تبیین پویایی‎های بین متغیرهای کلان اقتصادی و شکاف تورم هسته

مدلسازی اقتصادی

مقاله 1، دوره 17، شماره 62، شهریور 1402، صفحه 1-18   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/eco.2023.1984033.2746

نویسندگان

امیر منصور طهرانچیان^{* 1}؛ میر حسین موسوی²؛ زهرا میلا علمی³؛ زهرا کاشانیان⁴

¹استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

²دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

³استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه مازندارن، بابلسر، ایران

⁴دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه مازندارن، بابلسر، ایران

چکیده

هدف مقاله بررسی پویایی‌های متغیرهای کلان اقتصادی و شکاف هسته تورم با استفاده از روش خودرگرسیون برداری با داده‌های توالی زمانی مختلط (MIDAS-VAR) در اقتصاد ایران در بازه زمانی 1367 - 1399 است. نتایج حاکی از آن است که تورم هسته در مقایسه با تورم جاری باثبات‎تر است. تکانه نوسانات قیمت نفت و نقدینگی تاثیر معناداری بر شکاف تورم هسته ندارند. شکاف تورم هسته بیشترین تاثیرپذیری را از تکانه‎های ارزی و نوسانات خود دریافت می‌کند که این مساله نشان‌دهنده‎ تاثیر انتظارات تورمی در شکل‌گیری تورم هسته است؛ با توجه به یافته‎های تحقیق، کنترل نوسانات نرخ ارز و هدف‎گذاری تورم هسته برای کنترل انتظارات تورمی پیشنهاد می‎گردد.

کلیدواژه‌ها

تورم هسته؛ شکاف تورم هسته؛ الگوی داده‎های ترکیبی با تواتر متفاوت؛ سیاست پولی؛ طبقه‌بندی E31: JEL؛ E52؛ C59

مراجع

-‌ اشرفی، یکتا، بالونژاد نوری، روزبه و جهانگرد، فاطمه (1398). تحلیل تجربی تاثیر تورم هسته بر رشد اقتصادی در ایران: کاربردی از الگوی داده‎های ترکیبی با تواتر مختلف. فصلنامه علمی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 8(30)، 23-1.

-‌ پدرام، مهدی، ابراهیمی، نسرین و موسوی، میرحسین (1398). برآورد تورم هسته در کشور و استان‏ها با استفاده از مدل حالت-فضا. تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 9(36)، ۷-۳۶.

-‌ پورکاظمی، محمدحسین، بیرانوند، امین و دلفان، محبوبه (1394). تعیین عوامل تأثیرگذار بر تورم و طراحی سیستم هشداردهنده تورم شدید برای اقتصاد ایران. نشریه پژوهش‎ها و سیاست‎های اقتصادی، 23(76)، 166-145.

-‌ تشکینی، احمد و افضلی، حسین (1390). اندازه‌گیری تورم پایه بر اساس روش بهینه: مطالعه موردی اقتصاد ایران. نشریه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 59(19)، 128 - 101.

-‌ تک روستا، علی، مهاجری، پریسا، محمدی، تیمور و شاکری، عباس (1398). تأثیر تکانه‌های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی و تورم کشورهای منتخب با تأکید بر تکانه‌های ناشی از ریسک سیاسی اوپک. پژوهشنامه اقتصاد انرژی، 8(30)، 23-60.

-‌ رجایی، حسینعلی، جلایی اسفندآبادی، سیدعبدالمجید و زاینده‏رودی، محسن (1399). برررسی تاثیر تکانه‌های ارزی بر شکاف تولید و تورم در اقتصاد ایران با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE). نشریه راهبرد اقتصادی، 9(35)، 292-263.

 -‌ رضایی‌مقدم، نسرین، مصطفوی، مهدی و چشمی، علی (1395). تفکیک تورم هسته از اجزای موقتی درایران با فیلتر کالمن. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 16(60)، 73-51.

-‌ شاکری، عباس(1395). مقدمه‎ای بر اقتصاد ایران. انتشارات رافع: تهران.

-‌ شاکری، عباس، جهانگرد، اسفندیار و اقلامی، سمیه (1392). اثر غیرخطی تورم بر نابرابری درآمد در ایران،. فصلنامه رشد و توسعه پایدار(پژوهشهای اقتصادی)، 13(4)،53-27.

-‌ طهرانچیان، امیرمنصور، جعفری صمیمی، احمد و بالونژاد نوری، روزبه (1392). آزمون پایداری تورم در ایران (1390- 1351): کاربردی از الگوهای ARFIMA. فصلنامه پژوهش‎های رشد و توسعه اقتصادی، 3(11)، 28-19.

 -‌ عباسی‌نژاد، حسین و تشکینی، احمد (1390). اندازه‌گیری تورم پایه در اقتصاد ایران (رویکرد مبتنی‌بر الگو). تحقیقات اقتصادی، 94(46)، 87-67.

 -‌ عباسی‌نژاد، حسین، کمیجانی، اکبر، طیب‌نیا، علی و تشکینی، احمد (1389). اندازه‏گیری تورم پایه در اقتصاد ایران مبتنی‌بر رویکرد آماری. پژوهشنامه اقتصادی، 10(3)، 65-39.

