بررسی اسیدهای چرب فسفولیپیدی و تری‌گلیسریدی لاروهای شب‌پره مدیترانه‏ای آرد، Ephestia kuehniella (Lepidoptera: Pyralidae)

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 16، شماره 1، آذر 1402، صفحه 199-209   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ascij.2023.1981850.1479

نویسندگان

محدثه زرین کلاه؛ رضا فرشباف^* ؛ رضا خاک ور^*

گروه گیاه‏پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

شب­پره مدیترانه‏ای آرد با نام علمیEphestia kuehniella  آفت اَنباری مهمی است که در کارخانه‏های تولید آرد باعث بروز مشکلات زیادی می‏شود. بررسی حاضر به منظور مطالعه و تعیین کمّیت و کیفیت اسیدهای‏چرب فسفولیپیدی و تری‏گلیسریدی در بدن لاروهای سنین چهارم و پنجم شب­پره مدیترانه‏ای آرد انجام شد. بر اساس نتایج، بیشترین میزان اسید چرب فسفولیپیدی مربوط به اسید اولئیک (18:01) با مقدار میانگین حدود 40 درصد بود. این اسید چرب با تغییرات اندک در هر دو سن چهارم و پنجم و همچنین هر دو جنس نر و ماده بالاترین مقدار را به خود اختصاص داد. کمترین مقدار را در این گروه آراشیدیک اسید با مقدار میانگین 11/0 درصد داشت که در تمام نمونه‏ها در مقادیر اندک دیده شد، هرچند مقدار آن در ماده‏ها به طور معنی‏داری بیشتر از نرها اندازه‏گیری شد. در گروه تری‏گلیسرید، دو اسید چرب میریستیک ‏اسید (14:00C) و پالمیتیک ‏اسید (16:00C) به ترتیب با مقادیر 23 و 8/26 درصد بالاترین مقدار اسیدهای چرب را به خود اختصاص دادند و اسید چرب دکوزاهگزانوئیک اسید (DHE) با مقدار اندک 46/0 درصد کمترین مقدار را دارا بود. بیشترین تفاوت در میزان اسیدهای چرب  حشرات کامل نر و ماده در دو اسید چرب DHE از گروه فسفولیپید و اسید استئاریک (18:00) از گروه تری‏گلیسرید ثبت گردید که در ماده‏ها به ترتیب 5 و 2/2 برابر بیشتر از نرها بود. بیشترین تغییرات در بین دو سن لاروی 4 و 5 در گروه فسفولیپیدی مربوط به لینولنیک اسید (18:3C) و DHE بود که با افزایش سن لاروی از چهار به پنج به میزان 50 درصد افزایش نشان داد. در گروه تری‏گلیسرید نیز بیشترین تغییرات مربوط به میریستیک ‏اسید (14:00) و DHE بود که از سن چهارم به پنجم، کاهش چندین برابری را از خود نشان داد.

کلیدواژه‌ها

فسفولیپید؛ تری‌گلیسرید؛ Ephestia kuehniella؛ آرد؛ سنین لاروی

مراجع

1.             Aliza A.R.N., Bedick J.C., Rana R.L., Tunaz H., Hoback W.W., Stanley D.W. 2001. Arachidonic and eicosapentaenoic acids in tissues of firefly, Photinus pyralis (Insecta: Coleoptera). Comparative Biochemistry and Physiology, 128:251-257.

2.             Bandani A.R. 2010. Insect Physiology. University of Tehran Press. 1^st edition. 457 Pp

3.             Bashan M., Akbas H, Yurdakoc K. 2002. Phospholipid and triacylglycerol fatty acid composition of major life stages of sunn, Eurygaster integriceps (Heteroptera: Scutelleridae). Comparative Biochemistry and Physiology, 132:375-380.

4.             Batalha M.D.M., Goulart H.F., Santana A.E., Barbosa L.A., Nascimento T.G., da Silva M.K., Grillo L.A. 2020. Chemical composition and antimicrobial activity of cuticular and internal lipids of the insect Rhynchophorus palmarum. Archives of Insect Biochemistry and Physiology, 105: e21723.

5. Cakmak O., Bashan M., Bolu H. 2007. The fatty acids compositions of Piocoris luridus (Heteropera: Lygaeidae) and its host, Monosteria unicostata (Heteroptera:Tingidae) reared on almond. Journal of Insect Science, 14:461-466.

6.             Dadd R.H., Kleinjan J.E., Stanley-Salmuelson D.W. 1987. Polyunsaturated fatty acids of mosquitos reared with single dietary polyunsaturates. Insect Biochemistry, 17:7-16.

7.             Gilbert L.I., Haruo Chino H. 1974. Transport of lipids in insects. Department of Biological Sciences, 15:439-56.

8.             Kaczmarek A., Boguś M. 2021. The metabolism and role of free fatty acids in key physiological processes in insects of medical, veterinary and forensic importance. PeerJ, 9:e12563.

9. Khani A., Moharramipour S., Barzegar M., NaderiManesh H. 2007. Comparison of fatty acid composition in total lipid of diapauses and non-diapause larvae of Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae). Journal of Insect Science, 14:125-131.

10.         Lovei G.L., Arpaia S. 2005. The impact of transgenic plants on natural enemies a critical review of laboratory studies. The Netherlands Entomological Society Entomologia Exprimentalis et Applicata, 114:1-14.

11.         McFarlane J.E. 2019. Lipid factors in insect growth and reproduction. In Metabolic Aspects of Lipid Nutrition in Insects (pp. 149-157). CRC Press.

12.         Ogg C.L., Meinke L.J., Howard R.W., Stanley-Samuelson D.W. 1993. Phospholipid and triacylglycerol fatty acid compositions of five species of Diabrotica (Coleoptera: Chrysomelidae). Comparative Biochemistry and physiology, 105:66-77.

13.         Overgaard J., Sorensen J.G., Petersen S.O., Loeschcke V., Holmstrup M. 2005. Changes in membrane lipid composition following rapid cold hardening in Drosophila melanogaster. Journal of Insect Physiology, 51:1173-1182.

14.         Riudavets J., Castañé C., Agustí N., Del Arco L., Diaz I., Castellari M. 2020. Development and biomass composition of Ephestia kuehniella (Lepidoptera: Pyralidae), Tenebrio molitor (Coleoptera: Tenebrionidae), and Hermetia illucens (Diptera: Stratiomyidae) reared on different byproducts of the agri-food industry. Journal of Insect Science, 20:17-23