تبیین مدل تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش ایران

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 21، شهریور 1402، صفحه 173-183   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

کژال شهریاری¹؛ یحیی داداش کریمی^{* 2}؛ کاوه تیمور نژاد³؛ داریوش غلام زاده³

¹دانشجوی دکترای مدیریت دولتی ، واحد بناب ، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب،ایران

²گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب،ایران

³گروه مدیریت دولتی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین مدل تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش ایران می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی، و از حیث روش، توصیفی- همبستگی می‌باشد. جامعة آماری پژوهش دربرگیرندة کلیه کارکنان ستادی سازمان آموزش و پرورش، به تعداد 200 نفر است که از این تعداد 132 نفر به عنوان نمونة آماری براساس جدول مورگان برآورد و به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه محقق‌ساخته جمع‌آوری شدند. شاخص‌ها و گویه‌های تعالی سرمایه انسانی با استفاده از مدل معادلات ساختاری آزمون شدند. بررسی شاخص‌های برازش مدل حاکی از آن است که مدل ساختاری پژوهش از وضعیت برازشی مناسبی برخوردار است. طبق یافته‌های پژوهش اعتبار کل شاخص‌ها و گویه‌های تعالی سرمایه انسانی مورد تأیید قرار گرفت. و نتایج نشان داد مقدار t شاخص‌های تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش ایران بیشتر از مقدار بحرانی آن در سطح 5 صدم (96/1) قرار دارد و لذا اعتبار شاخص‌ها و گویه‌های تعالی سرمایه انسانی مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج نشان داد که از نظر بیشترین تاثیر خرده مقیاس تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش متعلق به مولفه‌های مولفه محتوایی (دانشی-شناختی) و فردی (روانشناختی) با مقادیرتاثیر 730/0 و 710/0 بر تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش می باشد. و کمترین اثر مستقیم تعالی سرمایه انسانی در آموزش و پرورش مربوط به مولفه فراشناختی 350/0 می باشد.

کلیدواژه‌ها

تعالی؛ سرمایه انسانی؛ آموزش و پرورش؛ مدل معادلات ساختاری

مراجع

اسحاقیه فیروزآبادی، امیراحسان؛ اسلامی، حسین و همتیان، هادی. (1400). بررسی تأثیر مهارت‌های آینده‌پژوهی در تعالی منابع انسانی (شرکت‌های کاشی و سرامیک استان یزد). فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، 31(125)، 55-67.

اسحاقیه فیروزآبادی، امیراحسان؛ اسلامی، حسین و همتیان، هادی. (1400). طراحی مدل ارزیابی عوامل مؤثر در تعالی منابع انسانی با رویکرد پویایی‌شناسی‌های سیستم (مورد مطالعه: صنایع کاشی و سرامیک استان یزد). فصلنامه مدیریت فردا، 66(1400)، 55-67.

افضلی، علی‌اکبر؛ میریوسفی، سید جلیل و نژادسجادی، سید احمد. (1400). تبیین نقش میانجی مدیریت راهبردی منابع انسانی در ارتباط بین خودرهبری و سرمایة انسانی گروه‌های علوم ورزشی دانشگاه‌های دولتی. فصلنامه رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، 9(34)، 44-27.

بنیادی، پروین؛ ساکی، رضا و فضل‌اللهی قمشی، سیف الله. (1400). شناسایی عوامل موثر بر تعالی منابع انسانی در آموزش‌وپرورش (معلمان مقطع ابتدایی). فصلنامه جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 14(1)، 341-332.

بهرامی، سوسن و جعفری هرندی، رضا.(1396).شاخص های سرمایه انسانی و جو سازمانی نوآورانه در آموزش عالی،دهمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و هفتمین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری های باز،تهران،،،https://civilica.com/doc/737743. 

چهاردولی، عباس و یوسف‌وند، مهدی. (1399). طراحی مدل برای توسعه بهتر سرمایه‌های انسانی مبتنی بر نیازهای خودتعیین‌گری و آموزشی دانشجویان (موردمطالعه: دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی). فصلنامه توسعه آموزش جندی شاپور اهواز، 11(3)، 398-410.

رجائی، زهرا؛ بنی هاشمی، سید علی و خنگی، فرشته. (1400). تأثیر سرمایه‌های انسانی، معنوی و روان‌شناختی بر تعالی سازمانی. فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی، 16(1)، 7-32.

رمضانی، رضا و نجاری، رضا. (1401). طراحی الگوی تعالی سازمان آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی (مورد مطالعه: سازمان آموزش و پرورش مشهد خراسان رضوی. فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، 10(2)، 63-74.

زمانیان، علی‌رضا؛ جهانگیرفرد، مجید و حاج‌علیان، فرشاد. (1400). خوشه‌بندی مدیران صنعت گاز ایران و اولویت‌بندی شایستگی‌های مدیران مبتنی بر نتایج ارزیابی مدل تعالی سازمانی با رویکرد هوش مصنوعی. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 8(31)، 51-80.

