بررسی ویژگی‌های شخصیتی، اهداف و برنامه‌های جوانان در راستای تغییر ویژگی‌های شخصیتی خود: با نگاهی بر تفاوت‌های جنسیتی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

دوره 24، شماره 1 - شماره پیاپی 91، خرداد 1402، صفحه 12-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2020.1867790.1825

نویسندگان

حمیده محمدی دهج¹؛ سمانه اسعدی^{* 2}؛ اولیور رابینسون³

¹کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

²دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

³دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه گرینویچ، لندن، انگلستان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های شخصیتی، اهداف و برنامه‌های جوانان برای تغییر ویژگی‌های شخصیتی خود با توجه به تفاوت‌های جنسیتی انجام شد. در چارچوب طرحی توصیفی از نوع علی- مقایسه‌ای از بین تمامی دانشجویان 18 تا 25 ساله دانشگاه یزد تعداد 160 نفر به  روش نمونه گیری در دسترس به عنوان گروه نمونه در پژوهش شرکت داشتند. داده‌ها از طریق پرسشنامه­ی 5 عامل بزرگ شخصیت (Costa & McCrae,1992) و اهداف تغییر آن به صورت اینترنتی و آنلاین جمع آوری شد. داده‌ها توسط نرم افزار Spss₂₂  و با استفاده از آزمون‌های تی مستقل و خی دو مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل داده‌ها نشان داد میانگین ویژگی توافق پذیری در کل گروه نمونه از سایر ویژگی‌ها بیشتر بود. نتایج آزمون T برای مقایسه ویژگی‌های شخصیتی زنان و مردان نشان دهنده‌ی تفاوت معنادار در توافق پذیری(001/0P=) و گشودگی به تجربه (006/0P=) بود. در ارتباط با اهداف تغییر ویژگی‌های شخصیتی، مقدار خی دو بیانگر این بود که بین زنان و مردان در اهدافشان برای تغییر ویژگی‌های توافق‌پذیری(001/0= p)، گشودگی به تجربه(001/0= p) و مسئولیت‌پذیری(006/0= p) تفاوت معنادار وجود دارد. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت ویژگی‌های شخصیتی در عین پایداری نسبی، قابلیت تغییر داشته و تعریف اهداف تغییر و برنامه‌ریزی می‌تواند تاثیرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها

تغییر ویژگی‌های شخصیت؛ اهداف؛ برنامه‌ها؛ جنسیت؛ جوانان

مراجع

Adibi, M., Yazdkhasti, B., & Farahmand, M. (2008). The globalization of culture with an emphasise on the social identity of isfahans young people. Quarterly Journal of National Studies, 9(3), 100-188 (Persian).

Akbariburang, M., Gholamiburang, F., & Adelipour, Z. (2015). The relationship of five big   factors of personality and goal orientation in payamnoor university students of birjand. Journal of Clinical Psychology and behavior, 2(12), 51-64(Persian).

Allemand, M., Martin, M. (2016). On correlated change in personality. Zurich Open Repository and Archive, 39, 3-43.

Anusic. I., Schimmack, U. (2016). Stability and change of personality traits, self-esteem,   and well-being: Introducing the meta-analytic stability and change model of retest correlations, Journal of Personality and Social Psychology. 110(5), 768-781.   

Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: a theory of development from the late teens through the twenties.  American Psychologist, 55(5), 469–480.

Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: an agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52(1), 1–26.

Bergman, C.S., Chipeur, H.M., Plomin, R., Pedersen, N. L., Mc Clearn G.E. & Mc Crae, R.R. (1993). Genetic & environmental effects on openness to experience, agreeableness, and conscientiousness, an adoption twins study. Journal of Personality, 61, 159-179.

Borghuis, J., Denissen, J. A., Oberski, D. & Sijtsma, K. (2017). Big five personality stability, change and codevelopment across adolescence and early adulthood. Journal of Personality and Social Psychology. 10, 1-48.

Buss, D. M. (1995). Evolutionary psychology - a new paradigm for psychological science. Psychological Inquiry, 6, 1–30.

Caspi, A., & Roberts, B. W. (2001). Personality development across the life course: The          argument for change and continuity. Psychological Inquiry, 12, 49–66.

Costa, P. J., Terracciano, A. & McCrae, R. R. (2001). Gender differences personality traits across cultures: Robust and surprising findings. Journal of Personality and Social Psychology, 81 (2), 322–331.

Feingold, A. (1994). Gender differences in personality: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 116 (3), 429–456

Haslam, N., Bastian, B., Fox, C. & Whelan, J. (2007). Beliefs about personality change and continuity. Personality and Individual Differences, 42, 1621-1631.

Hudson, N. W. & Roberts, B. W. (2014). Goals to change personality traits: Concurrent links between personality traits, daily behavior and goals to change oneself. Journal of Research in Personality, 53, 63-68.

John, S., Golsing, S. & Potter, J. (2003). Development of personality in early and middle adulthood: Set like paster or persistent change. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 1041-1053.

Karimi, Y. (2003). Personality Psychology. Tehran: Virayesh Publications (Persian).

Larsen, R. & Boss, D. (2009). Personality Psychology: Areas of Knowledge about Human Nature. Translated by Farhad Jomehri, Bahman Najariyan & Mohsen Dehghani. Tehran: Roshd Publications (Persian).

Musavinasab, M. (2007). Stability and personality change. Imam Khomeyni Publishing System of Educational and Research Institute. 16(112), 89-108 (Persian).

Pervin, L. & John, A. (2002). Personality (Theory and Research). Translated by Mohammad Jafar javadi & Parvin Kadivar, Tehran: Ayizh Publications (Persian).

Pedersen, N.L., Plomin, R., Mcclearn, G. E. & Friberg, L. (1988). Neuroticism, extraversion    and related traits in adult twins reared apart and reared together. Journal of Personality and Social Psychology, 55, 950-957.

Pruneddu, A. (2013). Implicit person theories and q-sort: Personality change in emerging adulthood. University of York Psychology (PHD project).

Rayan, R. M., Sheldon, K. M., Kasser, T. & Deci, E. L. (1996). All goals are not created equql: An organismic perceptive on the nature of goals and their regulation. The Psychology of Action: Linking cognition and Motivation to behavior.

Rahmani, S., Lavasani, M. & Tanha, Z. (2014). Gender differences in personality and sensation seeking of Tehran university students. Women's Psychological Social Studies, 3(13), 153-174 (Persian).                                

Robinson, O. C., Noftle, E.E., Guo, J., Asaadi, S. & Zhang, X. (2015). Goals and plans for big five personality trait change in young adults. Journal of Research in Personality, 59, 31-43.   

Ruzbahani, A., Tarkhan, M. & Aghayousefi, A. (2016). A comparative study on the effects of career years on personality changes in offshore oilfield workers. Journal of Clinical Psychology & Personality, 16 (1), 71- 82 (Persian).

Schltz, D. & Schultz, S. (2005). Personality Theories. Translated by Hahya Seyed Mohammadi, Tehran: Virayesh Publications (Persian).

Shokri, A., Kadivar, P. & Daneshvarpour, Z. (2007). Gender differences in mental well-being: The role of personality traits. Journal of Psychiatry and Clinical Psychologist, 3 (13), 280- 289 (Persian).