کاربرد روش های زمین آماری در هیدروپلتیک رودخانه های مرزی نمونه موردی : رود تجن ، سرخس

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 15، شماره 31، بهمن 1398، صفحه 152-170   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسندگان

پروین کهربائیان¹؛ ابوالفضل بهنیافر^{* 2}

¹مربی گروه ریاضی و آمار، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

²دانشیار گروه جغرافیا، واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده

      استفاده از متدهای زمین آماری (ژئواستاتیکال) در سنجش رفتار رودخانه ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد، زیرا از مشکلات هیدروپلتیکی مربوط به تغییرات مرزی می کاهدو می توان بر اساس این مدل های آماری بستر قبلی رودهای مرزی را بازسازی نمود. از آنجا که بستر رودخانه ها دینامیکی بوده و شهرهای مرزی آسیب های زیادی از سیلاب های این تغییر بستر می بینند، ضروری است که به مسئله تغییرات بستر رودهای مرزی توجهی اساسی مبذول شود. در واقع تثبیت مرزهای رودخانه ای نیازمند استفاده از مدل های علمی مناسب و یک مدیریت محیطی قوی است از آنجا که طبق نظریه قطب رشد ، شهرهای مرزی کمترین بهره مندی از درجه توسعه یافتگی را دریافت می کنند ، بایستی نوع نگرش به رودهای مرزی تغییر کند.  فرایندهای مآندرشدگی و سینوسی شدن بستر رودها، می تواند سریعأ خط مرزی را تغییر داده و منجر به مناقشات هیدروپلتیکی و ژئوپلتیکی و حتی نظامی می گردد . پژوهش حاضر به بررسی کاربرد تکنیک های زمین آماری در بستر هریرود پرداخته و از نتایج آن می توان برای سایر رودهای مرزی مانند  سومبار و اترک استفاده نمود. روش تحقیق از نوع تجربی و تحلیل بوده و نتایج نشان داد که درجه سینوسی شدن و طول قوس بستر تجن بیشتر از حد استاندارد آن بوده است. 

کلیدواژه‌ها

متدهای زمین آماری؛ درجه سینوسی شدن؛ تغییر بستر رودخانه مرزی؛ تجن سرخس