بررسی تأثیر سوگیری رفتاری خودکنترلی بر رفتار مالی و رفاه مالی از طریق نقش تعدیل‌گر سواد مالی در بورس اوراق بهادار تهران

فصلنامه تحلیل بازار سرمایه

دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 7، اسفند 1401، صفحه 27-46   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

منیژه محمدی¹؛ آرش نادریان^{* 2}؛ مجید اشرفی²؛ جمادوردی گرگانلی دوجی³

¹دانشجوی دکتری

²هیات علمی

³هیأت علمی

چکیده

بازارهای سرمایه نقش با اهمیتی در اقتصاد داشته بنابر این عملکرد مناسب آن‌ها عامل کلیدی در تأمین رشد اقتصادی خواهد بود، لذا اگر بازارهای سرمایه کارآ باشند، توسعه اقتصادی تحقق می‌یابد. از طرفی ، از آنجاکه در حال حاضر بازارسرمایه کشور با استقبال فراوانی از سوی سرمایه‌گذاران روبرو شده است، بی‌تردید، بررسی تورش‌های رفتاری سرمایه‌گذاران از اهمیت بسیار زیادی دارد. لذا در این مطالعه به بررسی تأثیر سوگیری رفتاری خودکنترلی بر رفتارمالی و رفاه مالی از طریق نقش تعدیل‌گرسواد مالی سرمایه‌گذاران پرداخته شد. برای این منظور، جامعه آماری شامل سرمایه‌گذاران انفرادی، معامله‌گران و کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران بوده که به‌طور مستقیم در بازار فعالیت داشته‌اند. همچنین نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 421 نفر تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل معادلات ساختاری به روش PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیر خودکنترلی از تأثیر معنادار مثبتی بر رفتار مالی، رفاه مالی و برخوردار می‌باشد. بدین مفهوم که با افزایش خودکنترلی سرمایه‌گذاران بازار سهام، رفتار مالی، رفاه مالی آنان افزایش می‌یابد. همچنین، با وارد کردن متغیر سواد مالی به عنوان متغیر تعدیل‌گر، شدت رابطه بین خودکنترلی و رفتارو رفاه مالی افزایش می‌یابد. بدین مفهوم که سواد مالی سرمایه-گذاران انفرادی بازار سهام، باعث تشدید رابطه مثبت بین خودکنترلی با رفتار و رفاه مالی آنان می‌شود.

کلیدواژه‌ها

مالی رفتاری؛ خودکنترلی؛ رفتار مالی؛ رفاه مالی؛ سواد مالی

مراجع