شناسایی چالش‌ها و موانع اجرای درس پژوهی از نظر معلمان (یک مطالعه پدیدار شناسانه)

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 13، شماره 2، مهر 1402، صفحه 65-74   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jcdepr.2023.707536

نویسندگان

مهری رضایی¹؛ غلامعلی احمدی^{* 2}؛ مهدی دوایی³؛ رضا ساکی⁴

¹دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی، ایران.

²دانشیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی(

³استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی، ایران

⁴دانشیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، فهم تجارب زیسته معلمان از چالش‌ها و موانع اجرای درس پژوهی بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. روش گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه­های نیمه­ساختارمند بود. بدین منظور داده­ها با مصاحبه از 15 نفر از معلمانی که سابقه اجرای درس پژوهی در فرایند آموزش را داشتند جمع­آوری و به روش استرابرت و کارپنتر (2003) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل حاصل از مصاحبه­ها حاکی از چهار مضمون اصلی از جمله چالش­های فردی، چالش­های محتوایی، چالش­های سازمانی، چالش­­های روشی و 19 زیرمضمون شامل عدم آگاهی عمقی معلمان از تدریس پژوهی، انگیزش پایین، عدم علاقه معلمان به شیوه­های نوین، برخورد سوگیرانه نسبت به تدریس پژوهی، تحصیلات پایین برخی از معلمان، کمبود منابع مناسب، سازمان­دهی نامناسب محتوا، تقلید و کپی­برداری، بومی نبودن محتوا، تئوری­زدگی محتوا، تمرکزگرایی، فقدان امکانات، عدم آموزش­های مناسب در دوره­های تربیت معلم، نگاه زاویه­دار سازمانی به تدریس پژوهی، نبود ابزارهای مناسب برای عملیاتی کردن تدریس پژوهی، عدم درگیری مشفقانه معلم، عدم توجه علائق کودکان، نادیده گرفتن کودک، استفاده از شیوه­های سنتی بود. با توجه به یافته­های پژوهش حاضر می­توان نتیجه گرفت که بدون توجه به چالش­های موجود در ارتباط با درس پژوهی، اجرای آن از اثربخشی چندانی برخوردار نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها

تجارب معلمان؛ تدریس پژوهی؛ چالش‌ها

مراجع