اثربخشی روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خودتنظیمی و نشانه های اختلالی نوجوانان مبتلا به استرس پس از سانحه

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

دوره 13، شماره 39، اسفند 1400، صفحه 39-52   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سیران حشامی¹؛ شکوه السادات بنی جمالی^{* 2}؛ شیرین کوشکی³؛ جواد خلعتبری⁴؛ بیتا نصرالهی⁵

¹دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

²دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه الزهرا، گروه روانشناسی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).

³دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، گروه روانشناسی، تهران، ایران.

⁴دکتری تخصصی روانشناسی، دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه روانشناسی، واحد تنکابن، رشت، ایران.

⁵دکتری تخصصی روانشناسی، استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه روانشناسی، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش بر خودتنظیمی و کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه و مقایسه این دو روش در نوجوانان بود. از جامعه آماری مشتمل بر تمامی دانش‌آموزان شهرستان سرپل ذهاب که در زلزله سال 1396 در این شهر حضور داشتند، تعداد 30 نفر نوجوان واجد ملاک‌های تشخیصی اختلال استرس پس از سانحه بر اساس طبقه‌بندی راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویراست پنجم، با استفاده از طرح شبه آزمایشی شامل پیش‌آزمون _ پس‌آزمون و پیگیری و بهره گیری از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس به مقیاس شهروندی می‌سی‌سی‌پی (1988) و پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد (1995) پاسخ دادند. اطلاعات با بهره‌گیری از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌ و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر خودتنظیمی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مؤثر بوده است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که روش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کاهش نشانه‌های نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

ذهن آگاهی؛ استرس؛ خودتنظیمی؛ استرس پس از سانحه؛ نوجوانان

مراجع