لادن مقدم^{* 2}

¹کارشناسی‌ارشد، گروه علوم باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

²دانشیار، گروه علوم و مهندسی باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی شاخص‌های رشد و رنگریزه‌های گیاه حسن یوسف (Solenostemon scutellarioides L.) به کاربرد بیوچار در بستر کشت بصورت طرح آماری کاملاً تصادفی با 5 تیمار، 3 تکرار و هر تکرار حاوی 3 گیاه، در مجموع 45 گلدان حسن یوسف طراحی و انجام شد. تیمارها شامل بیوچار با چهار سطح 10، 20، 40 و 60 گرم در کیلوگرم وزن خاک و گلدان بدون بیوچار بعنوان شاهد، بود. برای انجام تحقیق، ابتدا نشاءهای حسن یوسف در مرحله 6 برگی در گلدان حاوی بستر کشت رایج که با توجه به تیمارها به آن بیوچار (به نسبت صفر، 10، 20، 40 و 60 گرم در کیلوگرم وزن خاک) اضافه گردید، انتقال داده شد. گلدان‌ها در گلخانه‌ای تجاری در شهرستان پاکدشت با میانگین دمای حدود20 تا 25 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی حدود 60 تا 70 درصد و شدت نور حدود 15 تا 20 میکرومول بر متر مربع در ثانیه نگهداری شدند. سپس در مرحله مناسب انتقال به بازار، حدود 30 روز پس از انتقال قلمه‌ها، صفات مورد نظر ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین وزن تر و خشک گیاه و ارتفاع گیاه در تیمار بیوچار 60 گرم در کیلوگرم وزن خاک، بیشترین تعداد برگ، محتوای آنتوسیانین و کلروفیل کل برگ در تیمار بیوچار 40 گرم در کیلوگرم وزن خاک و بیشترین و کمترین درصد نشت یونی غشاء سلول به ترتیب در تیمارهای شاهد و بیوچار 60 گرم در کیلوگرم وزن خاک، بود. بنابراین با توجه به نتایج می‌توان کاربرد بیوچار با غلظت‌های 40 و 60 گرم در کیلوگرم وزن خاک را برای بهبود شاخص‌های رشد و رنگریزه‌های گیاه حسن یوسف توصیه نمود

کلیدواژه‌ها

آنتوسیانین؛ بیوچار؛ حسن یوسف؛ کلروفیل کل

مراجع

1) احمدی، ی و. م، خوشخوی. 1394. اثر بیوچار روی رشد گل میخک باغچه‌ای (.Dianthus prlumarius L). نهمین کنگره علوم باغبانی ایران.

2) حسین‌نژاد میر، ا.، هاشمی گرم‌دره، س ا.، لیاقت، ع م.، کریمی، س و. ف، عباسی. 1400. اثر بیوچار ذرت علوفه‌ای و کود اوره بر ویژگی‌های شیمیایی خاک و عملکرد فلفل دلمه‌ای تحت شرایط گلخانه. مجله مدیریت آب و آبیاری. 11(3): 606-593.

3) خالقی‌گزیک، س.، صفاری، و ر و. ش، دانشور. 1399. بررسی اثرات بیوچار بر پارامترهای رشدی گیاهان آپارتمانی. هفتمین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم کشاورزی و منابع طبیعی ایران.

4) زعفریان، ف.، اکبرپور، و.، حبیبی، م و. م، کاوه. 1398. تأثیر بیوچار و کودهای زیستی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و محتوای عناصر غذایی نعناع فلفلی. مجله به‌زراعی کشاورزی. 21(4): 422-407.

5) عباس‌پور، ف.، اصغری، ح ر.، رضوانی‌مقدم، پ.، عباسدخت، ح.، شباهنگ، ج و. ع، بیگ‌بابایی. 1398. تاثیر بیوچار بر حاصلخیزی خاک و کارایی مصرف آب در سیاه دانه (Nigella sativa L.) تحت شرایط تنش خشکی. مجله پژوهش‌های زراعی ایران. 17(1): 52-39.

6) عرب‌بافرانی، ز.، قانعی‌بافقی، م ج و. م، شیرمردی. 1399. اثر بیوچار ضایعات شاخ و برگ درخت پسته بر خصوصیات رشدی گیاه گلرنگ. نشریه مدیریت خاک و تولید پایدار. 10(3): 94-73.

7) فخرآبادی، ح و. م، خوش‌سیمای چنار. 1400. اثر کم‌آبیاری و بیوچار بر روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی ریحان. نشریه آبیاری و زهکشی ایران. 15(4): 954-941.

8) قاسمی‌قهساره، م و. م، کافی. 1386. گلکاری علمی  عملی. انتشارات گلین. 335 صفحه.

9) Arnon, D I. 1949. Copper enzymes in isolated chloroplasts. Polyphenoloxidase in vulgaris. Plant Physiol, 24(1):1–15.

10) Celicel, F G. and M S, Reid. 2002. Postharvest handling of stock (Matthiola incana), Hort. Sci, 37: 144-147.

11) Dole, J M. and F H, Wilkins. 1999. Floriculture, principles and species, Prentice Hal, 613p.

12) Hejazi Zadeh, A., Gholam AliZadeh Ahangar, A. and M, Ghorbani. 2016. Effect of biochar on leadand cadmium uptake from applied paper factory sewage sludge by sunflower (Heliantus annus L.). Water and Soil Science, 26(2): 259-271.

13) Kharea, P., Dilshada, U P., Routb, K., Yadava, V. and S, Jaina. 2013. Plant refuses driven biochar: Application as metal adsorbent from acidic solutions. Arabian Journal of Chemistry, 226: 1-10.

14) Meng, X. and X, Wang. 2004. Relation of flower development and anthocyanin accumulation in Gerbera hybrida. Hort. Sci. Biotech. 79 (1): 131-137.

15) Mukherjee, A. and A R, Zimmerman. 2013. Organic carbon and nutrient release from a range of laboratory-produced biochars and biochar-soil mixtures. Geoderma, 193(1): 122- 130.

16) Singh, A. Kumar, J. and P, Kumar. 2008. Effect of plant growth regulators and sucrose on post harvest physiology, membrane stability and vase life of cut spikes of Gladiolus, J. Plant Growth Regul, 55: 221-229.