رفتارهای فزون‌کنشی جنسی، استفاده مشکل‌زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی: یک مدل ارتباطی علّی و نتایج تحلیل‌ خوشه‌ای و تابع تشخیص

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

دوره 24، شماره 1 - شماره پیاپی 91، خرداد 1402، صفحه 1-11   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2020.1907402.2574

نویسندگان

سید قاسم سید هاشمی^{* 1}؛ مجید محمود علیلو²؛ شلاله حسین نژاد³؛ بهناز حسین زاده خانمیری¹؛ معصومه اسماعیلی شهنا¹

¹گروه روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

²گروه روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین ارتباط علّی و تحلیل خوشه­ای و تابع تشخیص رفتارهای فزون­کنشی جنسی، استفادۀ مشکل­زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه­ی آماری شامل کلیه­ی افراد فعال در سایت­های شبکه­های اجتماعی در سال 1397 بودند. حجم نمونه، 408 نفر با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع­آوری داده­ها به­صورت پیمایشی با پرسشنامه­های آنلاین سلامت روانی (Veit & Ware, 1983)، استفادۀ مشکل­زا از پورنوگرافی (Bőthe et al., 2018)، رفتار فزون­کنشی جنسی (Reid, Garos, & Carpenter, 2011) صورت گرفت و داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، مدل­یابی معادلات ساختاری، تحلیل خوشه­ای و تحلیل تابع تشخیص مورد تحلیل قرار گرفت. مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (RMSEA = 0.05, GFI = 0.96, CFI = 0.98, AGFI = 0.93; χ^2/df = 2.29) و همۀ روابط به جز مسیر بهزیستی روانشناختی به استفاده مشکل­زا از پورنوگرافی (306/0 p =، 07/0- β=) معنادار بودند. همچنین، نتایج تحلیل خوشه­ای بر اساس متغیرهای رفتار فزون­کنشی جنسی و استفاده مشکل­زا از پورنوگرافی در حالت دو خوشه­ای (دیسترس روانشناختی بالا و پایین) معنی­دار بود (P < 0.001). نتایج تجزیه تابع تشخیص نشان داد که رفتار فزون­کنشی جنسی و استفاده مشکل­زا از پورنوگرافی دارای بالاترین توان در تمایزگذاری بین دو گروه از افراد با دیسترس روانشناختی بالا و پایین بودند (P < 0.001) که 9/65% افراد به درستی به­وسیله این تابع تشخیص داده شدند و افراد دارای دیسترس روانشناختی بالا، بالاترین مقادیر میانگین را در تمام مؤلفه‌های رفتار فزون­کنشی جنسی و استفاده مشکل­زا از پورنوگرافی داشتند (5/63%، 61n=).

کلیدواژه‌ها

رفتار فزون‌کنشی جنسی؛ استفاده مشکل‌زا از پورنوگرافی؛ سلامت روانی؛ کاربران سایت‌های شبکه‌های اجتماعی؛ ایران

مراجع

Akhtarkhavari, T., & Naderloo, B. (2019). The Prevalence of Risky Sexual Behaviors and Awareness of STDs Among Temporary Residents of Homeless Shelters in Tehran. Alborz University Medical Journal, 8(3), 225-235.

Barrada, J. R., Ruiz-Gómez, P., Correa, A. B., & Castro, Á. (2019). Not all online sexual activities are the same. Frontiers in psychology, 10(339), 1-14.

Besharat, M. A. (2006). Reliability and Validity of the Mental Health Inventory. Clinical Psychology & Personality, 1(16), 11-16 [Persian].

Bőthe, B., Koós, M., Tóth-Király, I., Orosz, G., & Demetrovics, Z. (2019). Investigating the associations of adult ADHD symptoms, hypersexuality, and problematic pornography use among men and women on a largescale, non-clinical sample. The journal of sexual medicine, 16(4), 489-499.

Bőthe, B., Tóth-Király, I., Potenza, M. N., Griffiths, M. D., Orosz, G., & Demetrovics, Z. (2019). Revisiting the role of impulsivity and compulsivity in problematic sexual behaviors. The Journal of Sex Research, 56(2), 166-179.

Bőthe, B., Tóth-Király, I., Zsila, Á., Griffiths, M. D., Demetrovics, Z., & Orosz, G. (2018). The development of the problematic pornography consumption scale (PPCS). The Journal of Sex Research, 55(3), 395-406.

Cooper, A. (1998). Sexuality and the Internet: Surfing into the new millennium. CyberPsychology & Behavior, 1(2), 187-193.

Cooper, A. L., Delmonico, D. L., Griffin-Shelley, E., & Mathy, R. M. (2004). Online sexual activity: An examination of potentially problematic behaviors. Sexual Addiction & Compulsivity, 11(3), 129-143.

de Alarcón, R., de la Iglesia, J. I., Casado, N. M., & Montejo, A. L. (2019). Online porn addiction: What we know and what we don’t—A systematic review. Journal of clinical medicine, 8(91), 1-20.

Doornwaard, S. M., van Den Eijnden, R. J., Baams, L., Vanwesenbeeck, I., & Ter Bogt, T. F. (2016). Lower psychological well-being and excessive sexual interest predict symptoms of compulsive use of sexually explicit internet material among adolescent boys. Journal of youth and adolescence, 45(1), 73-84.

