شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تدریس خلاقانه معلمان

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 13، شماره 2، مهر 1402، صفحه 53-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رضوان مرادی¹؛ مجتبی معظمی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

²استادیار، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت آموزش عالی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر تدریس خلاقانه معلمان می­باشد. پژوهش حاضر، از نظر ماهیت از نوع پژوهش­های کمی و از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و از نظر هدف، در زمره تحقیقات کاربردی قرار می­گیرد. در گام اول به­منظور شناسایی به مطالعه منابع علمی مختلف از جمله کتاب­ها، مقالات و پایگاه­های معتبر علمی موجود و همچنین مصاحبه با برخی خبرگان و کارشناسان و معلمان با سابقه و برجسته پرداخته شد. پس از تعیین عوامل مؤثر بر تدریس خلاقانه معلمان اقدام به طراحی پرسشنامه با هدف سنجش گزینه­ها بر اساس مقیاس پنج درجه­ای شد. جامعه آماری این تحقیق که با استفاده ازروش پیمایشی انجام شده، معلمان مدارس دوره ابتدایی منطقه 5 آموزش و پرورش شهر تهران بودند. حجم نمونه با استفاده نمونه­گیری تصادفی و فرمول کوکران  100 نفر تعیین شد. به­منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و در سطح آمار استنباطی از آزمون بارتلت، تحلیل عاملی، ضریب و ماتریس همبستگی، و آزمون خی­دو استفاده گردید. نتایج نشان داد مؤلفه­های باور تدریس، انگیزه تدریس، محیط تدریس، تعهد تدریس، کیفیت شخصی، نگرش یادگیری، تلاش شخصی، تجربه زیستی و باور تدریس، به­عنوان عوامل اثرگذار بر عوامل مؤثر بر تدریس خلاقانه معلمان می‌باشد. آزمون فریدمن نیز نشان داد اختلاف معناداری بین میانگین رتبه‌های مؤلفه­های تدریس خلاقانه معلمان (01/0 >P و 220/1164=) وجود دارد. پایین‌ترین میانگین رتبه مربوط به مؤلفه  تجربه زیستی و بالاترین رتبه مربوط به مؤلفه 5 (کیفیت شخصی) می‌باشد.V

کلیدواژه‌ها

تدریس؛ خلّاقیّت؛ تدریس خلّاقانه؛ معلم

مراجع