اثر کاربرد پلیمرسوپرجاذب بر برخی صفات آگروفیزیولوژیک و عملکرد گیاه نخود تحت تنش کم‌آبی در منطقه هوراند

دوفصلنامه ی علوم به زراعی گیاهی

دوره 13، شماره 1، مرداد 1402، صفحه 30-45   

شناسه دیجیتال (DOI): 10.2./jpps.2023.705324

نویسندگان

سعیده بابایی¹؛ احمد افکاری^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی، کلیبر، ایران

²استادیار فیزیولوژی گیاهی، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی، کلیبر، ایران.

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر برخی از پارامترهای رشدی و عملکرد گیاه نخود در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401- 1400 در منطقه هوراند از توابع استان آذربایجان‌شرقی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، محدودیت ملایم آبی یا قطع آبیاری در مرحله غلاف دهی و محدودیت شدید آبی یا قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی) و مقادیر مختلف سوپرجاذب (عدم استفاده از سوپرجاذب، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که اعمال تنش و اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر تمام صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. برهم‌کنش تنش خشکی و پلیمر سوپرجاذب بر ارتفاع بوته، محتوای کلروفیل برگ، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و زیست توده در سطح احتمال یک درصد و بر سایر صفات اثر معنی‌داری نداشتند. به‌طوری که بیش‌ترین عملکرد دانه (94/1710 کیلوگرم در هکتار) به تیمار (آبیاری کامل و 150 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب) اختصاص یافت. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی مقادیر صفات فیزیولوژیکی مانند محتوای کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ کاهش اما مقدار پرولین برگ افزایش یافت. در صورتیکه استفاده از سوپرجاذب به‌طور معنی‌داری صفات فیزیولوژیکی را افزایش داد. با توجه به نتایج به‌دست آمده سوپرجاذب موجب کاهش خسارات وارد شده در مواجه با خشکی شد.

کلیدواژه‌ها

پرولین؛ خشکی؛ عملکرد دانه؛ کلروفیل؛ کود

مراجع