رتبه بندی کشورهای منتخب از لحاظ کارایی نهادهای پژوهشی و بخش صنعت در تولید فناوری‌های پیشرفته

فصلنامه مهندسی مدیریت نوین

دوره 9، شماره 2، شهریور 1402، صفحه 119-159   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (تحقیقی)

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jmemiau.2023.706213

نویسندگان

کتایون اعلامی¹؛ محمد علی کرامتی^{* 2}؛ قاسم توحیدی³

¹دانشجوی دکتری گروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیارگروه مدیریت، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران(نویسندۀ مسؤول)

³دانشیارگروه ریاضی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به دنبال ارزیابی کارایی کشورهای دارای ضریب هوش ملی بالای 85 در تولید فناوری­های پیشرفته، باتوجه‌به قابلیت‌هایی است که پایه و اساس آن­ها سرمایۀ انسانی است؛ مانند نوآوری، موفقیت تحصیلی و هوش ملی. پژوهش حاضر از نظر روش، کمی و توصیفی و از نوع کاربردی است. از لحاظ افق زمانی مقطعی و از منظر شیوۀ گردآوری داده‌ها به­صورت کتابخانه‌ای و از­طریق مراجعه به درگاه‌های رسمی بین­المللی مانند بانک جهانی است. به جهت رتبه­بندی کشورها، شناسایی کشورهای ابرکارا و بهبود کارایی تولید فناوری­های پیشرفته، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌های شبکه، یک زنجیرۀ دومرحله‌ای برای تولید فناوری پیشرفته در نظر گرفته شده است. در مرحلة اول این زنجیره، نهاد­های پژوهشی با ورودی‌های تعداد محقق تحقیق و توسعه (شاخص سرمایۀ انسانی) و میزان هزینه‌کرد برای تحقیق و توسعه و در مرحلۀ دوم آن، بخش صنعت با ورودی‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تعداد درخواست­های ثبت اختراع (شاخص نوآوری) و تعداد مقالات علمی (شاخص موفقیت تحصیلی) هر کشور قرار دارد. یافته‌ها نشان می‌دهند که 12 کشور از 56 کشور در تولید فناوری‌های پیشرفته کارا و 3 کشور آمریکا، انگلیس و روسیه در هر دو بخش صنعت و پژوهش ابرکارا هستند.  
 

کلیدواژه‌ها

تولید فناوری‌های پیشرفته؛ نهادهای پژوهشی؛ نوآوری؛ موفقیت تحصیلی؛ هوش ملی و سرمایه انسانی

مراجع