ساخت و هنجاریابی پرسشنامۀ سنجش میزان خردمندی (WMQ) دانش‌‌‎آموزان متوسطۀ اول شهر اصفهان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

دوره 24، شماره 2 - شماره پیاپی 92، شهریور 1402، صفحه 175-192   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2021.1919380.2784

نویسندگان

محمدعلی سلمانی اردانی¹؛ منصوره شهریاری احمدی^{* 2}؛ مهدی دوایی³

¹دانشجوی دکتری روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز ، تهران، ایران

²استادیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز ، تهران، ایران.

³استادیار گروه علوم تربیتی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

این مطالعه با هدف معرفی پرسشنامۀ سنجش میزان خردمندی (WMQ) دانش­آموزان نگاشته شده است. این مطالعه به لحاظ هدف جزء پژوهش­های توسعه­ای – کاربردی و به لحاظ شیوۀ گردآوری داده­ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعۀ آماری در این پژوهش، شامل کلیۀ دانش­آموزان نوجوان مدارس دخترانه و پسرانه متوسطۀ اول شهر اصفهان ( 52813 ) نفر در سال تحصیلی 98-1397 بود.  برای نمونه­گیری از روش تصادفی خوشه­ای استفاده شد و400 نفر، در نمونۀ اصلی قرار گرفتند. برای بررسی روایی پرسشنامه از روش­های تحلیل عاملی، روایی محتوی و روایی سازه استفاده گردید. داده­ها با نرم­افزارهای Spss و AMOS و به روش ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی تحلیل شد. مقدارKMO (892/0) حاکی از کفایت نمونه‌برداری بوده است. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که هشت عامل خردمندی عمومی، خردمندی­ دینی، خرمندی عاطفی، خردمندی انسانی، خردمندی معنوی، خردمندی اخلاقی، خردمندی اجتماعی و خردمندی علمی و مقادیر ویژۀ بیش از یک توانسته­اند 494/71 درصد از واریانس گویه­ها را تبیین کنند. پایایی پرسشنامه برحسب ضریب آلفای کرونباخ 895/0 و برای عوامل به ترتیب عامل اول (خردمندی عمومی) 756/0، عامل دوم (خردمندی­ دینی) 727/0، عامل سوم (خرمندی عاطفی) 715/0، عامل چهارم (خردمندی انسانی) 712/0، عامل پنجم (خردمندی معنوی) 700/0، عامل ششم (خردمندی اخلاقی) 702/0، عامل هفتم (خردمندی اجتماعی) 680/0 و عامل هشتم (خردمندی علمی) 672/0 محاسبه شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبۀ اول نشان داد که شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد.  در مجموع نتایج حاصل از بررسی روایی و محاسبۀ پایایی پرسشنامه و هماهنگی مؤلفه‌ها با یکدیگر و با نمرۀ کل، نشان می‌دهد پرسشنامه کفایت لازم را دارد و ابزار مناسبی برای سنجش خردمندی دانش­آموزان نوجوان است.

کلیدواژه‌ها

پرسشنامۀ خردمندی؛ تحلیل عاملی؛ خردمندی؛ دانش‌آموزان متوسطۀ اول

مراجع

Ansarian, H. (2009). Quran. First edition. Qom: danesh.

Akbari, A., Hashemi, S., & Kenari, M. (2016). The psychometric characteristics of wisdom             scale (WS). Positive   Psychology Research, 2(2), 19-34. [Persian]

Arabzoozani, M., Hassanipour, S., & Bayegi V. (2014). Understanding cronbach's alpha: anecessity for implementation of original research studies. Iranian Journal of Medical          Education, 14(9), 831-832. [Persian]

Asadi, S., Amiri, Sh., Molavi, H., & Bagheri, Kh. (2013). Introducing concept of wisdom in p psychology and its educational applications. New Educational Approaches, 6(2), 1-28. [Persian]

 Ayati, M., Asadiyounesi, M., & Azadegan, A. (2017). Confirmatory factor analysis of the identification scale of gifted students. Quarterly of Educational Measurement, 7(27),      161-181. [Persian]

Badipoor, M., Salimibajestani, H., & Kalantarkousheh, M. (2016). The mothers’ psychology empowerment effectiveness on mother-child conflict decreasing in health room of Tehran city. Journal of Clinical Psychology Studies, 6(23), 95-111. [Persian]

Baltes, P.B., Staudinger, U. M., Maercker, A., & Smith, J. (1995). People nominated as wise: a comparative study of wisdom-related knowledge. Psychological Aging, 10, 155-66.

Brocato, N., Hix, L., & Jayawickreme, E. (2020). Challenges in measuring wisdom-relevant constructs in young adult undergraduate students. Journal of Moral Education, 49(1), 46-70.

Delavar, A. (2019). Research methods in psychology and educational sciences. Forty-second edition. Tehran: virayesh. pp: 296.

Derakhshan, N., Saif, A.A., Kiamanesh, A. R., & Ahadi, H. (2018). Construction, validation, reliability and normalization of academic state motivation inventory. Scientific Journal of Education and Evaluation, 10(40), 69-104.

