سنجش روشنایی توده ی کلی معماری خانه های قاجاری تبریز

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 6، دوره 18، شماره 55، شهریور 1402، صفحه 133-154   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

طلا علی اکبرزاده اهری¹؛ اسداله شفیع زاده^{* 2}؛ حسن ابراهیمی اصل³؛ نیما ولی زاده⁴

¹دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری،دانشکده معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران

²استادیارگروه معماری، دانشکده معماری، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

³استادیارگروه معماری، دانشکده معماری، واحد بین المللی جلفا ، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران

⁴استادیارگروه معماری، دانشکده معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

عرصه مسکونی یکی از بنیادی­ترین و تأثیرگذارترین فضاهای معماری محسوب می­گردد. در نتیجه پرداختن به مسئله مسکن از بعد شاخص ­های کیفی، به عنوان ابزاری حساس در پژوهش مسکن محسوب می­ گردد. یکی از شاخص­های پراهمیت و مؤثر در بهبود کیفیت مسکن میزان نور در فضا می‌باشد. پس از بررسی فضاهای مسکن سنتی ایران و تبیین مطلوبیت حضور نور در این فضا، این تحقیق با استفاده از تحلیل شاخص ­های مطلوبیت مسکن سنتی، مدلی جهت الگوگیری در طراحی مسکن معاصر ارائه داده است. این تحقیق به صورت ترکیبی به روش کمی انجام شده است و نیز از روش مدل‌سازی و شبیه‌سازی کمک گرفته شده است. شیوه جمع­ آوری داده­ ها از طریق مطالعات کتابخانه­ ای و منابع دست‌اول و پایگاه ­های اینترنتی بوده است و در این راستا، داده ­های اقلیمی شهر تبریز در قالب فایل­های epw مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته ­اند. پس از تحلیل و بررسی شاخص­ های کیفی جهت ارزیابی تعیین و در ادامه با بررسی این شاخص­ ها در بستر خانه ­های سنتی انتخاب شده، معیارها مورد سنجش و ارزیابی به روش کمی و با استفاده از نرم ­افزار قرار گرفته ­اند. از نتایج این پژوهش ارائه مدل جهت استفاده در مسکن معاصر می‌باشد، به‌گونه‌ای که بتوان حضور نور باکیفیت را در این فضا تجربه نمود. در بحث بررسی شاخص ­های مطلوبیت خانه های سنتی و نیز بررسی کیفیت نور خانه ­های معاصر، پژوهش­هایی انجام گرفته است، اما از لحاظ بررسی کیفی شاخص­ ها و ارائه مدل با ساز و کار اجرایی، این پژوهش دارای نوآوری می‌باشد. از نتایج این تحقیق، دانشجویان، اساتید، طراحان و مجریان و تمام فعالان عرصه طراحی و معماری بهره­ مند خواهند بود.

کلیدواژه‌ها

نور مطلوب؛ مسکن معاصر؛ خانه‌های سنتی؛ ارزیابی کیفی

مراجع