بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران سازندگی و اصلاحات ( 1368 تا 1384) براساس مدل جیمز روزنا

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

دوره 14، شماره 54، اردیبهشت 1402، صفحه 50-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد سهرابی^*

دانشگاه آزاد اسلامی همدان

چکیده

در این مقاله تلاش شده که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دو دوره سازندگی و اصلاحات بر اساس مدل روزنا که در آن بر شخصیت و نقش تصمیم گیرندگان، عوامل بروکراتیک، نظام بین الملل و جامعه داخلی به عنوان عوامل تأثیر گذار در حوزه سیاست خارجی تأکید شده است، مورد بررسی قرار گیرد. با نگاهی به چارچوب نظری روزنا و بررسی تحولات سیاست خارجی دولت های سازندگی و اصلاحات، این نتیجه حاصل شد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گرچه از اصول ثابت پیروی می کند، اما در دوره های مختلف به اقتضای شرایط، تحولاتی را به خود دیده و براساس شرایط، گفتمان های مختلفی بر آن حاکم بوده است که در دوره های مورد بررسی، دو گفتمان منفعت محور و فرهنگ گرای سیاست محور مبنا قرار گرفته است. بررسی این دو دوره نشان می دهد که تغییرات حوزه سیاست خارجی متأثر از عوامل داخلی و خارجی بوده است.

کلیدواژه‌ها

سیاست خارجی؛ سازندگی؛ اصلاحات؛ جیمز روزنا؛ ایران؛ منافع ملی

مراجع