Ghorbani, R. & Khormaei, F. (2018a). The examining causal model of wisdom: explaining effect of personality and coping self-efficcy. Social Psychology Research, 8(31), 33-50. [Persian]

Ghorbani, R., & Khormaei, F. (2018b). Explaining wisdom on the basis of successful intelligence and coping self-efficacy. Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 13(49), 43-55. [Persian]

Ghorbani, R., & Yousefi, F. (2018). Structural relationship between creativity and wisdom among a group of Shiraz university students. Cognitive Psychology Quarterly, 6 (1), 51-60. [Persian]

Gluck, J. (2018a). New developments in psychological wisdom research: A growing field of increasing importance. The Journals of Gerontology, 73(8), 1335-1338.

Gluck, J. (2018b). Measuring wisdom: existing approaches, continuing challenges, and new developments. The Journals of Gerontology, 73(8), 1393–1403.

  Harani, A. (2014). Tohafolaghul. persian translator. Hasanzade S. First edition. Tehran: ale           ali. pp: 159.

Jafari, Z., Talepasand, S., & Rahimianbooger, A. (2017). Psychometric properties of wisdom development questionnaire in students. Educational Measurement and Evaluation Studies, 7(17), 79-108. [Persian]

Jeste Dilip, V., & Lee Elen, E. (2019). The emerging empirical science of wisdom: Definition, measurement, neurobiology, longevity, and interventions. The International         Journal of Aging and Human Development, Harvard review of psychiatry. 27(3), 127-140.

Johnson, B., & Christensen, L. (2012). Educational research quantitative, qualitative, and              mixed approach. persian translator. Khosravi Babadi A. Poushne K. Aghazadeh M.  third edition. Tehran: aeig. pp: 72-116.

Kunzmann, U., & Baltes, P. (2005). The psychology of wisdom: theoretical and empirical challenges. R.J. Sternberg and J. Jordan (eds.). A handbook of wisdom, Cambridge University Press. Psychological perspectives, 110- 135

Kordnoghabi, R., Delfanbeyranvand, A., & Arablo, Z. (2015). Older people's attitudes about          wisdom and its components (wisdom Psychology). Aging Psychology, 1(3), 157-            167. [Persian]

Levenson, M., Jennings, P. A., Aldwin, C. M., & Shiraishi, R. W. (2005). Self-transcendence: Conceptualization and measurement. The International Journal of Aging and Human Development. 60(2), 127-143.

Mohammadbeigi, A., Mohammadsalehi, N., & Aligol M. (2014). Validity and reliability of             the instruments and types of measurments in health applied researches. Journal of           Rafsanjan University of Medical Sciences, 13(12), 1153-1170. [Persian]

Noghabi, R., Jahan, F., Rashid, Kh., & Rezaee, A. (2016). Measure of wisdom in Iran (introduce and validate 3 scale). Educational Measurement, 6(22), 187-212. [Persian]

Rezaei, M., Norouzi, R., & Sepahi, M. (2014). The teleology of intellectual training in the individual field from the perspective of ayatollah Javadi Amoli. Journal of Research in Islamic Education, 22(25), 39-57. [Persian]

Salmaniardani, M., Shahriariahmadi, M., & Davaee, M. (2019). Construction, standardization and normalization of wisdom questionnaire for adolescent gifted            and         normal students. Faculty of psychology and educational sciences, Islamic azad          university central. 134. [Persian]

Safyan, R., Hosseinkhah, A., Baageri, Kh., & Asgari, A. (2019). Designing wisdom-          curriculum model with an emphasis on Stenberg's viewpoint. Curriculum studies,               14(54), 37-78

Schmit, D., Muldoon, J., & Pounders, K. (2012). What is wisdom? The development and validation of a multidimensional measure. Journal of Leadership, Accountability and Ethics. 9(2), 39-54.

Sharifi, H. P., & Sharifi, N. (2019). Principles of psychometrics and psychoanalysis. Ninth               edition. Tehran: roshd. pp: 252-376. [Persian]

Shojaee, S., & Khamooshi, M. (2015). A critical-analytical review on misdiagnosis of       gifted and talented students. Journal Child Ment Health, 2(3), 105-115. [Persian]

Sternberg, R. J. (2004). What is wisdom and how can we develop it? Annals of American Academy of Political and Social Science, 591(1), 164-74.

Webster J. D. (2003). An exploratory analysis of a Self-Assessed Wisdom Scale. Journal of Adult Development.no, 10(1), 13-22.

Willard, A. K., & Norenzayan, A. (2012). Spiritual but not religious: cognition, schizotypy, and conversion in alternative beliefs. Cognition, 165, 137-146.

Yousefi, N. (2012). An investigation of the psychometric properties of the McMaster        clinical rating scale (MCRS). Quarterly of Educational Measurement, 2(7), 83-112. [Persian]

Zarea, H., Talebi, S., & Seif, M.H. (2010). Advanced Inferential Statistics. Firest edition. Tehran: payame noor. pp: 206. [Persian]