سلگی، زهرا؛ وحدتی، حجت؛ موسوی، سید نجم الدین و نظرپوری، امیرهوشنگ. (1400). طراحی الگوی تعالی منابع انسانی ناب؛ مبنایی جهت سنجش درجه نابی منابع انسانی در بخش دولتی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، 25(1)، 74-93.

سیدنقوی، میرعلی؛ واعظی، رضا؛ قربانی‌زاده، وجه‌الله و افکانه، محمد. (1397). الگوی تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران. فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، 6(2)، 11-26.

علی‌زاده، مهدی. (1398). آسیب‌شناسی مدیریت منابع انسانی ناجا براساس مدل تعالی منابع انسانی. فصلنامه منابع انسانی ناجا، 13(55)، 9-31.

قنبری نصرآبادی، احمدرضا؛ رشیدی، محمدمهدی و تقسیمی، جمشید. (1398). تدوین بسته آموزشی سرمایة روان‌شناختی براساس ارزش‌های اسلامی و میزان تأثیر آن بر تعالی سازمانی کارکنان شهرداری اصفهان. فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 20(1)، 92-100.

معجونی، حسین؛ اردلان، محمدرضا؛ قنبری، سیروس و افضلی، افشین. (1400). بررسی رابطۀ رهبری سطح پنج و توانمندسازی ساختاری با تعالی سازمانی مدارس به ‌واسطۀ نقش میانجی توانمندسازی روان‌‌شناختی معلمان. فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، 32(4)، 97-118.

موذن جمشیدی، میر هادی. (1398). شناسایی شایستگی‌های کلیدی مدیران در راستای تحقق تعالی منابع انسانی در شرکت‌های تولید لوازم خانگی. فصلنامۀ مطالعات منابع انسانی، 9(1)، 1-24.

یحیی‌پور، محسن؛ طبری، مجتبی؛ مهرآرا، اسداله؛ باقرزاده، محمدرضا و بالوئی جامخانه، عزت‌الله. (1401). طراحی مدل تعالی مدیریت منابع انسانی سبز در شرکت‌های توزیع نیروی برق شمال کشور. فصلنامه پژوهش‌های اخلاقی، 12(4)، 287-304.

یعقوبی، نورمحمد و مرادزاده، عبدالباسط. (1398). بررسی رابطه تامین نیازهای برتر با تعالی منابع انسانی در شهرداری زاهدان. فصلنامه مدیریت شهری، 54(1398)، 79-96.

یعقوبی‌پور، علی و جعفری، علی. (1399). الگوی تعالی منابع انسانی فرودگاهی (رویکرد تطبیقی). فصلنامه تعالی منابع انسانی، 1(2)، 67-44.

یاراحمدی، محسن. الماسی­، محمدرسول. (1396). ارزیابی وضعیت حکمرانی در سازمان­های­ دولتی (مورد مطالعه استان کرمانشاه). اولین همایش بین­المللی برنامه­ریزی اقتصادی، رویکردها و کاربردها ، توسعه پایدار و متوازن منطقه­ای (ص1-4)، سنندج، 13 و 14 اردیبهشت، دانشگاه کردستان.

Abu-Rumman, A. (2021). Transformational leadership and human capital within the disruptive business environment of academia. World Journal on Educational Technology: Current Issues, 13(2), 178-187.‏

Anwar, G. Abdullah, N. N. (2021). The impact of Human resource management practice on Organizational performance. International journal of Engineering, Business and Management, 5(1), 35-47.

Arbab, A. M. Mahdi, M. O. S. (2018). Human resources management practices and organizational excellence in public orgnizations. Polish Journal of Management Studies, 18(2), 9-21.

Hanushek, E. (2013). Economic Growth in Developing Countries: The Role of Human Capital, 10 (2013), 1-30.

Gruzina, Y., Firsova, I., & Strielkowski, W. (2021). Dynamics of human capital development in economic development cycles. Economies, 9(2), 1-18.

Kucharíkováa, A. Tokaríkováa, E. Blaškováa, M. (2015). Human Capital Management  Aspect of the Human Capital Efficiency in University Education, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 177 (2015), 48-60.

Margherita, A. (2022). Human resources analytics: A systematization of research topics and directions for future research. Human Resource Management Review, 32(2), 1-10.

Okunade, S. Alimi, A. Olayiwola, S. (2022). Do human capital development and globalization matter for productivity growth? New Evidence from Africa. Social Sciences & Humanities Open, 6(1), 1-9

Zeynalli, L. (2021). Assessment of the Current State of Stimulatıon of Human Capital Development in Industry in the Republıc of Azerbaijan. Ukrainian Policymaker, 9(2021), 111-125.