بررسی تجارب روان‌شناختی دختران نوجوان سوگوار مادر: یک مطالعه کیفی

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

دوره 19، شماره 73، مهر 1401، صفحه 51-64   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

ماهرخ ابدالی آقاگلی¹؛ آزاده امینی‌ها^{* 2}

¹کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

²استادیار گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

چکیده

هـدف ایـن پژوهـش بررسـی تجـارب روان‌شـناختی دختـران نوجـوان سـوگوار مـادر بـود. در راسـتای ایـن هـدف، داده‌هـای مـورد نیـاز از طریـق پژوهـش کیفـی و طـرح پدیدارشناسـی در سـال 99-1398 از طریـق روش نمونه‌بـرداری هدفمنـد و نظـری به‌دسـت آمـد. تعـداد 12 شـرکت‌کننده دختـر نوجـوان بیـن سـنین 13 الـی 18 سـال سـاکن شـهر تهـران انتخـاب شـدند و تـا رسـیدن بـه اشـباع نظـری، رونـد نمونه‌بـرداری ادامـه یافـت. داده‌هـای حاصـل بـا اسـتفاده از مصاحبـه عمیـق نیمه‌سـاختاریافته جمـع‌آوری و پـس از پیاده‌سـازی، در نهایـت بـرای تحلیـل آنهـا از روش تحلیـل مضمـون اسـتفاده شـد. یافته‌هـای حاصـل از مصاحبه‌هـا در4 مضمـون فراگیـر (بُعـد روانشـناختی، بُعـد اجتماعـی، مدیریـت و راهبردهـا و پیامدهـا) و 10مضمـون سـازمان‌دهنده و 47 مضمـون پایـه طبقه‌بنـدی شـد. نتایـج ایـن پژوهـش نشـان داد واکنش‌هـای روان‌شـناختی شناسـایی شـده در دختـران نوجـوان سـوگوار مـادر همگـی دال بـر ایجـاد نشـانه‌هایی از افسـردگی اسـت و توجـه بـه ملاحظه‌هـای اجتماعـی ـ فرهنگـی و حمایـت اجتماعـی و عاطفـی نوجوانـان سـوگوار در تعدیـل علایٔـم سـوگواری مؤثـر اسـت.

کلیدواژه‌ها

پژوهش کیفی؛ تجارب روان‌شناختی؛ سوگ؛ نوجوان

مراجع

Barnard, A. (2019). Grief counselling and grief thera- py: A Handbook for the Mental Health Practitioner, J. William Worden. The British Journal of Social Work, 49(6), 1692–1694.

Brewer, J. D., & Sparkes, A.C. (2012). Young people living with parental bereavement: Insight from an ethnographic study of a UK childhood bereave- ment service. Social Science & Medicine, 72(2), .283-290

Cerel, J., Fristad, M., Verducci, J., & Weller, E. (2006). Childhood Bereavement Psychopathology in the two Years post Parental Death. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psy- chiatry, 45(6), 681-690.

Eslahkar, S., Andabil, S. F., & Masumi, R. (2019). Longitudinal study of coping in mothers of chil- dren with cancer during grieving process. Journal of Thought & Behavior in Clinical Psychology, 13(50), 27-36. [In Persian].

Esmaeilpour, Kh., & Moradi, Sh. B. (2015). The sever- ity of grief reactions following death of first-grade relatives. Iranian Journal of Psychiatry and Clini- cal Psychology, 20(4), 363-371. [In Persian].

Garrusi, S., Khajeh, R., & Garrusi, B. (2014). Under- standing bereaved people of the phonemoment of death. Bioethics Journal Quarterly, 4(14), 167-191. [In Persian].

Harwood, D., Hawton, K., Hope, T., & Jacoby, R. (2002). The grief experiences need of bereaved rel- atives and friends of older people dying through su- icide: A descriptive and case control study. Journal of Affective Disorder, 72(2), 185-194.

Kalantari, M., Fattahi, R., & Aghaei, A. (2015). Grief and bereavement in children and adolescents. Teh- ran: Arjmand Pub. [In Persian].

Leghton, Sh. (2008). Bereavement therapy with ado-

lescents: facilitating a process of spiritual growth.

Journal of Child and Adolescent Psychiatry Nurs- ing, 21(1), 24-34.

Mohammadpour, A. (2009). Quality assessment in qualitative research: Principles and strategies of validation and generalizability. Social Sciences, 28, 73-106. [In Persian].

Naomi, M., Simon, M., Katherine. Sh., Charles, F., Reynolds. S. J., Christine. M., Sidney. Z., Natalia. S., Donald. J., Robinaugh. M., Julia. S., & Barry. L. (2020). Commentary on evidence in support of a grief‐related condition as a DSM diagnosis. Offi- cial Journal of the Anxiety and Depression Associ- ation of America, 37(9), 945.

Nikoogoftar, M., & Mirghafari, S. (2020). The rela- tionship of social health and psychological capital of parents with adolescents’ prosocial behavior: The mediating role of empathy. Journal of De- velopmental Psychology: Iranian Psychologists, 17(65), 95-107. [In Persian].

Perng, R., & Renze, S. (2018). Identifying and treating complicated grief in older adults. The Journal for Nurse Practitioners, 14(4), 289-295.

Perschy, M. Kelly. (2003). Helping teens work through grief. Translated by M. Gharaei & A. Mirzaei. Teh- ran: Ghatreh Pub. [In Persian].

Rafiee Ardestani, M., Eskandari, H., Borjali, A., & Farrokhi, N. (2018). Reaction to loss among young generation of Tehran’s population: A quali- tative study. Journal of Research in Psychological Health, 12(3), 66-81. [In Persian].

Simon, M. (2013). Treating complicated grief. Ameri- can Medical Association, 310(4), 416–423.

Stroebe, M. S., Schut, H., & Stroebe, W. (2007). Health outcomes of bereavement. The Lancet, 370(9603), .1960-1973

Worden, J. W., & Silverman, P.R. (1996). Parental death and adjustment of school-age children. Ome- ga Journal, 33(2), 91-102.