-‌ کرمی، هومن و بیات، سعید (1392). ارزیابی و مقایسه روش‏های اندازه‌گیری تورم هسته در ایران. مجله پژوهش‎های پولی و بانکی، 6(17)، 103-83.

-‌‌‌ مهرآرا، حسن، علی‎نژاد مهربانی، ابراهیم و خندان سویری، مهدی (1394). تورم و اصلاحات اقتصادی برای کنترل آن: با رویکرد اصلاح واحد پول ملی. مجله پژوهش‎های پولی و بانکی، 8(25)، 399-379.

-‌ علیزاده کلاگر، سیدقربان، اثنی‌عشری امیری، ابوالقاسم، پورقربان، محمدرضا و محمدحسین احسان‌فر (1399). اثر حجم نقدینگی بر تورم در ایران با رویکرد مدل پارامتر زمان متغیر. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، 9(35)، 15-34.

-‌ نقدی، یزدان و مطلبی، معصومه (1394). برآورد و مقایسه تورم پایه در اقتصاد ایران (به روش‌های میانگین مرتب و حذفی). فصلنامه روند (روند پژوهش های اقتصادی)، 69(22)، 42-15.

-‌ نوفرستی، محمد و جواهردهی، سمانه (1396). الگویی برای نمایش چشم اندازی از تراز تجاری کشور به روش رگرسیونی داده‎های ترکیبی با تواتر متفاوت. فصلنامه اقتصاد مالی، 11(39)،123 -101.

-‌ نوفرستی، محمد و بیات، محبوبه (1395). اقتصادسنجی کاربردی سری‎های زمانی: الگوی داده‎های ترکیبی با تواتر متفاوت. انتشارات نور علم: تهران.

-‌ نیلی، مسعود، بهنیا، مهران و علویان قوانینی، آرش (1389). رویکرد مناسب در مواجهه با تورم مزمن در ایران. فصلنامه پول و اقتصاد، 2(3)، 30-1.

-‌ Akinsola, F. A., & Odhiambo, N. M. (2017). Inflation and economic growth: a reviewof the international literature. Comparative Economic Research, 20(3), 41-56.

-‌ Arango-Castillo, L., Orraca-Corona, M., & Guillermo –Stefano, M. (2022). The global component of headline and core inflation in emerging market economies and its ability to improve forecasting performance. Economic Modelling. Articles in press, Available online 25 November 2022, 106-121.

-‌ Bacchiocchi, E., Bastianin, A., Missale, A., & Rossi, E. (2018). Structural analysis with mixed-frequency data: AMIDAS-SVAR model of US capital flows. Economic Modelling, 89(C), 427- 443.

-‌ Bernanke, B., Laubach, T., Mishkin, F., & P.(1999). Inflation targeting: lesson from the international experience. Princenton: Princenton University Press.

-‌ Blanchard, O.J., & Danny, Q. (1989). The dynamic effects of aggregate demand and supply disturbances. American Economic Review, 79(4), 655-673.

-‌ Broz, V., & Kocenda, E. (2018). Dynamics and factors of inflation convergence in the European union. Journal of International Money and Finance, 86, 93-111.

-‌ Eckstein, O. (1981). Core Inflation, Englewood Cliffs: Prentic-Hall.

-‌ Ghyseles, E.(2014). Matlab toolbox for mixed sampling frequency data analysis using MIDAS regression models. University of North Carolina, Chapel Hill, NC 27599.

-‌ Ghyseles, E.(2016). Macroeconomics and the reality of mixed frequency data. Journal of Econometrics , 193(2), 294-314.

-‌ Ghyseles, E., Santa-Clara, P., & Valkano, R. (2004). THE MIDAS TOUCH: Mixed Data Sampling Regressions. manuscript, University of NorthCarolina and UCLA.

-‌ Ghyseles, E., Sinko, A., & Valkano, R. (2006). MIDAS regressions: Further results and new directions. Econometric Reviews, 26, 53-90.

-‌ Giri, F. (2022). The relationship between headline, core, and energy inflation: A wavelet investigation. Economics Letters, 210(C ), 110-214.

-‌ Fasanya, S., & Awodimila, C. P. (2020). Are commodity prices good predictors of inflation? The African perspective. Resources Policy, 69( C ), 101-802.

-‌ Klein, L.R., & Sojo, E. (1989). Economics in theory and practice: An eclectic & approach. Kluwer Academic Publishers, ASTA, volume (17).

-‌ Liu, A., & Smith, J. K. (2014). Inflation forecasts and core inflation measures: Where is the information on future inflation?. The Quarterly Review of Economics and Finance, 54(1), 133-137.

-‌ Martel, S.(2008). Impact of business conditions on investment policies. Journal of Finance, 7(2), 73‐138.

-‌ Mehra, Y. P., & Reilly, D. (2009). Short-Term Headline-Core Inflation Dynamics. Economic Quarterly, 95(3), 289-313.

-‌ Pincheira-Brown, P., Selaive, J., & Nolazco, J. (2017). Forecasting inflation in Latin America with core measures. International Journal of Forecasting, 35(3), 1060-1071.

-‌Quah, D., & Vahey, S.P. (1995). Measuring core inflation. Economic Journal, 105, 1130-1144.

Smith, J. K.(2004). Weighted median inflation: Is this core inflation? Journal of Money, Credit and Banking, 36( 2), 253-263.