بررسی دگرآسیبی یک جمعیت هاپلوئید مضاعف جو در مقابل چاودار و قدومه

پژوهش علف های هرز

دوره 15، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 13-21   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

پروانه حسن زاده^{* 1}؛ رضا فتوت²؛ علی رضا یوسفی³؛ حسین جعفری⁴

¹گروه آموزشی اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

²دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

³هیات علمی دانشگاه زنجان

⁴استاد موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

در سال‌های اخیر استفاده از دگرآسیبی در مدیریت علف‌های هرز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه اثر دگرآسیبی لاین‌های یک جمعیت هاپلوئید مضاعف جو بر خصوصیات رشدی گیاه چاودار وحشی و قدومه در آزمایشگاه زراعت واصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. برخی صفات جوانه‌زنی (طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن‌ تر و خشک گیاهچه) در جو، چاودار و قدومه و وراثت‌پذیری آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که لاین‌های هاپلوئید مضاعف و چاودار و قدومه کشت شده همراه با جو از نظر هر چهار صفت وزن تر، وزن خشک، طول ریشه و طول ساقه با هم تفاوت معنی‌داری دارند. لاین 25 و 34 کمترین میزان دگرآسیبی و لاین 17 بیشترین میزان دگرآسیبی را بر گیاه چاودار نشان داد. لاین‌های 39، 48، 55، 65، 66، 68، 70، 75، 76، 77 و 82 جو نیز تحت تأثیر دگرآسیبی گیاه چاودار قرار گرفتند. لاین 73 و 17 نیز بیشترین میزان دگرآسیبی را بر گیاه قدومه داشت. به جز وزن خشک شاهد جو، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه قدومه که وراثت‌پذیری خصوصی پایینی داشتند، سایر صفات وراثت‌پذیری متوسطی را نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

آللوپاتی؛ هاپلوئید مضاعف جو؛ چاودار؛ وراثت‌پذیری

مراجع