مطالعه تطبیقی نظم از منظر اسلام و نظریه آشوب

پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری

دوره 9، شماره 33، آذر 1396، صفحه 63-84   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عزیز جوان پور هروی^{* 1}؛ جعفر اسماعیلی²؛ محمدرضا شیخی³

^[e-mail] 1. ریاست دانشگاه آزاد اسلامی واحد آذربایجان غربی، ایران

^[e-mail] 2 . دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، مدرس دانشگاه علمی کاربردی مرکز ابهر ، ایران

³دانشجوی دکتری حسابداری، مدیر گروه حسابداری و مدیریت دانشگاه علمی کاربردی مرکز ابهر ، ایران

چکیده

چکیده
در گفتگوی میان علم و دین، گاه علم در برابر دین، چالشی نظری را مطرح می سازد . نگاهی
هرچند گذرا به پیشرفت علم و نظریه های علمی، به ویژه در عصر معاصر، نظری ههایی مانند نسبیت،
کوانتوم و آشوب زمینه ساز تحولی اساسی در دیدگاه های الهیاتی نسبت به جهان طبیعت شده است

64 / مطالعه تطبیقی نظم از منظر اسلام و نظریه آشوب
که نه تنها تعارض علم و الهیات را به گذشته می سپارد، بلکه نسبت به جدایی و انفکاک همه جانبه
این دو نیز، تردیدهای جدی ابراز شده است. تعامل دیدگاه های علمی با تأملات فلسفی -الهیاتی در
باب جهان طبیعت، می تواند زمینه های مناسبی را برای تبیین منسجمی درباره طبیعت فراهم کند. در
این تحقیق به بررسی نظم در جهان از منظر اسلام و نظریه آشوب پرداخته شد و معلوم شد که نظریه
آشوب، نه تنها برهان نظم را نفی نمی کند، بلکه گام تازه دانشمندان علوم تجربی غرب در اثبات
بیشتر نظم است. در نظریه آشوب، دانشمندان بی نظمی به وجود آمده در برخی پدید هها را، نسبت به
اهداف خودشان سنجیده و دال بر بی نظمی کرده اند. چون مطالعه تمام اجزای یک پدیده و ارتباط
اجزا با یکدیگر و ویژگی های محیطی آن، از نظر فلسفی امکا نپذیر نمی باشد، بی نظمی های به وجود
آمده را نمی توان دال بر ب ینظمی کرد.
واژگان کلیدی: نظم، نظریه آشوب ، برهان نظم در اسلام

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: نظم؛ نظریه آشوب؛ برهان نظم در اسلام