Döring, N., & Mohseni, M. R. (2018). Are online sexual activities and sexting good for adults’ sexual well-being? Results from a national online survey. International Journal of Sexual Health, 30(3), 250-263.

Döring, N., Daneback, K., Shaughnessy, K., Grov, C., & Byers, E. S. (2017). Online sexual activity experiences among college students: A four-country comparison. Archives of Sexual Behavior, 46(6), 1641-1652.

Duffy, A., Dawson, D. L., & Das Nair, R. (2016). Pornography addiction in adults: A systematic review of definitions and reported impact. The Journal of Sexual Medicine, 13(5), 760-777.

Engel, J., Kessler, A., Veit, M., Sinke, C., Heitland, I., Kneer, J., ... & Kruger, T. H. (2019). Hypersexual behavior in a large online sample: Individual characteristics and signs of coercive sexual behavior. Journal of Behavioral Addictions, 8(2), 213-222.

Green, S. B. (1991). How many subjects does it take to do a regression analysis. Multivariate behavioral research, 26(3), 499-510.

Grubbs, J. B., Stauner, N., Exline, J. J., Pargament, K. I., & Lindberg, M. J. (2015). Perceived addiction to Internet pornography and psychological distress: Examining relationships concurrently and over time. Psychology of Addictive Behaviors, 29(4), 1056–1067.

Hezomi, H., & Nadrian, H. (2018). What determines psychological well-being among Iranian female adolescents? Perceived stress may overshadow all determinants. Health promotion perspectives, 8(1), 79-87.

Kafka, M. P. (2010). Hypersexual disorder: A proposed diagnosis for DSM-V. Archives of sexual behavior, 39(2), 377-400.

Mahmoodi, M., Mirzaee, M., Jahani, Y., McFarland, W., & Sharifi, H. (2019). Age and Factors Associated with First Non-marital Sex Among Iranian Youth. Sexuality & Culture, 1-11.

Mianji, F., & Kirmayer, L. J. (2020). The Globalization of Biological Psychiatry and the Rise of Bipolar Spectrum Disorder in Iran. Culture, Medicine, and Psychiatry, 1-29.

Mohammadian, S., & Dolatshahi, B. (2019). Sexual problems in Tehran: Prevalence and associated factors. Journal of Education and Health Promotion, 8(1), 217-228.

Moleiro, C. (2018). Culture and psychopathology: New perspectives on research, practice, and clinical training in a globalized world. Frontiers in psychiatry, 9(366), 1-6.

Motamedi, M., Merghati-Khoei, E., Shahbazi, M., Rahimi-Naghani, S., Salehi, M., Karimi, M., ... & Khalajabadi-Farahani, F. (2016). Paradoxical attitudes toward premarital dating and sexual encounters in Tehran, Iran: a cross-sectional study. Reproductive health, 13(1), 102-112.

Reid, R. C., Garos, S., & Carpenter, B. N. (2011). Reliability, validity, and psychometric development of the Hypersexual Behavior Inventory in an outpatient sample of men. Sexual Addiction & Compulsivity, 18(1), 30-51.

Seyed Hashemi, S. G. (2020). Hypersexual Behaviors and Personality Traits in Men with Substance Use Disorders in Iran. Journal of Psychosexual Health, 2(1), 63-70.

Seyed Hashemi, S. G., & Saadat, S. H. (2018). Sexual addiction: What clinicians and therapists need to know about it? (Clinical Information, Assessment, Diagnosis and Treatment). Tehran: Iran; Farhikhtegan Daneshgah Publications [Persian].

Seyed Hashemi, S. G., Fathi Ahmadabadi, Z., Yaghoobi, H., Hosseinzadeh Khanmiri, B., & Shokrani, R. (2020). Explaining hypersexual behaviors based on attachment styles, psychological dysregulation, and coping strategies in Iranian adolescents. Knowledge & Research in Applied Psychology, accepted [Persian].

Seyed hashemi, S. G., Hosseinnezhad, S., & Hosseinabadi, M. (2019). Validity and reliability of the Persian version of problematic pornography consumption scale among social networking sites users. Journal of Psychoscience, 18(75), 363-372 [Persian].

Seyed Hashemi, S. G., Shalchi, B., Yaghoubi, H. (2017). Predicting Hypersexual Disorder Based on Difficulties in Emotion Regulation and Psychological Well-being in Male Students at Azarbaijan Shahid Madani University in 2016. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 16(5), 421-436 [Persian].

Seyed Hashemi, S. G., Shalchi, B., Yaghoubi, H. (2018). Difficulties in Emotion Regulation, Psychological Well-Being, and Hypersexuality in Patients With Substance Use Disorder in Iran, Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, 12(1), e10449.

Shalchi, B., & Seyed Hashemi, S. G. (2017). Internal consistency and confirmatory factor analysis of hypersexual behavior inventory among students. Journal of the School of Public Health and Institute of Public Health Research, 15(3),239-51 [Persian].

Veit, C. T., & Ware, J. E. (1983). The structure of psychological distress and well-being in general populations. Journal of consulting and clinical psychology, 51(5), 730-742.